Nặng gánh lãi ngân hàng, không tăng phí thì "sẽ phá sản"
Đó là tuyên bố của ông Đào Văn Chiến, Chủ tịch HĐQT Tổng Công ty Phát triển hạ tầng và Đầu tư tài chính Việt Nam (VIDIFI) trong buổi họp báo công bố việc điều chỉnh phí trên QL5 và cao tốc Hà Nội - Hải Phòng.
Ông Chiến cho biết mức phí mới trên QL5 được áp dụng theo đúng thông tư hướng dẫn của Bộ Tài chính và việc điều chỉnh này lẽ ra đã được áp dụng từ ngày 1.1.2016 nhưng được lùi lại 3 tháng để tránh xáo trộn thị trường vận tải.
Mức điều chỉnh này được giải thích là để đảm bảo phương án tài chính của dự án và đã được chấp thuận.
Giải thích về vấn đề này, ông Chiến cho biết chi phí làm đường cao tốc Hà Nội - Hải Phòng "không quá cao" nếu so với giá làm đường cao tốc ở các dự án tương tự trong vùng đồng bằng Bắc bộ nhưng dự án cao tốc Hà Nội - Hải Phòng gặp một khó khăn là "phải vay vốn ngân hàng theo lãi suất thương mại" với mức bình quân từ 10,5 đến 11,5%/năm cho thời gian là 30 năm.
Ông này nhận định mức lãi suất này "vẫn còn rẻ" nhưng cũng ảnh hưởng đến giá thành của công trình. Cụ thể, theo phương án tài chính của dự án đến năm thứ 16 việc thu phí mới cân bằng được vấn đề lãi và từ năm thứ 16 trở đi mới thu hồi được vốn gốc. Do đó, dự kiến đến năm thứ 30 mới hoàn vốn cho dự án và giao lại cho nhà nước.
 |
Trong quá trình 30 năm sử dụng, VIDIFI sẽ có trách nhiệm trung tu, đại tu với một số tiền tương đối lớn để đảm bảo giao thông do đó, địa diện TCT này nhận định mức phí đã và sẽ áp dụng là hợp lý.
Mức phí mới của cao tốc Hà Nội - Hải Phòng được Thủ tướng chấp thuận ở mức ngang với cao tốc Long Thành - Dầu Giây là 2.000 đồng/km cho xe dưới 12 chỗ ngồi.
Lãnh đạo VIDIFI cho rằng dự án này được thực hiện vì nước vì dân chứ không phải vì lợi nhuận và con đường có thể sử dụng được "cả nghìn năm" chứ không phải trong 30 năm. Bên cạnh đó, nhà đầu tư đã bỏ tiền ra rồi "lãi suất cao như thế mà không đảm bảo phương án tài chính thì dư nợ ngân hàng sẽ tăng cao dẫn tới việc lãi chồng lãi, dư nợ dự án có thể tăng cao gấp 4-5 lần tiền bỏ ra làm đường và chi phí tài chính đến thời điểm nào đó sẽ không thể khống chế được".
Đại diện VIDIFI cũng thừa nhận với mức phí mới người dân và DN gặp nhiều khó khăn lúc đầu nhưng sẽ ổn định sau đó còn "công ty này (VIDIFI) nếu không tăng phí thì sẽ phá sản trước".
QL5 đội phí, lượng xe né trạm sẽ tăng mạnh
Theo thống kê của VIDIFI, lưu lượng xe hiện nay trên đường cao tốc Hà Nội - Hải Phòng trung quân vào khoảng 18.000 lượt xe/ngày trong đó chủ yếu là xe du lịch dưới 12 chỗ ngồi. Lượng xe tập trung nhiều vào đoạn tuyến hướng đi Thái Bình, Nam Định để ra QL10 rồi đi về phía Nam.
So với tổng lưu lượng xe lưu thông trên tuyến Hà Nội - Hải Phòng, lượng xe đi trên đường cao tốc mới chỉ chiếm khoảng 1/3. Ngoài việc từ chối đường cao tốc, hiện đang có một lượng xe không nhỏ né trạm trốn phí cả QL5 với trung bình 6.000 xe/ngày trong đó chủ yếu là xe tải và xe container. Số xe này phần lớn trốn trạm ở khu vực Hưng Yên, Hải Dương những nơi có nhiều tuyến nhánh, tỉnh lộ và đường vào khu công nghiệp.
Lượng xe này được dự đoán sẽ còn tăng mạnh sau ngày 1.4 khi cả QL5 và cao tốc Hà Nội - Hải Phòng điều chỉnh phí.
Trao đổi với báo Lao Động, trung tá Lương Xuân An - Đội trưởng Đội CSGT huyện Văn Lâm, Hưng Yên (một trong những địa bàn từng nóng về vấn đề xe quá tải né trạm, trốn phí), cho biết sau khi lực lượng chức năng tăng cường rà soát kiểm tra lượng xe quá tải trốn phí đã giảm hẳn tới 90%. Từ ngày 15.3 ban quản lý khu công nghiệp tại địa bàn huyện đã cho xây cổng trào trên đường đi qua khu công nghiệp để hạn chế hiện tượng xe tải, xe container trốn trạm đi vào khu công nghiệp phá đường trong đó. Cổng trào đó được xây để hạn chế chiều cao và xe container không thể đi qua được.
Ông Lâm dự đoán từ ngày 1.4 khi phí lại tăng tình trạng trốn trạm chắc chắn sẽ nhiều hơn nữa và lực lượng chức năng không thể xử lý được những xe du lịch, xe tải đúng tải trọng chỉ vì họ "né trạm".
Đại diện VIDIFI cho biết trước khi tăng phí đơn vị này đã phải làm việc với cơ quan an ninh vì "mỗi lần tăng phí đều rất phức tạp" và trước đây không ít đối tượng quá khích đã sử dụng "vũ khí nóng" để tấn công nhân viên các trạm thu phí. Sau ngày 1.4, phí trên QL5 sẽ được duy trì trong 3 năm và sau đó sẽ tăng khoảng 18% còn phí trên cao tốc sẽ có sự điều chỉnh hàng năm theo chỉ số CPI.
Từ 1.4, chặng từ Hà Nội đến nút giao đường tỉnh 353 để đi Đồ Sơn hoặc vào trung tâm Hải Phòng có mức phí thấp nhất với xe con là 190.000 đồng, cao nhất là 750.000 đồng. Chặng Hà Nội đến cuối tuyến là cảng Đình Vũ có mức phí thấp nhất là 210.000 đồng, cao nhất là 840.000 đồng.
Chặng Hà Nội đến nút giao quốc lộ 38B thuộc tỉnh Hải Dương có mức phí thấp nhất là 100.000 đồng, cao nhất là 400.000 đồng. Chặng Hà Nội đến nút giao quốc lộ 39 thuộc tỉnh Hưng Yên mức phí thấp nhất là 40.000 đồng, cao nhất là 170.000 đồng.
Xe dưới 12 chỗ tăng phí đến 25%; còn phí áp xe tải trọng từ 18 tấn trở lên, xe container 40fit không tăng mà thậm chí còn giảm nhẹ ở một số chặng.
Cũng từ 1.4, Vidifi điều chỉnh tăng phí 2 trạm BOT trên quốc lộ 5 với mức thấp nhất với xe dưới 12 chỗ là 45.000 đồng/lượt (tăng 15.000 đồng/lượt); cao nhất là xe tải trên 18 tấn, xe container có vé lượt 200.000 đồng/lượt (tăng 40.000 đồng/lượt).
Cao tốc Hà Nội - Hải Phòng có 6 làn xe, tốc độ tối đa 120 km/h, tối thiểu 60 km/h, được đánh giá là hiện đại nhất Việt Nam hiện nay. Cao tốc đi qua 4 tỉnh, thành phố gồm Hà Nội, Hưng Yên, Hải Dương, Hải Phòng với chiều dài 105 km, tổng mức đầu tư hơn 45.000 tỷ đồng (hơn 2 tỷ USD).
