Theo Chủ tịch hội đồng thành viên Tổng công ty Đường sắt Việt Nam (VNR) - ông Vũ Anh Minh, vừa qua đối tác của VNR là Công ty Đường sắt Đông Nhật Bản (JR East) có thông báo sẽ ngừng khai thác một số toa xe tự hành diesel DMU loại Kiha 40 và Kiha 48 để chuyển sang dòng mới hơn. Do đó, nếu VNR có nhu cầu, JR East sẵn sàng chuyển giao miễn phí 37 toa xe, phía Việt Nam sẽ chịu các chi phí liên quan như nhập khẩu, cải tạo toa xe phù hợp với quy định Việt Nam.
Theo đại diện VNR, các toa xe Kiha 40 và Kiha 48 là loại toa xe tự vận hành, chuyên chở khách, được sản xuất từ năm 1979-1982. Toa xe trang bị ghế mềm, điều hòa không khí với công suất 68-82 chỗ ngồi, 28-34 chỗ đứng, tốc độ vận hành tối đa 95km/h trên các tuyến đường sắt khổ 1.067mm của Nhật Bản. Có thể vận hành độc lập hoặc dễ dàng ghép nối thành đoàn tàu với quy mô tùy theo nhu cầu sử dụng.
Đến nay, sau khoảng 40 năm vận hành, cả hai loại toa xe Kiha 40 và Kiha 48 không gặp bất cứ vấn đề nghiêm trọng về an toàn và chất lượng.
Đại diện VNR cho rằng, chi phí nhập các toa xe này và sửa chữa để phù hợp với khổ ray thấp hơn nhiều chi phí đóng mới hoặc mua toa xe cũ của nước khác. Đồng thời có thể học hỏi được công nghệ sản xuất toa xe tự hành kéo đẩy của Nhật. Phía Nhật Bản đã chuyển giao nhiều toa xe cũ cho đường sắt các nước trong khu vực Đông Nam Á như Myanmar, Indonesia và Philippines và đã được các nước này vận hành phục vụ hành khách.
Tuy nhiên, việc nhập khẩu toa xe cũ đang gặp vướng mắc pháp lý bởi Nghị định 65/2018 quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đường sắt nêu rõ chỉ được nhập khẩu phương tiện đã qua sử dụng không quá 10 năm đối với toa xe chở khách, đầu máy, toa xe đường sắt đô thị.
Do đó, VNR kiến nghị Thủ tướng cho phép được nhập và đăng kiểm toàn bộ toa xe nhập khẩu sau khi cải tạo, sửa chữa để vận dụng, khai thác trên đường sắt Việt Nam. Nếu được Chính phủ đồng ý chấp thuận chủ trương, VNR sẽ triển khai các thủ tục nhập khẩu, sửa chữa cải tạo toa xe phù hợp với quy chuẩn Việt Nam và vận dụng khai thác an toàn, hiệu quả.
