Hơn 20 năm chờ mở rộng Quốc lộ 13
Giờ cao điểm sáng hằng ngày, dòng xe dày đặc trên Quốc lộ 13 do nhu cầu đi lại tăng cao. Có thời điểm, xe buýt, ôtô, xe tải ùn ứ kéo dài hơn 1 km đoạn từ ngã tư Bình Phước đến cầu Đúc Nhỏ (Thành phố Thủ Đức). Trong khi đó, hàng nghìn xe máy phải len lỏi giữa các khoảng hở, di chuyển chậm chạp theo hướng vào trung tâm TPHCM.
Quốc lộ 13 kết nối TPHCM qua các tỉnh Bình Dương, Bình Phước. Ở phía Bình Dương, tuyến quốc lộ này khang trang, thông thoáng khi nhiều lần được nâng cấp và đang mở rộng từ 6 lên 8 làn xe. Trong khi đoạn qua TPHCM hiện chỉ 4-6 làn, tạo "nút thắt cổ chai" nên luôn ùn tắc nhiều năm qua.
Dự án mở rộng Quốc lộ 13 được TPHCM lên kế hoạch triển khai cách đây hơn 20 năm, nằm trong dự án thành phần xây dựng cầu Bình Triệu 2. Tuy nhiên do một số vướng mắc, công trình chưa triển khai. Năm 2017, Nghị quyết 437 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội yêu cầu tạm dừng hình thức BOT trên đường hiện hữu.
Vì vậy, dự án mở rộng Quốc lộ 13 từng được đề xuất đầu tư theo hình thức BOT, BT phải chuyển sang sử dụng ngân sách. Tuy nhiên, do ngân sách hạn hẹp, TPHCM chưa thể cân đối vốn đầu tư mở rộng tuyến đường này.
Tương tự, Quốc lộ 1, đoạn qua huyện Bình Chánh nhỏ hẹp nhưng nhiều năm qua chưa được mở rộng. Hằng ngày, ôtô, xe máy đang phải chạy hỗn hợp, tiềm ẩn tai nạn giao thông. Đoạn quốc lộ này cũng là tuyến huyết mạch ở cửa ngõ phía Tây TPHCM, mật độ xe cao và đang liên tục gia tăng nên thường xuyên ùn tắc, nhất là các dịp lễ, Tết.
Theo ông Phan Công Bằng - Phó Giám đốc Sở Giao thông vận tải (GTVT) TPHCM, phần lớn các tuyến đường trục chính, cửa ngõ, các tuyến quốc lộ đi qua TPHCM chưa được đầu tư cải tạo, nâng cấp mở rộng theo quy hoạch vì thiếu vốn.
Thời gian tới tình hình cũng không mấy khả quan khi kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 đã được TPHCM thông qua bố trí cho lĩnh vực giao thông là 52.744 tỉ đồng. Số tiền này chỉ đạt 19,8% so với tổng nhu cầu vốn, chưa đáp ứng để thực hiện đầu tư phát triển kết cấu hệ thống hạ tầng giao thông.
Đề xuất làm BOT trên tuyến đường hiện hữu
Ông Phan Công Bằng cho biết, việc xúc tiến đầu tư để thu hút nguồn vốn ngoài ngân sách TPHCM theo phương thức đối tác công tư (PPP), hợp đồng BOT là cần thiết. Tuy nhiên, Luật PPP hiện quy định hình thức BOT chỉ áp dụng tuyến đường mới, không áp dụng cho tuyến đường cải tạo, nâng cấp sửa chữa, mở rộng công trình hiện hữu.
Mới đây, Sở GTVT TPHCM đã kiến nghị Bộ GTVT báo cáo cấp thẩm quyền xem xét cho phép TPHCM huy động nguồn vốn tư nhân thực hiện đầu tư cải tạo, nâng cấp, mở rộng các tuyến đường trục chính hiện hữu theo hình thức BOT.
Đề xuất này cũng được Sở GTVT TPHCM kiến nghị đưa vào dự thảo nghị quyết thay thế Nghị quyết 51 dự kiến trình Quốc hội tháng 5.2023.
Nếu được thông qua, Sở GTVT TPHCM cho biết có 6 dự án có thể triển khai theo hình thức BOT.
Cụ thể, Quốc lộ 1 (đoạn An Lạc đến ranh Long An) dài 9,6 km, mở rộng từ 4 lên 8 làn xe với tổng mức đầu tư hơn 12.800 tỉ đồng.
Quốc lộ 13 (từ cầu Bình Triệu đến ranh Bình Dương) dài 5,8 km, mở rộng mặt đường từ 19m lên 40 – 60m, tổng mức đầu tư gần 12.200 tỉ đồng.
Cải tạo, nấp cấp Quốc lộ 22 (từ nút giao An Sương đến Vành đai 3) dài khoảng 9,1 km, trên tuyến xây dựng 2 cầu vượt tại nút giao Nguyễn Ảnh Thủ và nút giao Nguyễn Văn Bứa, tổng mức đầu tư khoảng 1.200 tỉ đồng.
Xây dựng hoàn chỉnh và kéo dài trục Đông - Tây về phía Nam nối ra đường Vành đai 3 dài 9,7 km, rộng 60m, tổng mức đầu tư 13.837 tỉ đồng.
Trục đường Bắc Nam (đường Âu Cơ – Khu công nghiệp Hiệp Phước) dài 26,8 km, mở rộng mặt đường 18-24m lên 40-60m, tổng mức đầu tư 54.204 tỉ đồng.
Đường động lực (đường song song Quốc lộ 50) dài 5,8 km, rộng 40m với tổng mức đầu tư 3.816 tỉ đồng đồng.
