Lệ phí trước bạ bỗng nhiên tăng cao
Ông Nguyễn Tài, nhà ở quận Thủ Đức, TP.HCM mới đây mua một chiếc ô tô mẫu Everest Trend với giá hơn 1,1 tỉ đồng nhưng phải đóng lệ phí trước bạ cho mẫu xe cao cấp hơn là Everest Titanium với giá 1,39 tỉ đồng.
Cụ thể với giá của mẫu Everest Trend, mức lệ phí trước bạ 10% (người mua ô tô nhập khẩu phải nộp lệ phí trước bạ 10% giá xe) mà ông Tài phải đóng đáng lẽ chỉ tương đương hơn 111 triệu đồng. Nhưng do bị áp theo mức giá phiên bản cao cấp nhất là Everest Titanium nên ông Tài phải nộp đến 139 triệu đồng. Nghĩa là ông Tài mất oan gần 28 triệu đồng.
Do phải đóng lệ phí trước bạ cao bất thường nên ông Tài khiếu nại với đại lý ô tô, nơi đã bán xe cho ông. Ông được đại lý giải thích là do sự bất hợp lý trong việc tính lệ phí trước bạ của cơ quan thuế cho dòng xe Everest nhập khẩu.
“Đối với ô tô nhập khẩu, cơ quan thuế căn cứ vào hóa đơn bán hàng của sản phẩm đầu tiên đưa ra thị trường để ban hành giá tính lệ phí trước bạ. Mẫu Everest đầu tiên được hãng xe đi đăng ký là phiên bản cao nhất 1,399 tỉ đồng, vì vậy cơ quan thuế ban hành giá tính lệ phí trước bạ theo hóa đơn này” - đại lý ô tô lý giải thêm.
Không chỉ ông Tài mà nhiều người khác khi mua ô tô cũng rơi vào tình trạng tương tự. Trong đó có người cho hay mua ô tô nhập khẩu giá 800 triệu đồng nhưng khi làm thủ tục trước bạ, cơ quan thuế căn cứ vào giá Bộ Tài chính công bố là 1 tỉ đồng để tính lệ phí trước bạ... Chính vì vậy, lệ phí trước bạ tăng lên rất cao so với trước đây.
Anh Quốc Việt, nhà ở quận Bình Thạnh, TP.HCM dẫn chứng nếu trước đây mẫu xe Toyota Land Cruiser VX loại 4,6L giá tính lệ phí trước bạ chỉ 2,41 tỉ đồng nhưng theo bảng giá mới lên đến 3,72 tỉ đồng, tăng 1,3 tỉ đồng. Số tiền mà người mua phải bỏ thêm là hơn 157 triệu đồng.
“Quýt làm, cam chịu”
Ông Bùi Xuân Trường, Giám đốc Công ty Ôtô Trường Thành, cho rằng có nhiều nguyên nhân khiến khách hàng bức xúc với giá tính lệ phí trước bạ tăng cao.
Cụ thể, giá tính lệ phí trước bạ dựa trên giá công bố của hãng xe gửi tới Bộ Tài chính. Có những mẫu xe mới ra mắt, thu hút người tiêu dùng, các đại lý, hãng xe tạo sốt ảo, khan hiếm nguồn cung đẩy giá các mẫu xe mới lên cao để kiếm lợi nhuận nên giá công bố đến cơ quan thuế cũng ở mức cao.
Thế nhưng khi thị trường trở lại bình thường, giá trở lại giá trị thật thì người tiêu dùng chịu thiệt vì vẫn bị cơ quan thuế áp theo giá tính lệ phí trước bạ ở mức cao như lúc ban đầu.
Bên cạnh lý do trên, có một lý do khác cũng khiến người mua xe mất tiền oan. Đó là: Một lô hàng ô tô nhập khẩu, hãng xe đã đưa ra mức giá bao gồm giá trị xe cộng với các loại thuế và chi phí liên quan khiến giá bán xe có khi ngang bằng hoặc cao hơn mức giá do Bộ Tài chính công bố.
sau khi bán được một thời gian, các hãng xe bắt đầu giảm giá bán vì đã khấu trừ xong các loại chi phí liên quan. Nhờ đó, các hãng giảm giá bán xe thấp hơn mức giá của Bộ Tài chính. Song cơ quan thuế không dựa vào giá bán này để tính lệ phí trước bạ mà căn cứ theo mức giá do Bộ Tài chính công bố ban đầu.
“Trong khi đó, nếu người dân mua ô tô cao hơn giá của Bộ Tài chính thì cơ quan thuế lại căn cứ mức giá thể hiện trên hóa đơn mua hàng để tính lệ phí trước bạ…” - ông Trường nói.
Sẽ sửa cách tính lệ phí trước bạ
Đại diện Cục Thuế TP.HCM khẳng định cơ quan thuế làm đúng theo quy định. Cụ thể là để tính lệ phí trước bạ ô tô nhập khẩu, cơ quan thuế căn cứ vào mức giá do Bộ Tài chính công bố. Tuy vậy, vị đại diện Cục Thuế TP.HCM cũng cho biết đã đề xuất Bộ Tài chính điều chỉnh mức độ biến động giữa giá xe của bộ này công bố với giá bán của các hãng xe cho hợp lý hơn.
Đại diện Bộ Tài chính cũng cho hay bộ này đang lấy ý kiến sửa đổi quy định để tính lệ phí trước bạ phù hợp với thực tế thị trường. Cụ thể, tại dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 140/2016 về lệ phí trước bạ công bố mới đây, Bộ đã đề nghị sửa đổi mức biến động giá chuyển nhượng ô tô, xe máy từ 20% trở lên xuống còn 5% trở lên so với bảng giá để điều chỉnh bảng giá tính lệ phí trước bạ.
Hiểu một cách đơn giản là cơ quan thuế sẽ cập nhật giá tính lệ phí trước bạ khi giá xe có thay đổi tăng hoặc giảm 5% trở lên thay vì chỉ cập nhật nếu biến động giá từ 20% trở lên như hiện nay.
Luật sư Trần Xoa, chuyên gia thuế cho rằng sự điều chỉnh như trên của Bộ Tài chính là phù hợp với thực tế và đáp ứng yêu cầu quản lý thuế, đảm bảo bảng giá được điều chỉnh, bổ sung kịp thời.
“Theo Nghị định 140/2016, cơ quan thuế chỉ cập nhật giá tính lệ phí trước bạ khi giá xe có thay đổi tăng hoặc giảm từ 20% trở lên. Quy định như trên không hợp lý vì mức thay đổi giá đến 20% với ô tô hiếm khi xảy ra. Do đó, khi giá xe tăng hoặc giảm 5% thì mức đóng lệ phí trước bạ phải thay đổi để phù hợp với thị trường chứ không thể bắt người tiêu dùng phải đóng lệ phí trước bạ ở mức cao” - luật sư Trần Xoa nói.
Thay đổi cách tính để khách hàng lợi hơn
Luật sư Trần Xoa phân tích nếu cách tính lệ phí trước bạ mới theo đề nghị của Bộ Tài chính tại dự thảo sửa đổi Nghị định số 140/2016 được áp dụng, người tiêu dùng sẽ tiết kiệm được khoản không nhỏ khi mua ô tô.
Ông ví dụ với mẫu xe có giá 1 tỉ đồng, nếu theo Nghị định 140/2016 hiện hành, khách hàng mua xe sẽ chỉ được giảm mức đóng lệ phí trước bạ khi giá mẫu xe này giảm 20%, tức 800 triệu đồng. Tuy nhiên, trên thực tế giá xe rất khó có thể giảm được ở mức 20% vì đây là mức biến động lớn, giá trị cao.
Ngược lại, với cách tính mới, chỉ cần giá mẫu xe thay đổi 5% thì lệ phí trước bạ cũng thay đổi theo. Như vậy, với giá chiếc xe 1 tỉ đồng, nếu giảm 5% (tương đương 50 triệu đồng) thì người tiêu dùng đã được đóng mức lệ phí trước bạ mới thấp hơn.
