Từ những chuyến hàng viện trợ
Việt Nam không chỉ được Tổ chức Y tế Thế giới và nhiều nước đánh giá cao Việt Nam về khả năng phòng chống dịch bệnh và đạt được những kết quả ban đầu mà còn được đánh giá cao về tinh thần hỗ trợ các nước khác cùng dập dịch.
Đầu tháng 4, Hãng hàng không quốc gia Vietnam Airlines đã thực hiện vận chuyển gói trang thiết bị y tế bao gồm khẩu trang, quần áo bảo hộ, hệ thống xét nghiệm cùng bộ xét nghiệm dịch COVID-19 do Chính phủ và nhân dân Việt Nam viện trợ Chính phủ, nhân dân Lào. Cùng lúc một gói viện trợ tương tự đã gửi đến Campuchia. Tổng trị giá hai gói này là 14 tỉ đồng.
Ngay tuần đầu tiên của tháng 4, Việt Nam cũng đã quyết định trao 550.000 khẩu trang và trang thiết bị chống giọt bắn cho nhiều nước tại Châu Âu như Pháp, Đức, Ý, Tây Ban Nha và Anh, bị ảnh hưởng nặng nề bởi dịch bệnh.
Trước đó trong tháng 2, ngay khi dịch COVID-19 bùng phát ở Trung Quốc, Việt Nam cũng đã tài trợ cho Trung Quốc khoản viện trợ lên đến 500.000USD bao gồm vật tư, trang thiết bị y tế gồm máy thở, quần áo sát khuẩn, găng tay và khẩu trang y tế. Phát biểu tại buổi lễ trao số hàng, Thứ trưởng Ngoại giao Tô Anh Dũng nhấn mạnh: “Số trang thiết bị, vật tư y tế mà Đảng, Chính phủ và nhân dân Việt Nam tặng Đảng, Chính phủ và nhân dân Trung Quốc là các trang thiết bị, vật tư y tế tốt nhất mà Việt Nam đang có, trong bối cảnh Việt Nam cũng đang có nhu cầu rất lớn đối với các trang thiết bị, vật tư y tế để chống lại ảnh hưởng của dịch bệnh”.
Không chỉ khẩu trang, khả năng sản xuất Kit thử SARS-CoV-2 giá rẻ của Việt Nam cũng đã được thế giới ghi nhận. Trang tin của đảng Thế giới Công nhân (Workers World Party -WWP) ở Mỹ vừa có bài viết thông tin một trường đại học ở Việt Nam đã phát triển bộ kit thử virus SARS-CoV-2 có giá cả phải chăng - khoảng 15USD và cho kết quả trong vòng 1 giờ. Hiện có 20 quốc gia khắp thế giới đang muốn mua hàng chục nghìn bộ kit thử này.
Đáng chú ý, lô hàng hơn 450.000 bộ quần áo bảo hộ cho nhân viên y tế phục vụ chống dịch COVID-19 sản xuất tại Việt Nam vừa rời Hà Nội đi Mỹ là một sự khẳng định về năng lực sản xuất của Việt Nam. Bộ Ngoại giao cho biết, sau chuyến đầu tiên này sẽ tiếp tục có một đơn đặt hàng trị giá 2 triệu USD để Việt Nam tiếp tục sản xuất trang, thiết bị y tế chống dịch xuất khẩu sang Mỹ.
Đủ năng lực trở thành “công xưởng” sản xuất khẩu trang, trang thiết bị y tế
Ngày 10.4, Bộ Công Thương đã đưa ra danh sách hơn 40 doanh nghiệp có năng lực sản xuất khẩu trang, vật tư y tế phòng dịch COVID-19. Trong đó có 40 doanh nghiệp sản xuất khẩu trang vải kháng giọt bắn, kháng khuẩn đạt chuẩn theo quy định của Bộ Y tế. Cụ thể 21 doanh nghiệp ở TP.Hà Nội, 10 doanh nghiệp ở TP.Hồ Chí Minh, 3 doanh nghiệp ở tỉnh Nam Định, 2 doanh nghiệp ở tỉnh Hưng Yên, các địa phương Phú Thọ, Thái Nguyên, Đồng Nai, Bình Dương đều có 1 doanh nghiệp.
Nhiều ông lớn ngành Dệt may cũng có tên như Tập đoàn Dệt may Việt Nam, Dệt kim Đông Xuân, Công ty Cổ phần may Hưng Việt…
Tờ Nhà đầu tư đưa ra đánh giá rất lạc quan về khả năng sản xuất của Việt Nam khi dẫn ra báo cáo của Vụ thị trường- Bộ Công Thương: Năng lực của các doanh nghiệp Việt Nam hiện nay hoàn toàn có thể đáp ứng được nhu cầu trong nước cũng như phục vụ xuất khẩu với 40 triệu chiếc khẩu trang/ngày. Con số này tương ứng với khoảng 1,2 tỉ chiếc/tháng. Riêng Vinatex có thể cung cấp 40 triệu chiếc khẩu trang/tháng theo nhu cầu của thị trường.
Về nguồn nguyên liệu sản xuất, Việt Nam cũng đã tự chủ động được bên cạnh nguồn vải nhập từ Trung Quốc sau khi nước này bắt đầu dỡ bỏ lệnh kiểm soát, phong tỏa. Cũng theo tờ này, Phó Cục trưởng Cục Xuất Nhập khẩu Trần Thanh Hải đánh giá các doanh nghiệp Việt Nam đã rất nhanh nhạy khi sản xuất được khẩu trang vải thông thường, sử dụng vải kháng khuẩn, không thấm nước, chống giọt bắn, thậm chí là tránh được tia UV. Sản xuất mặt hàng khẩu trang được coi là đơn giản nhất trong số các mặt hàng dệt may, không cần quá nhiều đầu tư.
Để việc xuất khẩu trang thiết bị y tế chống dịch, trong đó đặc biệt là khẩu trang thì cũng cần nhiều cơ chế, chính sách. Trong văn bản mới kiến nghị lên Thủ tướng, Uỷ ban quản lý vốn nhà nước cũng kiến nghị Bộ Công Thương tạo các điều kiện để Tập đoàn dệt may đảm bảo được nguồn nguyên vật liệu đầu vào đảm bảo sản xuất khẩu trang. Đơn cử một doanh nghiệp may mặc Việt Nam đã được đề nghị một đơn hàng chuyên khẩu trang lên tới hơn 50 triệu USD nhưng vẫn chưa “chốt” được do chưa đảm bảo nguồn nguyên liệu đầu vào. Mặt khác, Bộ Công an cũng tăng cường tìm kiếm thị trường và bạn hàng mới cho mặt hàng khẩu trang, thiết bị y tế.
Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cho rằng dù năng lực của Việt Nam hoàn toàn có thể trở thành một trong những nước xuất khẩu khẩu trang hàng đầu nhưng cũng chỉ là mang tính tình thế, tìm thấy cơ hội trong nguy cơ còn về lâu dài thì ngành Dệt may Việt Nam cần tính toán và một trong những nhiệm vụ vẫn là đảm bảo các mặt hàng may mặc truyền thống, vốn là thế mạnh của ngành Dệt may Việt Nam.