Làm giả bằng dược sĩ để… cho thuê
Trong quá trình tìm kiếm tài liệu cho loạt bài về đường dây làm bằng giả, chứng chỉ giả (đã đăng ở kỳ báo trước), phóng viên Báo Lao Động nhận được nhiều lời chào mời đáng để lưu tâm. Theo đó, một đối tượng chuyên nhận làm giả các loại bằng với giá 5 triệu đồng (gồm bằng, bảng điểm và công chứng) gợi ý rằng nếu vẫn lưỡng lự chưa biết chọn làm bằng gì, thì nên làm bằng… dược sĩ.
Người này nói: “Anh lên mạng nhan nhản người tìm thuê lại bằng dược sĩ để mở hiệu thuốc. Nếu không dùng đến, anh cứ đem cho thuê lại cũng được vài triệu một tháng. Tuy nhiên cũng cần làm thêm Chứng chỉ hành nghề (CCHN) nữa. Đầu tư một lần, thu tiền dài lâu”.
Ngạc nhiên trước lời mời chào trắng trợn, phóng viên hỏi thêm thì nhận được câu trả lời chắc nịch: Bằng, phôi, dấu, và tem 7 màu đều hàng xịn. Nhận bằng xem xét kỹ lưỡng mới cần thanh toán tiền…
Từ cuộc trao đổi kể trên, theo tìm hiểu của PV, thực tế lâu nay hoạt động thuê và cho thuê các loại bằng cấp, chứng chỉ liên quan đến ngành dược đang diễn ra rất công khai và phổ biến.
Trên các hội nhóm chuyên về ngành dược trên facebook, việc thuê và cho thuê diễn ra nhộn nhịp như ngoài chợ. Các bài viết không hề ngần ngại đăng rõ ràng nhu cầu của mình. Thậm chí còn để lại số liên hệ cá nhân.
Trang “Việc làm Y dược…” xuất hiện hàng trăm các bài đăng có nội dung “Mình có CCHN dược Hà Nội cấp, bạn nào có nhu cầu hợp tác xin liên hệ 09161745**”, “Mình cần thuê bằng dược sĩ đại học, có chứng chỉ hành nghề để mở nhà thuốc tại Hà Nội. Ai có nhu cầu xin liên hệ: 0989173***”...
Điều đáng nói là, nhu cầu thuê và cho thuê đều rất lớn. Chỉ 1, 2 ngày sau bài đăng, tấm bằng đã ngay lập tức có người nhận thuê. Số người đăng bài cho thuê bằng không nhỏ, nhưng người thuê cũng nhiều không đếm xuể. Thông thường, mức giá để thuê 1 bằng dược sĩ đại học kèm CCHN dao động từ 3 đến 5 triệu đồng/tháng, phụ thuộc vào ba yếu tố chính gồm: Quy mô hiệu thuốc, vị trí và tên tuổi người cho thuê. Dược sĩ càng có tên tuổi, đang công tác tại các cơ quan uy tín, mức cho thuê bằng càng cao.
Tràn lan thuê mướn
Trong vai người có nhu cầu thuê bằng dược sĩ và CCHN để mở hiệu thuốc, PV liên hệ với một số đầu mối trên mạng xã hội.
Một nam giới có tài khoản facebook là Phùng Minh Đ phát giá mỗi tháng là 4,2 triệu đồng nhưng phải thuê 5 năm trở lên và đòi tăng giá theo hằng năm. “Việc thuê mượn tất nhiên không cần phải làm hợp đồng. Và sẽ không bao giờ cần hợp đồng. Vì tôi đứng tên nhà thuốc cho bạn, bạn không trả tiền tôi thì tôi sẽ xin hủy giấy phép”, Đ trả lời cho câu hỏi “có cần làm hợp đồng không?” của PV.
Nguyễn Thị T (35 tuổi, một dược sĩ đại học tại Hà Nội) chẳng ngại ngần chia sẻ việc bản thân cũng cho thuê bằng: “Cho thuê mỗi tháng cũng thu về được 3 triệu để tăng thêm thu nhập. Vì người thuê là người quen nên bản thân cũng biết và tin tưởng. Vả lại, bên “kia” họ quen cả “ông này bà kia” nên khi nào “các sếp” đi kiểm tra sẽ được báo trước. Không lo sự cố”.
Ở chiều ngược lại, chị Trần Mai C. (26 tuổi, một dược sĩ cao đẳng tại Hà Nội) lại là người đi thuê. Chị C kể, chị tốt nghiệp ngành Dược hệ cao đẳng nên theo quy định chỉ được phép mở quầy thuốc hoặc tủ thuốc với số lượng bán hạn chế. Bên cạnh đó, do số năm kinh nghiệm chưa đủ, chị C quyết định thuê trọn bộ cả bằng được sĩ đại học lẫn CCHN của người khác.
Chị C liệt kê: “Hiệu thuốc không nhất thiết cần mặt bằng rộng và đẹp. Nhà thuê tầm 3-4 triệu là có thể làm được rồi. Thêm tiền thuê bằng 3 triệu đồng nữa là đủ điều kiện mở được nhà thuốc để kinh doanh”.
Bên cạnh đó, nữ dược sĩ này cũng khẳng định, trên 90% nhà thuốc mà chị biết đều đang sử dụng dịch vụ thuê bằng và CCHN của các dược sĩ đại học. Chị giải thích: “Dược sĩ đại học họ có trình độ cao. Họ thường lựa chọn những công việc mang tính thử thách và có thu nhập cao như làm nghiên cứu hoặc trình dược viên. Do đó bằng họ để không cũng không làm gì, họ có xu hướng cho thuê để tăng thu nhập. Còn mình có hiểu biết về nghề nhưng lại thiếu này thiếu kia, thì kết hợp với nhau, đôi bên cùng có lợi”.
Chị C. cũng cho hay, quy định không bắt buộc dược sĩ lúc nào cũng phải có mặt ở nhà thuốc. Nếu có kiểm tra thì lúc đó gọi dược sĩ tới cũng được vì thường dược sĩ và nhà thuốc ở gần nhau. Trong trường hợp người cho thuê bằng có việc không thể tới được, họ cũng có thể ủy quyền cho dược sĩ khác trông thay nên thường không có rắc rối gì.
* Tại kỳ họp thứ sáu Quốc hội khoá XIV diễn ra cuối năm 2018, trong phần trả lời chất vấn của cử tri liên quan đến vấn đề kiểm soát chất lượng thuốc tây, nguyên Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến từng thừa nhận, thực trạng cho thuê bằng diễn ra khá phổ biến. Theo bà Tiến, y tế địa phương và UBND các cấp định kỳ thanh tra đột xuất và nếu phát hiện sẽ áp dụng Nghị định 176/NĐ-CP, xử phạt hành chính nặng, tước giấy phép điều kiện hoạt động.
* Luật sư Nguyễn Đức Hùng (Công ty Luật TNHH TGS - Đoàn luật sư TP.Hà Nội) cho hay: “Việc thuê bằng không phải chuyện hiếm, đặc biệt là đối với ngành dược. Rất nhiều nhà thuốc thuê bằng dược sĩ đại học. Đây đều là những hành vi trái pháp luật”.
Cụ thể, hành vi giả mạo, thuê, mượn hoặc cho cá nhân, tổ chức khác thuê, mượn chứng chỉ hành nghề có mức phạt từ 5 - 10 triệu đồng đối với nhà thuốc tư nhân và từ 10 - 20 triệu đồng đối với cơ sở bán buôn. Với một số trường hợp, có thể bổ sung thêm hình phạt tước chứng chỉ hành nghề trong thời hạn từ 6 tháng đến 12 tháng.
Bên cạnh đó, nếu trong quá trình hoạt động, nhà thuốc xảy ra sự cố về chuyên môn như bán thuốc nhầm sẽ phải chịu phạt về 2 tội danh. 1 là thuê mượn chứng chỉ hành nghề, 2 là sai phạm về chuyên môn nghề nghiệp.
Hành vi này có thể bị xử phạt hành chính tới 50.000.000 đồng và phạt tù tới 15 năm tùy mức độ ảnh hưởng.
