Đã tiêm vaccine COVID-19 vẫn mắc bệnh: Chuyên gia nói gì?

Người nhiễm bệnh đã được tiêm vaccine hầu như không lây cho người khác

TS.BS Phạm Quang Thái - Trưởng Văn phòng tiêm chủng miền Bắc, Phó Trưởng khoa Kiểm soát bệnh truyền nhiễm, Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương - cho rằng: Vaccine COVID-19 không đem lại sự bảo vệ tức thì. Tiêm vaccine rồi vẫn có thể bị mắc bệnh. Ít nhất 12-14 ngày sau khi tiêm mũi đầu tiên, cơ thể mới bước đầu có tác dụng. Sau tiêm mũi thứ 2, vaccine COVID-19 đạt hiệu quả bảo vệ tối ưu từ một tháng trở lên. Ngoài ra, hiệu quả này cũng chỉ đạt ở mức khoảng 60-90% tùy theo từng loại vaccine.

"Vaccine COVID-19 không bảo vệ tuyệt đối, nhất là khả năng bảo vệ cơ thể không mang mầm bệnh. Điều này có nghĩa là khi đã tiêm vaccine, chúng ta có thể không mắc COVID-19, nhưng vẫn có khả năng trở thành người mang virus và lây bệnh cho người khác"- vị chuyên gia này cho hay.

Theo BS Thái, cho đến thời điểm này, những loại vaccine mà chúng ta đang có vẫn có tác dụng phòng đối với virus, đặc biệt là phòng thể nặng. Điều này rất quan trọng cho những người có nhiều nguy cơ như mắc bệnh lý nền, người cao tuổi, người mặc bệnh đặc biệt... thì việc phòng thể nặng đã rất tốt, chưa kể đến phòng nhiễm.

"Đó là lý do tại sao, ngoài việc tiêm vaccine, người dân vẫn cần thực hiện các biện pháp phòng chống dịch 5K hết sức nghiêm ngặt. Bởi vì, tiêm vaccine cũng chỉ có thể giảm nguy cơ lây nhiễm nhưng vẫn có thể mắc bệnh và có nguy cơ lây cho người khác, dù khả năng lây nhiễm cho người khác đã giảm đi nhiều"- bác sĩ nói.

Bác sĩ Thái phân tích bằng chứng cụ thể nhất là vụ dịch COVID-19 ở Bệnh viện Nhiệt đới Trung ương hay ở Điện Biên, đã có những người được tiêm vaccine COVID-19 vẫn nhiễm bệnh. "Tuy nhiên, chúng tôi thấy rằng, lây thứ cấp từ những người nhiễm SARS-CoV-2 đã được tiêm vaccine COVID-19 hầu như không có, rất hiếm" - bác sĩ cho hay.

Đã tiêm vaccine cầm chắc việc có kháng thể chống lại virus

Theo chuyên gia này, tỉ lệ bảo vệ sau khi tiêm mũi 1 vaccine COVID-19 là khá thấp, chỉ từ 30- 50%, thậm chí là thấp hơn. Với tỉ lệ bảo vệ thấp như vậy, vẫn sẽ có những người tiêm 1 mũi mà bị nhiễm bệnh, đặc biệt những người vừa tiêm xong, chưa đủ để tạo ra kháng thể. Sau khi tiêm mũi 1 ít nhất khoảng 12 ngày trở đi, cơ thể mới có thể tạo ra kháng thể.

"Con virus này né tránh miễn dịch rất tốt, vì vậy, nhiễm bệnh rồi nhưng tạo ra kháng thể hay không rất khó nói, vì virus này có những protein gây cản trở việc sinh kháng thể. Nhưng vaccine thì khác, đã tiêm vaccine rồi sẽ cầm chắc việc sinh kháng thể" - bác sĩ Thái nhấn mạnh.

Theo bác sĩ Thái, vừa rồi khi Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương tổ chức tiêm vaccine, sau 1 tháng, khi đánh giá lại những người đã tiêm về vấn đề sinh kháng thể thì thấy rằng đến 90% số người đã tiêm mũi 1 đã sinh kháng thể. Đây là kết quả rất khả quan cho thấy, chúng ta đã được vaccine bảo vệ, mặc dù bảo vệ có thể chưa đủ mạnh. Đây là lý do chúng ta phải tiêm mũi 2.

Trong nghiên cứu ban đầu ở Việt Nam thấy rằng, tỉ lệ những người đã khỏi COVID-19 có miễn dịch vô cùng thấp, chứng tỏ rằng con virus này rất thông minh, tránh được và làm cho hệ thống miễn dịch đáp ứng yếu ớt với nó. Đó là lý do vì sao không có được sự miễn dịch tốt ở những người đã nhiễm bệnh.

"Vaccine thì khác, chỉ sau 1 tháng sau tiêm mũi 1, việc đáp ứng lên tới 90% số người tiêm đã sinh kháng thể. Tất nhiên, kháng thể đó có thể mạnh, yếu, có thể không đủ, không trung hòa được virus, nhưng ít nhất là có thể nhìn thấy được"- bác sĩ Thái cho hay.

Đồng quan điểm này, PGS.TS Nguyễn Viết Nhung - Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương - cho rằng: "Những người được tiêm đủ 2 mũi vaccine COVID-19 vẫn có tỉ lệ mắc bệnh nhất định. Do đó, vaccine vẫn chưa thể thay thế nguyên tắc 5K của Bộ Y tế. Đây cũng là lý do chúng ta phải tiếp tục thực hiện chủ trương vaccine kết hợp 5K theo khuyến cáo”.

Về việc y bác sĩ tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP.HCM mắc COVID-19, PGS Nhung cho rằng, nếu các ca bệnh chỉ xuất hiện ở khu vực hành chính, mức độ nguy hiểm có thể thấp và việc kiểm soát cũng đơn giản hơn.

Ngược lại, khi virus tồn tại và lây lan trong các bộ phận khám, chữa bệnh, tình hình sẽ trở nên phức tạp. Bên cạnh đó, mức độ nguy hiểm còn phụ thuộc nhiều vào tình trạng giao lưu, giãn cách của cơ sở y tế.