Vì sao thay đổi thiết kế?
Theo ông Lê Nguyễn Minh Quang, trước khi về công tác tại Ban quản lý đường sắt đô thị (Ban QLĐSĐT), Công ty Bachy Soletanche - nơi ông làm Tổng Giám đốc đã được chọn để thi công tường vây hầm đào hở bên dưới đường Lê Lợi (thuộc gói thầu CP1a).
Ông Quang cho rằng, trong thời gian này, qua nghiên cứu hồ sơ thiết kế tường vây của đoạn đường Lê Lợi, ông nhận thấy có những bất hợp lý. Tường vây của toàn bộ tuyến Metro số 1 có chiều dày 1,5m, ngay cả tại khu vực gần Nhà hát thành phố, khách sạn Rex và sát với các tòa nhà thương mại xung quanh.
Thế nhưng tại gói thầu CP1a bỗng dưng xuất hiện một đoạn 170m từ đường Pasteur đến đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa, tường vây lại được thiết kế dày 2m. “Điều này dẫn đến lãng phí ước tính khoảng 1 triệu USD. Khi đó tôi đã chủ động xin gặp lãnh đạo thành phố và nêu vấn đề này” – ông Quang chia sẻ.
Theo ông Quang, khi về làm việc tại Ban QLĐSĐT, ông đã cùng với các kỹ sư yêu cầu tư vấn Nhật Nippon Koei tính toán lại và sau 4 tháng làm việc, tư vấn đã đề xuất lại tường vây dày 1,5m như tường vây của toàn bộ tuyến Metro.
Tiếp đến, Ban QLĐSĐT cũng đã đề nghị Công ty Sao Việt do một nhóm các phó giáo sư, tiến sĩ Trường Đại học Xây Dựng thẩm tra thiết kế kỹ thuật việc điều chỉnh tường vây. Trong báo cáo thẩm tra, Sao Việt kết luận việc thay đổi tường vây đổi từ 2 m thành 1,5 m cơ bản đạt yêu cầu kỹ thuật.
Sau đó, UBND TPHCM đã giao cho Sở GTVT TPHCM mời Tổng Công ty tư vấn thiết kế Giao thông Vận tải TEDI (thuộc Bộ GTVT) thẩm tra độc lập về khả năng chịu lực, độ ổn định của tường vây và công trình lân cận sau khi điều chỉnh.
Kết quả, theo ông Quang, về khả năng chịu lực của tường vây đảm bảo, tuy giảm chiều dày tường vây nhưng đã thiết kế tăng cường thêm cốt thép tường vây. TEDI kết luận về ổn định của tường vây, việc chuyển vị vẫn trong giá trị cho phép.
“Như vậy, kết quả tính toán độc lập của 3 công ty tư vấn Nhật và Việt Nam đều cho kết quả ổn định” – ông Quang nói.
Ông Quang cho rằng, việc điều chỉnh thiết kế tường vây đã tiết kiệm khoảng 93 tỉ đồng (4 triệu USD đô) và rút ngắn thời gian thi công so với tường vây dày 2m được 5 tháng.
"Tôi làm việc này là để tốt cho thành phố, không gây lãng phí, thất thoát. Điều này đã được Kiểm toán Nhà nước kiểm soát, đối chứng rất chặt chẽ và được khẳng định trong Báo cáo Kiểm toán số 725/KTNN-TH ký ngày 20.12.2018” – ông Quang nói.
Chưa đúng về trình tự
Theo ông Quang, từ ngày 8.12.2015, UBND TPHCM đã ủy quyền cho BQL chịu trách nhiệm chủ trì, tổ chức thẩm định thiết kế kỹ thuật các hạng mục, sau khi hoàn thành báo cáo thẩm định sẽ trình UBND thành phố xem xét, phê duyệt kết quả thẩm định, làm cơ sở triển khai các bước tiếp theo.
Tuy nhiên, từ ngày 1.6.2017, nội dung ủy quyền của thành phố không còn phù hợp với Nghị định 42/2017 của Chính phủ, và việc thẩm định thiết kế kỹ thuật, dự toán công trình tuyến metro số 1 thuộc thẩm quyền Sở GTVT.
“Như vậy, trong thời gian được ủy quyền tổ chức thẩm định thiết kế kỹ thuật đến nay, Ban QLĐSĐT không trình UBND TPHCM hoặc Sở GTVT TP thẩm định là chưa đúng quy trình” – ông Quang nói.
Theo ông Quang, sau khi nghe các bên báo cáo kiểm điểm, UBND TPHCM quyết định, kể từ 8.12.2015 đến 1.6.2017 (khi có nghị định 42 ra đời) những hồ sơ nào ký trước tập hợp lại đưa cho Sở GTVT gửi UBND TPHCM. Còn hồ sơ từ 1.6.2017 đến sau này chuyển cho Sở GTVT để sở rà soát lại.
Cũng theo ông Quang, những sai sót hay thất thoát nếu có, theo kết luận của Kiểm toán Nhà nước, thì có thể chia thành hai giai đoạn. Nếu trước ngày ông về BQL (27.6.2016) thì thuộc về nhiệm kỳ trước. Còn nếu từ 27.6.2016 trở về sau thì ông chịu trách nhiệm.
Trước đó, Báo cáo của Kiểm toán Nhà nước cho biết, Ban QLĐSĐT TPHCM đã thay đổi độ dày tường vây giảm từ 2 m thành 1,5 m. Việc này làm giảm chi phí xây dựng khoảng 93 tỉ đồng), và rút ngắn thời gian thi công khoảng 5 tháng.
Tuy nhiên, Ban QLĐSĐT đã phê duyệt thiết kế khi chưa có báo cáo thẩm định và không đúng trình tự thẩm quyền theo quy định.
