Phối hợp liên chuyên khoa và khó khăn do dịch COVID-19
Sau khi siêu âm tim thai cho trẻ trong thời điểm khoảng 20 tuần tuổi theo khuyến cáo khám sàng lọc tim thai, các bác sĩ phát hiện trẻ bị chuyển vị đại động mạch. Đây là một bệnh lý tim bẩm sinh nặng.
Ngay khi phát hiện trẻ có vấn đề bất thường về tim, các bác sĩ sản khoa tư vấn cho sản phụ và gia đình đến gặp bác sĩ tim mạch nhi để được đánh giá và có kế hoạch điều trị cho bé ngay sau khi chào đời.
Lúc tiếp nhận ca bệnh này, các bác sĩ Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM đã rất áp lực vì thời điểm cần tập trung điều trị cho bé vẫn đang là đỉnh điểm của dịch COVID-19.
Theo ThS.BS Cao Đằng Khang - Trưởng khoa Phẫu thuật Tim trẻ em Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM, áp lực đầu tiên khi điều trị cho trường hợp này là trẻ còn quá nhỏ và các thủ thuật can thiệp bắt buộc phải làm ngay sau khi trẻ sinh ra. Trẻ này còn bị nhiễm trùng sơ sinh nặng.
Trong tình hình dịch bệnh COVID-19 phức tạp, trở ngại lớn nhất là làm sao để huy động đầy đủ đội ngũ nhằm phối hợp điều trị, can thiệp, phẫu thuật và chăm sóc cho trẻ sau mổ.
Để điều trị cho bệnh nhi được diễn ra suôn sẻ nhất, bệnh viện phối hợp liên chuyên khoa giữa Trung tâm Tim mạch và Khoa Sơ sinh, ekip Gây mê Hồi sức Tim mạch có chuyên môn cao.
Ngay sau sinh, bắt buộc trẻ phải có sự hòa trộn máu để đủ máu nuôi cơ thể. Vì vậy, các bác sĩ quyết định phá vách liên nhĩ tạo dòng máu trộn trong tim nhằm tăng lượng máu đỏ (máu giàu oxi) ra ngoài đi nuôi cơ thể, đảm bảo mức độ oxi ở mức không quá thấp, đồng thời dùng thuốc để duy trì ống động mạch.
Cuộc đại phẫu đầu đời khi trẻ vừa tròn 10 ngày tuổi
Sau khi được can thiệp và hồi sức ngay sau sinh, trẻ có thêm tình trạng nhiễm trùng sơ sinh nặng đòi hỏi phải điều trị chống nhiễm trùng tích cực để đảm bảo cho cuộc phẫu thuật.
Bệnh nhi được phẫu thuật và sửa chữa toàn bộ tổn thương trong tim vào lúc 10 ngày tuổi. Cuộc mổ đã giúp sửa chữa lại dị tật đảo ngược bẩm sinh của hai đại động mạch, giúp cấu trúc và sinh lý của tim trở về bình thường.
Cuộc phẫu thuật đã diễn ra suôn sẻ, tuy nhiên, tình hình nhiễm trùng sơ sinh và nhiễm trùng sau mổ đòi hỏi phải được điều trị kéo dài hơn một tháng. May mắn, trẻ đã hồi phục, hết nhiễm trùng và xuất viện với một trái tim hoạt động bình thường.
"Trường hợp của em bé này đã có toàn bộ kế hoạch điều trị chi tiết từ trước sinh, phân công cụ thể khi phối hợp đội nhóm nhiều chuyên khoa" - bác sĩ Khang cho hay.
Chuyển vị đại động mạch là một bệnh lý tim bẩm sinh nặng. Ở bệnh lý này, 2 động mạch quan trọng có chức năng vận chuyển máu từ tim đến phổi và đến các cơ quan trong cơ thể không được kết nối như bình thường, chúng bị đảo vị trí nên gọi là chuyển vị.
Khi mắc bệnh này, động mạch chủ của trẻ nối với tâm thất phải, trong khi bình thường phải nối với tâm thất trái. Điều nguy hiểm ở đây chính là 2 động mạch dẫn hai nguồn máu khác nhau để đi nuôi cơ thể.
Máu nghèo oxy (màu xanh) được cung cấp cho các cơ quan trong cơ thể thay vì đến phổi. Máu giàu oxy (màu đỏ) trở lại phổi thay vì cung cấp cho các cơ quan trong cơ thể.
Trong thai kì chủ yếu trẻ sơ sinh được hỗ trợ tuần hoàn từ tim của mẹ, nên thai trong bụng mẹ sẽ không bị ảnh hưởng nhiều khi mắc bệnh này. Nhưng khi em bé chào đời, khiếm khuyết này làm thay đổi tuần hoàn máu của cơ thể, nguy hiểm là nếu không được can thiệp sớm chắc chắn bé sẽ tử vong.
Trước đây, đa số bệnh chuyển vị đại động mạch được phát hiện muộn hơn, sau khi bé đã sinh ra đời. Hiện nay, nhờ những tiến bộ trong chẩn đoán trước sinh và sàng lọc bệnh lý nặng trước sinh, các bác sĩ tại Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM có thể chẩn đoán chính xác nhiều bệnh lý phức tạp từ sớm.
