Áp lực tài chính lên học viên
Theo Thông tư 01/2021 sửa đổi, bổ sung về đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe cơ giới đường bộ của Bộ GTVT, trong các phần thi có sát hạch lái xe trên phần mềm mô phỏng để nâng cao kỹ năng điều khiển cho học viên tại các trung tâm đào tạo lái xe. Các trung tâm sát hạch lái xe sẽ sử dụng phần mềm mô phỏng những tình huống giao thông để sát hạch lái xe từ ngày 1.6.2022 và trang bị, sử dụng cabin học lái ôtô để đào tạo lái xe ôtô từ ngày 1.7.2022.
Theo đó, học viên sẽ được học những bài tập cơ bản như cách vận hành số xe, thực hành bài "đề pa" lên dốc, đường vuông góc, đường quanh co giống như bài sa hình thi sát hạch quy trình học trong cabin. Phần tiếp theo là bài tập nâng cao với kỹ năng lái xe trên các địa hình như đường đồi núi, đường cao tốc, đường trong thành phố...
Một mô hình cabin điện tử hiện nay giá dao động từ 100-500 triệu đồng/thiết bị sẽ tạo gánh nặng cho các cơ sở đào tạo, sát hạch lái xe. Vì thế, Tổng cục Đường bộ Việt Nam phải sớm công bố các nhà cung cấp thiết bị đảm bảo quy chuẩn để chào giá cạnh tranh.
Đại diện Trung tâm sát hạch và cấp giấy phép lái xe ôtô Đức Thịnh - ông Nguyễn Đức Hải - cho rằng, trong 2 năm qua, do ảnh hưởng của dịch COVID-19, lượng học viên học lái xe sụt giảm dẫn đến kinh phí nguồn thu ở các cơ sở đào tạo, sát hạch lái xe gặp nhiều khó khăn. Giờ bỏ ra hàng tỉ đồng để trang bị các ca bin học lái phục vụ cho việc thi sát hạch lái xe là điều không dễ dàng. Nếu bắt buộc phải trang bị sẽ gây áp lực tài chính cho những cơ sở đào tạo, sát hạch lái xe.
Một số Trung tâm dạy nghề và sát hạch lái xe cũng cho rằng, đối với cơ sở đào tạo lái xe dưới 1.000 học viên tối thiểu phải có 15-20 cabin, trong khi tổng mức đầu tư lớn.
Nếu bắt buộc triển khai thì nên thu gọn giờ thực hành cabin và nên thử nghiệm tại Trung tâm đào tạo lái xe công lập Nhà nước để đánh giá hiệu quả, sau đó mới nhân rộng xã hội hóa ra các cơ sở đào tạo khác. Hoặc thay vào đó là đầu tư vào xe mới, giáo viên tốt thì học viên sẽ học thực tế tham gia giao thông trên đường hơn bởi giờ đã có công cụ giám sát giờ học thực hành, học viên cũng học sa hình với các nội dung đào tạo như đường đèo dốc, giao cắt đường sắt...
Nếu không có cabin sẽ không được đào tạo
Trao đổi với Báo Lao Động, ông Lương Duyên Thống - Vụ trưởng Vụ Phương tiện và người lái (Tổng cục Đường bộ Việt Nam) - cho biết, việc trang bị thiết bị mô phỏng để đào tạo lái xe là điều kiện kinh doanh bắt buộc đối với các cơ sở đào tạo lái xe. Nếu trung tâm nào không trang bị sẽ không được phép đào tạo lái xe ôtô. Cũng theo ông Thống, với phần mềm và thiết bị mô phỏng lái xe, học viên sẽ được tập luyện kỹ năng và tập phản xạ trong điều kiện các yếu tố về địa hình, cung đường, thời tiết, tình trạng giao thông và các tình huống giao thông khác nhau nhằm nâng cao kỹ năng đảm bảo an toàn giao thông. Việc trang bị phần mềm và thiết bị mô phỏng lái xe vào quy trình đào tạo là một giải pháp để đổi mới công tác sát hạch lý thuyết và thực hành, góp phần nâng cao chất lượng chương trình dạy học.
Từ ngày 28.12.2020, Bộ GTVT đã ban hành 2 quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về thiết bị phục vụ quản lý đào tạo lái xe tại Thông tư số 37/2020/TT-BGTVT. Các doanh nghiệp sản xuất, nhà cung cấp trong nước và nhập khẩu thiết bị phải theo quy chuẩn này bao gồm cả nội dung các bài tập lái cụ thể. Khi sản xuất xong, doanh nghiệp đưa đi thử nghiệm và phải có chứng nhận phù hợp.
Sau đó, nhà cung cấp tự công bố sản phẩm sản xuất ra hợp quy, Tổng cục Đường bộ công khai trên website của tổng cục. Đến nay, chưa có doanh nghiệp nào công bố sản phẩm cabin học lái hợp quy. Sau khi đã được lùi 1 năm, các cơ sở đào tạo lái xe trang bị và sử dụng cabin học lái xe ôtô để đào tạo cho học viên sẽ được thực hiện từ 1.7.2022 được Bộ GTVT quy định. Tổng cục Đường bộ sẽ đôn đốc các sở triển khai theo đúng lộ trình này. Trong khi đó các Sở GTVT, hiện đơn vị vẫn đang chờ nhận chuyển giao phần mềm mô phỏng các tình huống giao thông để bàn giao cho các cơ sở đào tạo; xây dựng biểu mẫu, phục vụ công tác đào tạo lái xe…
