Doanh nghiệp lớn tiếp tay tạo “chợ đen” nhà ở xã hội
Tại các dự án nhà ở xã hội mới bàn giao, dù chưa đủ thời gian 5 năm theo quy định nhưng việc mua bán, chuyển nhượng các căn hộ vẫn diễn ra vô cùng rầm rộ. Thậm chí được cả những công ty địa ốc, BĐS lớn tham gia phân phối.
Cụ thể, tại dự án nhà ở xã hội EcoHome 3 (địa chỉ tại Tân Xuân, Đông Ngạc, quận Bắc Từ Liêm) với quy mô 3.000 căn hộ và được đưa vào sử dụng từ năm 2020. Mặc dù chưa hết thời gian 5 năm sau khi bàn giao, tuy nhiên hiện nay, việc mua bán, chuyển nhượng căn hộ tại dự án này vẫn được diễn ra một cách công khai, sôi nổi.
Để tiếp cận thị trường này, phóng viên Báo Lao Động trong vai những người có nhu cầu mua căn hộ nhà ở xã hội tại toà EcoHome 3, được một người đàn ông tên Tuyên (sinh năm 1992, quê Nam Định) - tự giới thiệu là nhân viên của sàn bán lẻ Nhà Ở Ngay (thuộc Công ty CP Dịch vụ và Địa ốc Đất Xanh Miền Bắc - một doanh nghiệp nổi tiếng trong lĩnh vực phân phối BĐS). Ngay sau khi liên hệ, lập tức chúng tôi được Tuyên đưa đi xem thực tế căn hộ tại EcoHome 3.
Tư vấn một căn hộ trên tầng 16 tòa nhà, có diện tích khoảng 68 m2, hiện đang được chủ nhà giao bán với giá 1,4 tỉ đồng (trong đó đang nợ lãi ngân hàng là 560 triệu đồng), Tuyên cho biết, việc mua bán nhà ở xã hội giữa các bên bản chất là phải tin tưởng lẫn nhau.
Khi chúng tôi đặt câu hỏi, theo quy định nhà ở xã hội sau 5 năm mới được phép bán, cò BĐS này cho hay: “Theo đúng quy định thì chẳng bao giờ mua được, pháp luật không cho bán nhưng không có nghĩa là chủ đầu tư cũng không cho bán. Ở chung cư này người ta vẫn mua bán đầy mà có vấn đề gì đâu”.
Theo T, để thực hiện việc mua bán, chuyển nhượng căn hộ, tất cả các khách hàng và chủ nhà đều thực hiện theo cách lập vi bằng. Nghĩa là sẽ có bên thứ 3 đứng ra chứng thực quá trình mua bán căn hộ.
Ngoài ra, khách cũng cần sử dụng giấy viết tay để hợp thức quá trình mua bán căn hộ nhà ở xã hội.
Cò mồi này giải thích, bản chất của các giao dịch nhà ở xã hội nêu trên thì cả bên mua và bên bán hay thậm chí là cả bên thứ 3 (ám chỉ đội ngũ của T) đều sai. Bởi nguyên tắc mua bán căn hộ phải được pháp luật chứng thực mà ở đây là văn phòng công chứng.
Dù biết việc mua bán căn hộ nhà ở xã hội chưa đủ 5 năm sử dụng là trái quy định, tuy nhiên thay vì khuyên khách hàng không nên giao dịch mặt hàng này vì đi kèm nhiều rủi ro, T liên tiếp giới thiệu cho chúng tôi các dự án nhà ở xã hội khác đang được Công ty Nhà Ở Ngay kinh doanh chuyển nhượng.
Chúng tôi thắc mắc vì sao việc kinh doanh nhà ở xã hội là trái quy định, nhưng vẫn là sản phẩm chủ đạo của các công ty địa ốc BĐS lớn, cò môi giới này cặn kẽ giải thích rằng, thực chất việc mua bán, chuyển nhượng căn hộ nhà ở xã hội là của Công ty Cổ phần Dịch vụ và Địa ốc Đất Xanh Miền Bắc.
Tuy nhiên để đảm bảo an toàn cho các bên, công ty này đã lập ra công ty con với tên gọi “Nhà Ở Ngay”. Việc này để thực hiện dịch vụ chuyển nhượng căn hộ, trong đó có các căn nhà ở xã hội đến tay khách hàng.
Để chứng thực những gì mình nói, T chỉ cho chúng tôi hàng loạt bằng khen, chứng nhận mình là nhân viên của doanh nghiệp Đất Xanh Miền Bắc và nhiệt tình mời chúng tôi đến thăm từng trụ sở của công ty để yên tâm hợp tác.
Mua bán trái phép nhà ở xã hội, quản lý thế nào?
Không chỉ môi giới các căn hộ tại EcoHome 3, T liên tiếp dẫn chúng tôi đến hàng loạt dự án nhà ở xã hội khác đã và đang chuẩn bị mở bán tại Hà Nội. Theo cò này, một trong những dự án tiềm năng nhất ở thời điểm hiện tại là dự án Green Tower Đại Mỗ (thuộc khu chức năng đô thị ĐM1 Đại Mỗ, phường Đại Mỗ, quận Nam Từ Liêm). Mặc dù chưa mở bán, nhưng hiện tại, T khẳng định chắc nịch, mình đã chắc một suất từ chủ đầu tư và nhiệt tình tư vấn cho chúng tôi đến mua nhà.
“Dự kiến tháng 1.2024 dự án này sẽ bàn giao các căn hộ có tên HH4 ở gần Trung tâm thương mại Aeon Hà Đông. Khách mua yên tâm là ở đây có những chính sách bán công khai mà không lo ai sờ tới” - T khẳng định.
Trao đổi với Lao Động, Kiến trúc sư Trần Huy Ánh - Ủy viên Thường vụ Hội KTS TP Hà Nội - cho rằng: Một trong những tiền đề quan trọng để quản lí hiệu quả chính sách nhà ở xã hội là quản lí công dân số trong quá trình chuyển đổi số. Làm được việc này mới có thể tránh tình trạng chính sách tốt đẹp của Nhà nước không đến được đúng đối tượng.
“Chúng ta biết rằng, khi chuyển đổi số thì Đảng và Nhà nước cũng đã rất quan tâm đến việc quản trị công dân số và đấy chính là tiền đề của nhà ở xã hội. Có lẽ chúng ta nên bắt đầu từ việc quản trị theo cách này trước khi “quăng ra” xã hội những miếng mồi là nhà ở giá rẻ. Bởi nếu quản trị còn lỏng lẻo thì những miếng bánh quan tâm của Nhà nước sẽ không đến đúng tay người được thụ hưởng” - KTS Trần Huy Ánh nói.
