45 phút từ TPHCM tới Cần Thơ
Như Báo Lao Động đã đưa tin, UBND TPHCM mới đây đã có văn bản gửi Bộ GTVT TPHCM nhất trí với phương án điều chỉnh tuyến đường sắt cao tốc TPHCM - Cần Thơ theo đề xuất của Viện khoa học và công nghệ Phương Nam.
Theo đó, tuyến đường sắt cao tốc TPHCM - Cần Thơ trong báo cáo đề xuất mới nhất có tổng chiều dài 134,9km (phương án trước đây hơn 173km) và đi qua 5 tỉnh thành gồm: TPHCM, Long An, Tiền Giang, Vĩnh Long, Cần Thơ với 9 nhà ga có điểm đầu là ga Tân Kiên (TPHCM) và điểm cuối là ga Cần Thơ (Thành phố Cần Thơ).
Việc điều chỉnh ngoài giảm chi phí đầu tư khoảng 200 triệu USD (khoảng 4.600 tỉ đồng), còn giảm khối lượng giải phóng mặt bằng.
Khi tuyến đường sắt này đưa vào khai thác ước tính thời gian đi từ TPHCM đến Cần Thơ khoảng 45 phút, thay vì 5-6 giờ như hiện nay.
Dự án được đề xuất sử dụng đường sắt đôi, khổ 1.435 mm - dành cho đường sắt cao tốc phổ biến trên thế giới, tàu chở khách chạy 200 km/h, tàu hàng 150 km/h. Ước tính tổng đầu tư dự án khoảng 10 tỉ USD.
Giá vé đề xuất của tuyến: từ TPHCM đến Long An là 120.000 đồng mỗi lượt khách, Tiền Giang 280.000 đồng, Vĩnh Long 425.000 đồng và Cần Thơ 500.000 đồng. Cùng 4 chặng này, mỗi tấn hàng có giá 20.000 đồng, 45.000 đồng, 70.000 đồng và 80.000 đồng. Mức giá này được đơn vị nghiên cứu theo tiêu chí cạnh tranh với loại hình vận chuyển khác, đảm bảo hoàn vốn đầu tư trong 25 năm.
UBND TPHCM kiến nghị Bộ GTVT chỉ đạo các đơn vị liên quan phối hợp với Viện Khoa học và Công nghệ Phương Nam để xem xét các nội dung đề xuất nêu trên trong quá trình nghiên cứu Quy hoạch mạng lưới đường sắt thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 theo nhiệm vụ được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt và nghiên cứu lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án đường sắt TPHCM - Cần Thơ theo quy định.
Giảm chi phí logistics, tăng kết nối vùng
Theo ông Bùi Văn Quản - Chủ tịch Hiệp hội Vận tải hàng hóa TPHCM, hiện nay hàng hóa từ các tỉnh miền Tây lên TPHCM bằng đường bộ quá tải, đường thủy rất hạn chế.
Cụ thể, từ khu vực Tây Nam Bộ lên TPHCM gần như chỉ có tuyến kênh Chợ Gạo có thể chạy được những sà lan chở hàng loại lớn. Thế nhưng, vận tải hàng hóa bằng đường thủy theo hình thức sà lan kéo lại có hạn chế rất lớn là tốc độ di chuyển chậm. Hình thức này chỉ thích hợp để chuyên chở các loại hàng hóa như phân bón, máy móc…
Còn hệ thống đường bộ của Tây Nam Bộ chỉ đáp ứng khoảng 30% nhu cầu vận chuyển hàng hóa. Trong khi hiện có tới 70%-80% nông sản ở khu vực này muốn xuất đi nước ngoài phải chuyên chở lên các cảng biển ở TPHCM và Bà Rịa - Vũng Tàu.
“Với chỉ vẻn vẹn khoảng 40km đường cao tốc đã hoàn thiện lâu nay, còn lại hầu hết là đường nhỏ, cầu cũ kỹ, việc vận chuyển hàng hóa bằng đường bộ từ Tây Nam Bộ lên TPHCM, gặp rất nhiều khó khăn. Do đó, việc xuất hiện loại hình đường sắt đối với vận chuyển hàng hóa cũng như vận chuyển hành khách liên tỉnh kết nối hai khu vực này là hoàn toàn cần thiết và quan trọng” – ông Quản nói.
PGS-TS Nguyễn Bá Hoàng - Phó Hiệu trưởng phụ trách Trường Đại học GTVT TPHCM đánh giá tuyến đường sắt cao tốc TPHCM – Cần Thơ có khả năng cạnh tranh được với hàng không và đường bộ.
Từ TPHCM đi Cần Thơ chỉ mất 45 phút, đây sẽ là điều kiện rất tốt để thông thương, thúc đẩy kinh tế, giao lưu văn hóa liên vùng. Đồng thời, khối lượng vận tải lớn sẽ tiết giảm đáng kể tình trạng kẹt xe, quá tải đường bộ, giảm khí thải, giảm ô nhiễm môi trường.
Cũng theo ông Nguyễn Bá Hoàng, trong bối cảnh giải phóng mặt bằng quá khó khăn như hiện nay, việc chuyển hướng dự án đi song song đường cao tốc như đề xuất của đơn vị nghiên cứu là hiệu quả hơn. Việc này giúp vừa giảm chi phí giải phóng mặt bằng, vừa thi công nhanh, đảm bảo công trình đúng tiến độ.
Tuy nhiên, ông Hoàng lưu ý nhược điểm của việc chuyển hướng là tuyến đường sắt cao tốc này sẽ không tiếp cận được với người dân tại các khu đô thị hiện hữu. Vì thế, cần có phương án kết nối bằng xe trung chuyển, xe buýt nhanh, xe điện nhẹ... để vừa đáp ứng nhu cầu đi lại của người dân, vừa đảm bảo khả năng khai thác của tàu.
