Hơn 30 năm qua, tại thôn 6, xã Việt Thành, huyện Trấn Yên, tỉnh Yên Bái, ông Đinh Văn Vượng vẫn miệt mài làm công việc bốc mộ, cải táng cho những người đã mất. Làm công việc vốn bị "ngại làm", nhưng ông chưa từng nhận lấy một đồng.
Được người dân chỉ đường, chúng tôi gặp một ông cụ râu tóc bạc phơ, nhưng gương mặt luôn tươi cười, phúc hậu. Thấy chúng tôi, ông đôn đả mời ngồi uống nước.
Ông kể, trước kia khi xuất ngũ về quê, chứng kiến cảnh ông cụ thân sinh sang cát cho người nhà lại như thấy được những đồng đội mình đã ngã xuống mà chưa được an táng, sang cát, chưa được bốc mộ, cải táng mà thấy day dứt trong lòng.
Dần dần ông học được cách làm từ bố mình và bắt đầu công việc từ năm 40 tuổi. Năm nay đã ngoài 70 tuổi với hơn 30 năm kinh nghiệm, nhưng ông không xác định công việc của mình để kiếm tiền mà làm vì cái tâm.
Bản thân ông cũng không nhớ nổi giúp đỡ bao nhiêu gia đình. Công việc vốn không dành cho người “non gan” thường được trả thù lao hậu hĩnh, nhưng với ông lại không phải để kiếm tiền.
Nhiều gia đình khá giả muốn hậu tạ, nhưng ông nhất định từ chối, chỉ ăn một bữa cơm cùng gia chủ rồi về. Có người nghe tiếng ông, mang ô-tô về đón, hứa trả công, ông không nghe.
Ông tâm sự: “Ngày trước, khi chiến tranh xảy ra tôi cũng tham gia quân ngũ chiến đấu bảo vệ Tổ Quốc, chứng kiến không biết bao nhiêu đồng đội ngã xuống, thấy mình may mắn được sống sót. Từ đó, tôi luôn tự nhủ với bản thân mình phải sống tốt hơn, sống vì con, vì cháu, vì những người đã ngã xuống cho nền độc lập nước nhà”.
Tiếng lành đồn xa, ông được làng trên xóm dưới kính trọng, nhà nào có công việc đều muốn nhờ ông để người quá cố được “mát mẻ dưới suối vàng”. Dù tuổi cao, nhưng dáng đi đứng của ông vẫn thẳng, với bộ râu tóc bạc phơ như tranh vẽ.
Vì tính cách ngay thẳng, lại có dáng vẻ bên ngoài thanh tao, nên ông được nhiều người địa phương gọi vui là "tiên ông".
Ông giải thích với PV về việc không lấy tiền của tang gia: “Đây là việc tâm linh, tiền không tính toán được. Dẫu có xây được nhà, mua được đất cũng chẳng bằng tích chút phúc đức để cho con, cho cháu sống khỏe mạnh”.
Làng trên, xóm dưới có ai nhờ, toàn vào lúc nửa đêm, nhưng chẳng thấy ông từ chối bao giờ. Những năm gần đây, ông ít đi hơn vì sức khỏe giảm sút nhiều.
Anh Phan Thành Lợi, ở thôn 6, xã Việt Thành, huyện Trấn Yên chia sẻ: "Chúng tôi kính trọng cụ lắm, cụ sống tốt đời, đẹp đạo và có nhân cách cao cả. Có đưa tiền như nào cụ cũng không cầm”.
Ngoài những ngày đi giúp các gia đình bốc mộ, cải táng, ông Vượng cùng vài người bạn già nhận công việc quét dọn ở chợ xã Việt Thành và kiêm thêm nghề "bác sĩ" chuyên nắn lại khớp, xương cho mọi người.
Ông tâm sự: “Công việc này đối với ông chỉ là làm để cho vui, để thấy mình vẫn có ích với xã hội. Cũng là để cho bản thân lao động, hoạt động cho khỏe mạnh, chứ ở tuổi này rồi cũng đâu vì tiền để làm nữa”.
Chẳng phải nhờ những công đức của ông đã tích không, mà giờ đây con trai, con gái ông tuy không thể nói thành đạt nhưng đủ ăn, đủ mặc, gia đình hạnh phúc. Những ngày đầu năm mới này, sau nhiều năm lao động, họ cũng có cho mình một ngôi nhà khang trang hơn, tiện lợi hơn mà theo ông nói "nhà cửa cũng chỉ là chỗ nghỉ ngơi, ra vào tránh mưa, tránh gió".
Những cống hiến thầm lặng của ông dù không có bằng khen, nhưng tạc sâu trong lòng người dân nơi đây. Từ người già tới trẻ nhỏ, ai cũng quý mến và tôn trọng ông. Ngày Tết, ai cũng muốn ông xông nhà cho may mắn, cưới hỏi cũng muốn nhờ ông làm đại diện cho gia đình mình.
