9 tàu xin thôi không tham gia
Theo báo cáo của Sở NNPTNT tỉnh Khánh Hòa, toàn tỉnh có 54 tàu được đóng mới, cải hoán theo NĐ 67 với nhu cầu vốn là 478 tỉ đồng. Đến thời điểm hiện tại, có 17 tàu cá đã hoàn thiện đi vào hoạt động đạt hiệu quả; 11 tàu đang triển khai đóng mới; 9 tàu xin thôi, không tham gia. Số còn lại là 17 chưa triển khai được vì rất nhiều lý do.
Đáng chú ý là trong số 45 tàu đóng theo NĐ 67 hiện chỉ còn 1 tàu vỏ thép làm hậu cần nghề cá. Có 5 trường hợp xin chuyển từ tàu vỏ thép sang vỏ composite, nhiều trường hợp khác từ đóng vỏ gỗ sang composite nên phải làm lại hồ sơ. Các ngư dân cho rằng tàu composite đem lại hiệu quả, tiết kiệm nhiên liệu, phù hợp hơn tàu vỏ thép.
Theo Sở NNPTNT, các tàu cá lớn hơn 90CV không được mua bảo hiểm thân tàu, thuyền viên. Còn các tàu đóng mới, nâng cấp thì các ngân hàng thương mại đều yêu cầu có bảo hiểm để đảm bảo an toàn vốn vay. Bên cạnh đó, nhiều tàu cá gặp khó vì bị các ngân hàng từ chối cho vay. Cụ thể trường hợp ông Lê Văn Tèo (phường Vĩnh Nguyên) đã gửi vào ngân hàng 500 triệu đồng nhưng vẫn chưa được vay vốn vì cho rằng cần phải thế chấp tài sản…
Trường hợp chủ tàu Phạm Kim Hà (phường Vĩnh Nguyên, TP.Nha Trang) đã đóng hơn 670 triệu đồng tiền đối ứng cho Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam (VietinBank) chi nhánh Khánh Hòa từ nhiều tháng nay nhưng vẫn bị ngân hàng gọi điện trả hồ sơ… Trong 9 ngư dân xin rút khỏi NĐ 67, ông Trần Văn Được cho biết lý do vì gặp rắc rối khi làm hồ sơ với ngân hàng…
Ngân hàng “né” cho vay
Theo ông Nguyễn Trọng Chánh - Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản tỉnh Khánh Hòa - phía Công ty Bảo Minh Khánh Hòa có công văn giải thích lý do ngừng bán bảo hiểm vì cho rằng thời gian thực hiện chính sách bảo hiểm đến ngày 31.12.2016 là hết hiệu lực. Mặc dù Chính phủ cho phép tiếp tục triển khai về bảo hiểm cho các tàu hải sản xa bờ, nhưng Bảo Minh Khánh Hòa vẫn chưa nhận được văn bản hướng dẫn từ Bộ Tài chính để tiếp tục triển khai.
Tuy nhiên, theo các đơn vị tham gia cuộc họp thì lý do chính mà bảo hiểm Bảo Minh ngừng bán có thể sợ lỗ vì vừa qua phải chi trên 12 tỉ đồng để “đền” bảo hiểm cho 2 tàu cá gặp sự cố trên biển. Các ngân hàng cũng khẳng định chỉ yêu cầu ngư dân cam kết đóng bảo hiểm chứ không bắt buộc đóng một lần hết 16 năm. Ngân hàng cũng không yêu cầu phải thế chấp, có thể ngư dân hiểu lầm.
Giải thích lý do không cho ngư dân vay vốn, đại diện một số ngân hàng cho rằng qua thẩm định do phương án sản xuất mà ngư dân đưa ra không hiệu quả. Ngân hàng đề nghị cung cấp ghi chép sản xuất kinh doanh trong năm trước nhưng ngư dân không cung cấp được. Trong khi đó, đại diện Ngân hàng NNPTNT (Agribank) chi nhánh Khánh Hòa cho rằng có 5 ngân hàng cùng tham gia hỗ trợ vốn cho ngư dân nhưng thực tế cho vay chủ yếu chỉ có Agribank và Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển chi nhánh Khánh Hòa (BIDV).
“Phải trả 1 tỉ đồng/năm trong vòng 16 năm thì bản thân 1 tàu đóng theo NĐ 67 rất khó để trả nợ theo đúng cam kết được. Nhiều ngân hàng ở các tỉnh đang lo lắng vì các sự cố về tàu vỏ thép chắc chắn sẽ khó thu hồi vốn. Tiền do ngân hàng bỏ ra cho vay thì ngân hàng tự chịu nếu không thu hồi được. Trong khi đó, theo NĐ 67 thì ngư dân không phải cầm cố tài sản. Do đó, để được vay vốn ngân hàng phải thẩm định phương án sản xuất của các chủ tàu kỹ lưỡng, đảm bảo có hiệu quả” - vị đại diện này cho biết.
Ông Đào Công Thiên - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa - cho rằng đây là chính sách lớn của Nhà nước nhưng các ngân hàng chưa cho ngư dân vay vốn là chưa hoàn thành trách nhiệm. “Còn 17 tàu theo NĐ 67 chưa thực hiện được, tôi đề nghị các ngân hàng chưa cho ngư dân vay vốn phải rà soát lại các thủ tục. Từ đây đến cuối năm cố gắng hỗ trợ ngư dân đóng tàu. Nếu không thực hiện thì đề nghị cắt thi đua” - ông Thiên nói.
Ông Thiên yêu cầu Sở NNPTNT làm văn bản gửi Công ty bảo hiểm Bảo Minh phải có trách nhiệm bán bảo hiểm cho ngư dân, đồng thời tham mưu UBND tỉnh báo cáo sự việc Bộ Tài chính. Các địa phương tiếp thu các vướng mắc của ngư dân, chuyển ý kiến lên Sở NNPTNT làm đầu mối để tổng hợp làm việc với các ngân hàng tháo gỡ.
