Việc điều hành giá xăng dầu đã rút ngắn chu kỳ, tuy nhiên vẫn chưa sát thực tế hơn, bộc lộ nhiều bất cập, nhất là tình trạng thiếu xăng dầu, hết xăng dầu cục bộ vẫn còn diễn ra ở nhiều nơi.
Nguyên nhân là việc điều hành giá xăng dầu chưa linh hoạt, chu kỳ điều chỉnh giá còn dài dẫn đến tình trạng nhiều đại lý, cửa hàng xăng dầu găm hàng không bán khi giá thế giới có xu hướng tăng. Một số cửa hàng bán nhỏ giọt, đối phó chờ cho đến thời gian điều hành tiếp theo, vì biết chắc kỳ tới giá sẽ tăng.
Trên thực tế nhiều cửa hàng bán lẻ xăng dầu hết hàng, không có hàng để bán do các doanh nghiệp đầu mối chậm cung cấp do giá trong kỳ thấp, chờ chu kỳ tiếp theo giá cao hơn. Mặc dù, có quy định về việc cấm găm hàng, đầu cơ chờ tăng giá và các chế tài xử lý vi phạm nhưng tình trạng này vẫn xảy ra khá phổ biến, thậm chí còn ngày càng gia tăng nghiêm trọng.
Việc găm hàng, đầu cơ chờ tăng giá dẫn đến thiếu xăng dầu cung cấp cho thị trường đã gây nên nhiều hệ lụy tiêu cực cho xã hội. Khi đó người tiêu dùng không mua được xăng dầu với giá cả hợp lý, gián đoạn nguồn cung ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế-xã hội, gây xáo trộn đời sống, sinh hoạt của người dân.
Mặt khác, tạo điều kiện cho những kẻ đầu cơ, làm ăn không chân chính có cơ hội trục lợi, kiếm chác, nhất là khi giá xăng dầu tăng quá cao, chênh lệch lớn sau mỗi chu kỳ điều hành giá như hiện nay.
Để hạn chế tình trạng tiêu cực nêu trên, giải pháp cấp bách, hiệu quả hiện nay là cần phải linh hoạt hơn nữa trong việc điều hành giá xăng dầu. Theo đó, cần rút ngắn chu kỳ điều hành giá xăng dầu hiện hành.
Cụ thể nên giảm thời gian điều hành xăng dầu từ 10 ngày xuống còn quá 3 ngày là phù hợp. Việc rút ngắn chu kỳ điều hành giá xăng dầu không quá phức tạp, vì đã có công thức tính sẵn, chỉ cần áp vào là ra giá, khá dễ dàng, nhanh chóng.
Bên cạnh đó, xem xét chỉ giao cho một bộ tiến hành điều hành giá và chịu trách nhiệm về việc điều hành giá xăng dầu, thay vì 2 bộ (Công Thương, Tài chính) như hiện nay.
Như vậy, vừa nâng cao tinh thần trách nhiệm, tính tự chịu trách nhiệm của bộ chủ quản trong quản lý mặt hàng xăng dầu, vừa đảm bảo việc điều hành được nhanh chóng, thuận tiện.
Thiết nghĩ, việc điều hành giá xăng dầu linh hoạt, theo hướng rút ngắn chu kỳ là rất quan trọng nhằm hạn chế tối đa tình trạng găm hàng, đầu cơ chờ chờ tăng giá đối với mặt hàng chiến lược, thiết yếu là xăng dầu.
Cùng với đó, khi được điều hành linh hoạt góp phần đảm bảo giá xăng dầu sát với giá thị trường hơn giúp doanh nghiệp hạch toán kinh doanh sát thực tế để điều chỉnh hoạt động kinh doanh phù hợp.
Đồng thời, cũng là giải pháp hạn chế tình trạng các loại hàng hóa, dịch vụ "ăn theo" xăng dầu. Theo đó, chờ xăng dầu tăng giá là lập tức tăng theo nhưng sau khi tăng thì lại không chịu... giảm, đẩy mặt bằng giá cả tăng cao, gây nên lạm phát ảnh hưởng đến sự phát triển ổn định của nền kinh tế đất nước.
