Sự chuyển dịch mạnh sang sản xuất xe điện và việc sẽ có hàng chục triệu xe điện và xe xăng lai điện được đưa vào sử dụng đang đẩy nhanh đà tăng trưởng ngành công nghiệp ôtô Anh Quốc. Tuy vậy một thách thức lớn đặt ra cho các nhà sản sản xuất ôtô điện Anh là lấy đâu ra đủ pin cho loại xe này?
Pin cho xe điện được cho rằng khó nhập khẩu và đắt tiền, do đó, các nhà sản xuất ôtô Anh đang đau đầu tính toán làm sao có đủ “đồ nhà”.
Việc sản xuất pin trong nội địa Anh hiện nay còn rất khiêm tốn. Nissan - Công ty sản xuất xe điện Leaf ở Sunderland, tự sản xuất pin cho ôtô cỡ nhỏ ở Anh. Gần đây, công ty này đã công bố kế hoạch nội địa hóa sản xuất với các pin công suất lớn hơn. Một nhà sản xuất khác là Jaguar Land Rover cũng dự định lắp ráp pin tại nhà máy Hams Hall của mình. Còn các nhà sản xuất ôtô lớn khác như BMW, hãng sản xuất xe điện Mini ở Oxford, đều phải nhập khẩu pin.
"Nếu ngành sản xuất pin ở Anh ngừng họat động, ngành công nghiệp ôtô sẽ 'tắt thở'" - ông chủ JLR Ralph Speth cảnh báo như vậy ngay từ năm 2019.
Quan điểm này cũng được đại diện các doanh nghiệp khác ủng hộ. Mức sản xuất đạt được gần đây là khoảng 1,5 triệu xe mỗi năm cho thấy ngành công nghiệp sẽ cần sản xuất tới 100 GWh pin mới đáp ứng đủ khi chỉ còn dùng xe điện.
Việc Anh rời khỏi Liên minh Châu Âu (Brexit) đã làm tăng áp lực thành lập các nhà máy sản xuất pin mới trong nước. Theo một thỏa thuận được đàm phán giữa các nước vào tháng 12.2020, để tránh đánh thuế thương mại đối với hàng xuất khẩu sang châu Âu, nơi phần lớn ôtô do Anh sản xuất, pin dành cho xe điện được sản xuất trong nước không được chứa quá 70% nguyên liệu được sản xuất bên ngoài EU, hoặc Vương quốc Anh. Đến năm 2024, con số này tiếp tục phải giảm xuống còn 50%.
Trong khi các nhà sản xuất lớn như CATL và Svolt của Trung Quốc, LG Chem của Hàn Quốc, Northvolt của Thụy Điển và SAFT của Pháp tiếp tục thiết lập nhà máy ở châu Âu, thì chưa có công ty nổi tiếng nào có mặt tại Anh.
Công ty khởi nghiệp Britishvolt đã chọn một địa điểm ở Blythe, Northumberland cho nhà máy tương lai của mình, dự kiến ra mắt vào năm 2023. Hy vọng rằng vào năm 2027 tại đó sẽ sản xuất ít nhất 300.000 pin lithium-ion mỗi năm. Công ty này đã nộp đơn xin quỹ chính phủ 1 tỉ bảng Anh để hỗ trợ, nhưng cho đến nay vẫn chưa thấy công bố bất kỳ tiến bộ nào theo hướng này.
Nhà sản xuất pin đối thủ AMTE Power tiếp tục tìm kiếm địa điểm cho nhà máy mới của mình. Ngoài ra, các chính trị gia địa phương muốn chuyển Sân bay Coventry thành một địa điểm cho một nhà máy sản xuất pin lớn mới. Tuy nhiên, như các chuyên gia cảnh báo, thời gian không còn nhiều.
James Ramsbotham, giám đốc điều hành của Phòng Thương mại Đông Bắc Anglia, nói: "Nếu chúng ta muốn tiếp tục cuộc cách mạng xe điện, chúng ta phải có khả năng cung cấp pin của riêng mình, đủ duy trì toàn bộ ngành công nghiệp này".
Ông Ian Henry, đại diện hãng AutoAnalysis, lập luận rằng khi điện khí hóa phát triển, ngành công nghiệp ôtô của Anh phải đối mặt với tình thế khó xử giữa “con gà và quả trứng”.
Theo ý kiến của ông, các nhà sản xuất ôtô không muốn mở nhà máy sản xuất xe điện ở đây – bởi làm như vậy thường đắt hơn so với xây dựng các nhà máy thông thường - khi không có sự đảm bảo cung cấp pin cho nhu cầu trong tương lai của họ.
"Ai muốn xây dựng một nhà máy sản xuất pin mà không có các nhà máy sản xuất ôtô để cung cấp sản phẩm của họ? Tôi không nghĩ Vương quốc Anh sẽ trở thành nước xuất khẩu pin toàn cầu, vì vậy bất kỳ nhà máy nào được xây dựng ở trong nước sẽ phải tập trung chủ yếu vào nhu cầu trong nước" - ông nói thêm.
Tesla đang sản xuất pin dành riêng cho xe của mình. Điều này có nghĩa là khó có thể giải quyết được các vấn đề trong việc thành lập nhà máy sản xuất pin ở Anh - trừ khi các chính trị gia thuyết phục công ty thực hiện các bước thích hợp và phát triển sản xuất của mình.
Là một nhà cung cấp chính về việc làm, bí quyết sản xuất và uy tín cho nước Anh thời hậu Brexit, ngành sản xuất pin của nước này sẽ phải nỗ lực để kịp bù đắp phần còn lại của thị trường.
