Metro số 5, giai đoạn 1 (Ngã tư Bảy Hiền – Cầu Sài Gòn)
Tuyến metro này dài 8,89km (đoạn đi ngầm dài 7,46km, đoạn đi cao dài 1,43km) với tổng mức đầu tư hơn 40.070 tỉ đồng (hơn 1,7 tỉ USD).
Nhà tài trợ dự kiến là Chính phủ Tây Ban Nha, Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB), Ngân hàng Đầu tư Châu Âu (EIB), Ngân hàng Tái thiết Đức (KfW).
Theo Ban Quản lý đường sắt đô thị TPHCM (MAUR), dự án đã được UBND TPHCM trình thẩm định và Hội đồng thẩm định nhà nước (Bộ Kế hoạch và Đầu tư là cơ quan thường trực) đã có ý kiến về báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án. Sau đó, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề nghị UBND TPHCM lập, thẩm định, phê duyệt chi phí thuê tư vấn thẩm tra dự án.
Trên cơ sở đó, MAUR đã ký hợp đồng với tư vấn và hoàn tất phê duyệt dự toán chi phí thuê tư vấn thẩm tra phục vụ công tác thẩm định của Hội đồng thẩm định nhà nước đối với hồ sơ báo cáo nghiên cứu tiền khả thi. Đồng thời, tham mưu UBND TPHCM gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư hồ sơ dự toán chi phí thuê tư vấn thẩm tra. MAUR cho biết, hiện các công việc này phụ thuộc vào tiến độ triển khai của Bộ Kế hoạch và Đầu tư.
Metro số 3a, giai đoạn 1 (Bến Thành – Khu Y tế kỹ thuật cao)
Dự án dài 11km với 11 nhà ga ngầm, tổng mức đầu tư hơn 47.800 tỉ đồng (hơn 2 tỉ USD). Dự án dự kiến sử dụng vốn vay ODA của Nhật Bản, thông qua Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA).
Theo MAUR, đề xuất dự án đã được UBND TPHCM gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư từ ngày 16.12.2016, nhưng đến nay vẫn chưa được Thủ tướng phê duyệt (thời gian xin phê duyệt đề xuất dự án đã kéo dài hơn 8 năm).
Nguyên nhân sự chậm trễ do các Bộ ngành Trung ương chưa thống nhất về cơ cấu nguồn vốn, suất đầu tư việc áp dụng công nghệ Nhật Bản, hạn mức vay nợ của TPHCM. Việc thay đổi chủ trương về phân kỳ đầu tư dự án làm kéo dài thời gian trình phê duyệt đề xuất dự án.
Về điều kiện vay và xuất xứ hàng hóa, JICA từng khẳng định điều kiện vay STEP là hình thức ưu đãi cao nhất và phù hợp với vấn đề sử dụng đoàn tàu, hệ thống thông tin cần áp dụng công nghệ Nhật Bản để đồng bộ với Metro số 1 (Bến Thành – Suối Tiên).
Tuy nhiên, Bộ Tài chính chưa đồng thuận về các điều kiện liên quan đến cơ chế trả nợ, kế hoạch trả nợ và cam kết trách nhiệm khi chọn nguồn vốn vay STEP.
Tháng 3.2024, MAUR đã có cuộc họp với JICA về các vấn đề liên quan nguồn vốn ODA. Tại cuộc họp, JICA thông báo về khả năng xem xét áp dụng hình thức vay hỗn hợp bao gồm STEP và General Term (vay không ràng buộc xuất xứ hàng hóa) cho một dự án.
MAUR cho biết, sẽ tiếp tục làm việc với JICA về khả năng nới lỏng điều kiện vay STEP; xem xét áp dụng hình thức vay hỗn hợp bao gồm STEP và General Term cho dự án.
Metro số 2, giai đoạn 2 (Bến Thành - Thủ Thiêm)
Dự án dài 5,8km đi từ khu vực Trung tâm TPHCM đến Khu đô thị mới Thủ Thiêm với 6 nhà ga ngầm.
Tổng mức đầu tư dự án khoảng 1,3 tỉ USD từ nguồn vốn ODA Hàn Quốc.
MAUR cho biết, đã làm việc với Ngân hàng xuất nhập khẩu Hàn Quốc (KEXIM) về khả năng tài trợ cho dự án. Tại buổi họp với KEXIM về dự án hồi tháng 3.2024, Phó Chủ tịch UBND TPHCM Bùi Xuân Cường đã có ý kiến về chủ trương tiếp nhận vốn ODA không hoàn lại dành cho dự án.
MAUR cho biết, sẽ tiếp tục phối hợp với KEXIM chuẩn bị kịch bản cho điều chỉnh dự án hỗ trợ kỹ thuật phù hợp điều chỉnh Quy hoạch chung TPHCM. Đồng thời, hoàn thiện Văn kiện dự án hỗ trợ kỹ thuật trình cấp thẩm quyền phê duyệt để tiếp nhận khoản viện trợ không hoàn lại trong năm 2024.
Theo quy hoạch, TPHCM có 8 tuyến metro và ba tuyến xe điện mặt đất hoặc đường một ray với tổng chiều dài 220km, tổng mức đầu tư gần 26 tỉ USD.
Tuy nhiên, TPHCM hiện mới triển khai hai dự án là Metro số 1 (Bến Thành – Suối Tiên) tổng vốn hơn 43.700 tỉ đồng và giai đoạn một tuyến Metro số 2 (Bến Thành - Tham Lương) tổng vốn gần 47.900 tỉ đồng.
