Giám sát chặt chẽ cửa khẩu bằng máy đo thân nhiệt từ xa

Nguyên nhân chưa xác định, không phải do các loại virus thông thường

Theo Cơ quan đầu mối quốc gia thực hiện Điều lệ y tế quốc tế (IHR), các nguồn tin cho thấy Trung Quốc tiếp tục ghi nhận thêm các trường hợp viêm phổi cấp chưa rõ nguyên nhân tại thành phố Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc. Tính đến ngày 5.1.2020, đã ghi nhận 44 trường hợp mắc, trong đó có 11 trường hợp trong tình trạng nặng, 2 trường hợp đã hồi phục hoàn toàn, các trường hợp khác sức khỏe ổn định, chưa ghi nhận trường hợp tử vong.

Trong bối cảnh bệnh viêm phổi cấp chưa rõ nguyên nhân đang diễn ra tại Trung Quốc, ngày 5.1.2020, Singapore thông báo ghi nhận một trường hợp viêm phổi cấp có tiền sử đi về từ thành phố Vũ Hán; tuy nhiên kết quả xét nghiệm dương tính với virus RSV (Respiratory syncytial virus), một loại virus gây viêm phổi thông thường.

Bộ Y tế Trung Quốc đã tổ chức điều tra và triển khai các biện pháp quyết liệt để kiểm soát tình hình dịch bệnh, đã thực hiện đóng cửa và triển khai tiêu độc khử trùng chợ hải sản Huanan, nơi có nhiều trường hợp bệnh được ghi nhận và hiện đang theo dõi sức khỏe của 121 người dân có tiền sử tiếp xúc gần với các trường hợp bệnh. Các kết quả điều tra cho thấy chưa có bằng chứng rõ ràng của việc lây truyền từ người sang người và cũng chưa ghi nhận trường hợp cán bộ y tế nào bị nhiễm bệnh.

Kết quả xét nghiệm ban đầu cho thấy tác nhân gây bệnh không phải là các chủng virus gây bệnh viêm đường hô hấp thường gặp như cúm mùa, cúm A, adenovirus. Bộ Y tế Trung Quốc tiếp tục làm các xét nghiệm để xác định nguyên nhân gây bệnh. Tình trạng trên khiến cho các nhà chức trách và người dân Trung Quốc đang lo ngại dịch SARS có thể quay trở lại.

Biểu hiện của dịch SARS cũng giống như nhiều loại dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp khác, nhưng mức độ bệnh nặng nề, tỉ lệ tử vong khá cao, lây truyền từ người sang người, trong đó nhân viên y tế là nhóm nguy cơ cao. Với căn bệnh chưa xác định được nguyên nhân ở Trung Quốc, liệu đây có phải là dịch SARS hay không thì chưa rõ, nhưng những dấu hiệu của bệnh giống với SARS đã khiến cho mối quan ngại về hiểm họa SARS dâng cao.

Cách đây 17 năm, Việt Nam là một trong 25 nước hứng chịu và bị thiệt hại nặng nề, đau đớn nhất từ dịch bệnh SARS với 65 người bị nhiễm, 5 người tử vong. Chỉ trong một thời gian ngắn, SARS đã lây lan ra 32 quốc gia, hơn 8.000 người mắc và 916 người tử vong. Trong số 63 bệnh nhân SARS tại Việt Nam thì có quá nửa là bác sĩ, y tá, nhân viên tế trực tiếp chăm sóc bệnh nhân. Đến ngày 28.4.2003, Việt Nam được WHO công nhận là nước đầu tiên khống chế được đại dịch, kết thúc 45 ngày kinh hoàng chống SARS.

Theo các bác sĩ, điểm quan trọng trong công tác phòng chống dịch SARS năm 2003 là sự phối hợp tốt của cả cộng đồng, giúp nhanh chóng tìm ra nguyên nhân. Trên thế giới có những vụ dịch mà đến vài ba thế kỷ sau cũng chưa biết căn nguyên là gì, trong khi đại dịch này ở Việt Nam từ lúc công bố bệnh lạ đến khi tìm ra virus SARS chỉ hơn một tháng.

Kể từ sau dịch SARS, Việt Nam bắt đầu phát triển hệ thống các phòng thí nghiệm, rồi trang bị các phương tiện điều trị, hỗ trợ ngày một đầy đủ hơn, trình độ kỹ thuật viên chuyên ngành hồi sức cũng được nâng lên... Hệ thống giám sát phòng dịch được xây dựng từ trung ương đến địa phương, chỉ cần thông báo có một ca bệnh nguy hiểm là ngay lập tức có người đến điều tra, giám sát những người tiếp xúc với ca bệnh.

Kể từ năm 2004, không có thêm ca mắc SARS nào mới được ghi nhận trên thế giới. Căn bệnh đã lùi vào quá khứ, nhưng những bài học đắt giá nó để lại tạo thành một hệ thống cảnh báo mà người ta có thể bắt gặp ở bất kỳ đâu tại Châu Á tới tận hôm nay. Những chiếc camera ghi nhận nhiệt độ cơ thể tại sân bay để phát hiện những hành khách có thân nhiệt bất thường; những tay vịn thang máy ở Hồng Kông thậm chí giờ còn tráng cả lớp chống vi khuẩn; những chiếc khẩu trang khi nhiễm cúm đã trở thành ý thức của mọi người.

Còn đối với ngành Y tế Việt Nam nói riêng và người dân Việt Nam nói chung, nỗi đau từ dịch SARS 2003 vẫn luôn là bài học đắt giá khi chúng ta đã phải trả bằng mạng sống của người dân và nhân viên y tế. Cả xã hội cần đề cao cảnh giác với những bệnh lạ mới phát sinh để có những biện pháp phòng chống dập dịch kịp thời.

Giám sát chặt chẽ bằng máy đo thân nhiệt từ xa 

Phó Cục trưởng phụ trách Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) Đặng Quang Tấn cho biết, Việt Nam đang theo sát diễn biến vụ việc nghi SARS tại Trung Quốc. “Chúng tôi đã liên lạc với Tổ chức Y tế Thế giới để nắm thông tin xác thực xung quanh loại virus gây bệnh. Hiện vẫn chưa rõ căn nguyên dẫn đến chứng viêm phổi nặng của các bệnh nhân tại Trung Quốc, nhưng nếu là do virus SARS như nghi vấn thì đây là loại virus nguy hiểm, chưa từng xuất hiện trở lại trong 17 năm qua tính từ lần xuất hiện đầu tiên cuối năm 2002 đầu 2003” - ông Tấn nói.

Để chủ động phòng, chống dịch bệnh xâm nhập vào nước ta, Bộ Y tế đã thiết lập hệ thống giám sát dịch bệnh chủ động, thường xuyên tại các cửa khẩu, các cơ sở y tế, tại cộng đồng và hệ thống đã phát huy hiệu quả trong việc ngăn ngừa các dịch bệnh nguy hiểm xâm nhập vào nước ta trong những năm vừa qua.

Bộ Y tế đã chỉ đạo Sở Y tế các tỉnh, thành phố tăng cường việc giám sát chặt chẽ tình hình dịch bệnh tại cửa khẩu, lưu ý giám sát chặt chẽ bằng máy đo thân nhiệt từ xa và quan sát tình trạng sức khỏe tất cả các hành khách nhập cảnh có tiền sử về từ thành phố Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc;

Đồng thời yêu cầu các địa phương chủ động rà soát các trang thiết bị, vật tư, hóa chất, thuốc, bố trí nhân lực để sẵn sàng triển khai các biện pháp phòng chống theo các tình huống dịch bệnh.

Hiện nay, Tổ chức Y tế Thế giới đang phối hợp với Bộ Y tế Trung Quốc để điều tra nguyên nhân các ca bệnh và không khuyến cáo bất kỳ biện pháp nào hạn chế việc đi lại đến khu vực có ca bệnh tại Trung Quốc. Bộ Y tế Việt Nam tiếp tục phối hợp với Tổ chức Y tế Thế giới để cung cấp thêm các thông tin và theo dõi chặt chẽ tình hình dịch bệnh viêm phổi nói trên tại Trung Quốc để đưa ra các biện pháp phòng, chống dịch bệnh phù hợp.