Định hướng trên được Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh Phan Văn Mãi đưa ra khi phát biểu kết luận hội nghị báo cáo đầu kì về điều chỉnh quy hoạch chung TPHCM đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2060, diễn ra chiều 12.9.
Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh cho biết, mô hình đô thị đa trung tâm không mới, đã được TP Hồ Chí Minh theo đuổi ít nhất 20 năm qua. Tuy nhiên, suốt thời gian qua thành phố chỉ thu hút phát triển được ở khu trung tâm hiện hữu 930 ha.
“Nếu chúng ta cứ giữ trung tâm cũ, không mạnh dạn bứt phá lên thì vẫn phát triển theo vết dầu loang và phải giải quyết hết vấn đề của nó. Chúng ta phải mạnh dạn phát triển theo mô hình đô thị đa trung tâm” – ông Mãi nhấn mạnh.
Với các trung tâm mới, Chủ tịch UBND TPHCM nhấn mạnh phải xác định ưu tiên, có lộ trình phát triển, nhưng tiên quyết phải đầu tư hạ tầng, đặc biệt hạ tầng giao thông. Các trung tâm mới này cũng phải có mối liên hệ với trung tâm hiện hữu chứ không đứng độc lập.
Ông Phan Văn Mãi cũng lưu ý, các đô thị mới phải đặt trong tổng thể TPHCM và vùng đô thị. “Đô thị phía Nam ở huyện Bình Chánh phải tương tác với huyện Bến Lức (Long An), các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long; Hay đô thị Tây Bắc phải tương tác với PhnomPenh (Campuchia). Bản thân các đô thị này đã là một hệ nhưng phải đặt trong một hệ lớn, phải liên kết vùng” – ông Mãi lưu ý.
Người đứng đầu chính quyền TPHCM cũng đề nghị phân tích rõ kết cấu hạ tầng giao thông có phải là nguyên nhân chính khiến thành phố không phát triển được các đô thị vệ tinh thời gian qua. Từ đó, dẫn tới tất cả mọi thứ đều dồn vào trung tâm hiện hữu gây quá tải.
“Nếu như thế, quy hoạch sắp tới chúng ta phải xác định phương thức giao thông. Ở đây là giao thông công cộng, trong đó không chỉ có metro. Cần tận dụng hệ thống kênh rạch để phát triển giao thông thủy, giảm tải cho đường bộ” – ông Mãi nói.
Về nguồn lực phát triển hạ tầng giao thông thời gian tới, Chủ tịch UBND TPHCM cho biết, Nghị quyết 98 cho phép TPHCM thí điểm mô hình phát triển đô thị theo định hướng phát triển giao thông công cộng (TOD). TPHCM đã rà soát quỹ đất dọc Metro số 1 (Bến Thành – Suối Tiên), số 2 (Bến Thành – Tham Lương), Vành đai 2, 3, 4, cao tốc TPHCM – Mộc Bài. Qua đó, khoảng 10.000 ha đất có thể khai thác, từ đó tạo ra nguồn lực lớn để đầu tư các dự án khác.
Trước đó, Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh Phan Văn Mãi đã yêu cầu cập nhật, bổ sung quy hoạch giao thông vào Đồ án điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng TP Hồ Chí Minh đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2060.
Theo đó, ông Phan Văn Mãi yêu cầu các sở, ngành cập nhật hệ thống giao thông của TP Hồ Chí Minh trên cơ sở quy hoạch TP Hồ Chí Minh là đô thị đa trung tâm với định hướng phát triển giao thông công cộng (TOD), từng bước giảm dần áp lực tại khu trung tâm, hướng đến hình thành và phát triển các khu đô thị “vệ tinh”, gắn với chức năng đô thị nổi trội trong tổng thể TP Hồ Chí Minh và vùng đô thị.
Trong đó, thành phố Thủ Đức là đô thị thông minh, sáng tạo, tương tác cao phía Đông; Cần Giờ là đô thị sinh thái, cửa ngõ giao thương với quốc tế bằng đường biển; Khu đô thị phía Nam, Tây Nam là cửa ngõ kết nối với miền Tây; Khu đô thị Tây Bắc là cửa ngõ kết nối với Bình Dương, Tây Ninh... và Campuchia.
Bên cạnh đó, quy hoạch hệ thống kết cấu hạ tầng đường thủy nội địa nhằm khai thác tối đa ưu thế sẵn có, góp phần phát triển kinh tế - xã hội và giảm tải cho giao thông đường bộ; quy hoạch hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông đồng bộ, đáp ứng nhu cầu kết nối giao thông thuận lợi, thông suốt giữa các khu đô thị “vệ tinh”; quy hoạch giao thông liên kết vùng phù hợp với các quy hoạch tổng thể về phát triển kết cấu hạ tầng giao thông vận tải.
