Trong cùng thời gian, giá cổ phiếu của Tesla giảm khoảng 2/3, sụt hơn 700 tỉ USD giá trị thị trường, thì thị trường xe điện (EV) toàn cầu (mà lâu nay Tesla dường như là kẻ tiên phong) đã thực sự bùng nổ.
Theo một báo cáo của BloombergNEF, doanh số bán hàng trên khắp thế giới từng được dự đoán sẽ tăng 60% vào năm 2022. Hiện có tổng cộng gần 30 triệu xe điện trên đường, tăng từ mức chỉ 10 triệu vào cuối năm 2020. Thị phần EV cũng đã tăng gấp ba lần kể từ năm 2020.
Những năm xảy ra đại dịch có thể là một khoảng lặng, nhưng số lượng EV hiện diện trên toàn cầu đang cho thấy giấc mơ về cải thiện khí hậu sẽ nhanh hơn mong đợi.
Ở Na Uy, xe điện hiện chiếm 4/5 xe mới bán ra; tỉ lệ này chỉ là 1/5 vào năm 2016. Tại Đức, hơn 55% ôtô mới được đăng kí vào tháng 12.2022 là loại xe điện hoặc xe hybrid.
Ở Trung Quốc, nơi có nhiều xe điện được bán hơn bất kì nơi nào khác trên thế giới cộng lại, mức tăng có lẽ còn ấn tượng hơn: từ 3,5% vào đầu năm 2020 lên 20,3% vào đầu năm 2022. Trung Quốc cũng đang có nền xe điện phát triển mạnh mẽ trong việc xuất khẩu ra nước ngoài. Hãng xe Trung Quốc BYD đã vượt qua Tesla để giành thị phần trên toàn cầu.
Đây là sự tăng trưởng nhanh hơn đáng kể so với dự đoán của hầu hết các nhà phân tích chỉ vài năm trước. Vào năm 2020, Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) đã dự đoán rằng, thị phần toàn cầu về doanh số bán xe điện sẽ không vượt quá 10% trước năm 2030. Mọi thứ dường như đã đến sớm hơn 8 năm. Theo dự đoán của BloombergNEF, thị phần của xe điện sẽ đạt gần 40% vào cuối năm 2030.
Năng lực sản xuất cơ bản cũng là một điều đáng kỳ vọng. Tại Mỹ, các khoản đầu tư vào sản xuất pin cho xe điện đã đạt mức kỉ lục 73 tỉ USD vào năm ngoái - gấp ba lần so với kỉ lục được thiết lập vào năm trước. Trên toàn cầu, năng lực sản xuất pin đã tăng gần 40% vào năm ngoái và dự kiến sẽ tăng gấp 5 lần vào năm 2025. Khi đó, hoạt động khai thác lithium dự kiến sẽ tăng gấp ba lần so với năm 2021.
Tăng trưởng nhanh cũng mở ra một bối cảnh thách thức mới. Một vấn đề được đặt ra, nhu cầu đối với xe điện liệu có tăng do giới hạn về chi phí và phạm vi hoạt động của chúng.
Ngoài ra, nguyên liệu cũng là một bài toán phải giải khi nhu cầu sử dụng tăng lên. Nhà nghiên cứu Hannah Ritchie (ĐH Oxford) đã nhấn mạnh rằng, chúng ta chưa khai thác đủ lithium để đáp ứng nhu cầu, nhưng đây không hẳn là một tài nguyên khan hiếm. Theo ước tính của bà, có quá đủ nguyên liệu cho một cuộc cách mạng cho xe chạy pin.
Một số nhà khoa học khác cũng đưa ra vấn đề về việc tái tạo nhiên liệu, thay vì chỉ tập trung khai thác lithium.
Một vấn đề khác được PGS. Emily Grubert (ĐH Notre Dame) đưa ra, là “thời kỳ giữa quá trình chuyển đổi”. Giai đoạn hiện tại nằm giữa kỷ nguyên nhiên liệu hóa thạch và kỷ nguyên hệ thống năng lượng sạch. Vấn đề nằm ở chỗ, phải cân bằng giữa vấn đề xây dựng hệ thống mới và duy trì một số hệ thống cũ.
Nếu xe điện và ôtô chạy xăng đi chung đường trong một hoặc hai thập kỷ, lại phát sinh bài toán đảm bảo kết hợp giữa các trạm sạc và trạm xăng. Quá trình chuyển đổi cũng kéo theo các vấn đề phát sinh như cơ cấu việc làm và lương hưu, nhu cầu lao động tay nghề cao, thuế khí đốt.
Thách thức cuối cùng nằm ở chỗ, phần lớn xe điện được bán ra là ở các nền kinh tế mạnh. Tuy nhiên, ít nhất ở hiện tại, cuộc cách mạng xe điện đang có một hình hài khác.
Trên toàn cầu, số lượng xe tay ga, môtô và xe máy điện trên đường cao gấp 10 lần so với ôtô điện thực sự, chiếm gần một nửa tổng doanh số, loại bỏ nhiều khí thải carbon hơn tất cả các loại ôtô điện trên thế giới. Cần phải nói thêm, vào năm 2020, người Mỹ đã mua số lượng xe đạp điện nhiều gấp đôi so với EV.
