Quy định gây khó cho doanh nghiệp
Phản ánh với PV Báo Lao Động, đại diện nhiều doanh nghiệp cho biết, gặp rất nhiều khó khăn khi thực hiện quy định phải dành 20% quỹ đất để xây dựng NƠXH khi triển khai các dự án phát triển nhà ở, đô thị.
Đại diện Công ty CP Địa ốc Dầu khí Sài Gòn trước đó cho biết gặp khó khăn triển khai dự án nhà ở tại phường Trường Thạnh, TP.Thủ Đức có diện tích hơn 2,2ha.
Khi triển khai dự án này, UBND TPHCM tiến hành phê duyệt điều chỉnh cục bộ đồ án quy hoạch chi tiết. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện công tác điều chỉnh quy hoạch việc yêu cầu phải điều chỉnh và áp dụng bổ sung “dành 20% tổng diện tích đất ở” của dự án có diện tích từ 2ha trở lên để phát triển NƠXH theo quy định tại Nghị định số 49/2021 làm ảnh hưởng rất nhiều đến kế hoạch đầu tư và phát triển của công ty, phá vỡ phương án được nghiên cứu đề xuất điều chỉnh trình thẩm định xin ý kiến tại các sở, ngành trong suốt thời gian trước đó.
Một doanh nghiệp khác là Công ty CP Xây dựng và Thương mại Sài Gòn 9 cũng từng gặp nhiều khó khăn với quy định 20% quy đất.
Theo đó thay vì phải dành quỹ đất, doanh nghiệp này đề nghị UBND TPHCM xem xét chấp thuận thực hiện nghĩa vụ NƠXH theo hình thức nộp bằng tiền tương đương giá trị quỹ đất 20% tại thời điểm hoàn thành đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật.
Thực tế các dữ liệu thống kê vào thời điểm giữa năm 2022 cho thấy chỉ riêng tại TPHCM có đến hơn 100 dự án NƠXH và nhà ở thương mại đang vướng thủ tục phải nằm chờ phần lớn không phải do lỗi từ chủ đầu tư. Trong đó rất nhiều dự án gặp khó khăn với quy định phải dành 20% tổng diện tích đất ở để xây dựng NƠXH.
Theo nhận định của PGS-TS Doãn Hồng Nhung - Giảng viên cao cấp Khoa Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội, quy định quỹ đất 20% xây dựng NƠXH trong các dự án thực sự không linh hoạt, khó khả thi trong thực tiễn kinh doanh.
Còn theo ông Nguyễn Văn Đính - Chủ tịch Hội Môi giới bất động sản Việt Nam, thay vì áp đặt, nên điều chỉnh quy định theo hướng phù hợp với phát triển NƠXH sao cho thuận tiện nhất để mọi thành phần đều có thể chủ động.
Cụ thể, doanh nghiệp đầu tư có thể xây dựng NƠXH tại dự án nếu muốn, hoặc được đề xuất hoán đổi quỹ đất xây NƠXH có giá trị tương đương tại vị trí khác, hoặc có thể lựa chọn việc thanh toán bằng tiền cho nhà nước theo giá thị trường.
Cần sớm bỏ quy định 20% quỹ đất
Với các thực tế trên, việc Bộ Xây dựng nghiên cứu bỏ quy định bắt buộc phải dành 20% quỹ đất cho NƠXH đang gây nhiều chú ý.
Cụ thể bộ này đang chủ trì nghiên cứu, sửa đổi Luật Nhà ở năm 2014, trong đó có nội dung về quỹ đất nhằm xử lý triệt để những bất cập liên quan đến quỹ đất 20% để phát triển NƠXH.
Trong đó Bộ Xây dựng đề xuất các phương án sửa đổi, bổ sung quy định về quỹ đất dành để phát triển NƠXH theo hướng bỏ quy định yêu cầu bắt buộc chủ đầu tư dự án xây dựng nhà ở thương mại, khu đô thị phải dành 20% quỹ đất để đầu tư xây dựng NƠXH.
Thay vào đó, cơ quan này bổ sung quy định việc bố trí quỹ đất phát triển NƠXH là trách nhiệm của UBND cấp tỉnh.
Theo Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh, trong lần sửa đổi Luật Nhà ở lần này, Bộ Xây dựng sẽ bổ sung quy định khi lập quy hoạch của các địa phương phải bố trí quỹ đất làm NƠXH. Điều này sẽ tạo quỹ đất sạch để phát triển NƠXH tại các địa phương những năm tới.
Đáng chú ý, các thủ tục lựa chọn chủ đầu tư dự án NƠXH cũng sẽ đơn giản hơn do dự án được miễn tiền sử dụng đất, khâu đấu thầu, đấu giá đất, thủ tục xác định giá bán NƠXH cũng nhanh gọn hơn.
Bộ Xây dựng đã hoàn thiện và đang trình Chính phủ phê duyệt đề án xây dựng ít nhất 1 triệu căn NƠXH, nhà ở công nhân trong giai đoạn từ nay đến năm 2030. Theo đề án, từ nay đến năm 2025 sẽ xây dựng khoảng 571.000 căn; giai đoạn 2025-2030 tiếp tục xây dựng thêm khoảng 845.000 căn. Do cả nước đang triển khai 401 dự án với quy mô xây dựng khoảng 434.000 căn hộ, nên từ nay đến năm 2025 chỉ cần xây dựng thêm khoảng 200.000 căn NƠXH.
