UBND tỉnh Lâm Đồng vừa yêu cầu cầu UBND huyện Bảo Lâm chủ trì, phối hợp với UBND các huyện và đơn vị liên quan xem xét phản ánh về việc xả thải bùn, cát trên suối Đa Br'Len làm ảnh hưởng đến thủy điện Đa M'Bri của Công ty CP Thủy điện miền Nam.
Theo đơn kêu cứu của Công ty CP Thủy điện miền Nam, việc xả thải bùn, cát trên suối Đa Br'Len làm ảnh hưởng đến thủy điện ĐaM'Bri. Cụ thể, mùa khô năm 2019, công ty đã phát hiện bùn, cát từ suối Đa Br'Len đổ về lòng hồ ĐaM'Bri với khối lượng lớn. Chiều dày lớp bùn, cát bồi lắng trước Cửa nhận nước cao trung bình từ 7-9m so với đáy Cửa nhận nước, nên công ty phải tổ chức nạo vét mới có thể phát điện được.
Năm 2020, tình trạng bồi lắng thêm nghiêm trọng, chiều dày lớp bùn, cát so với đáy Cửa nhận nước trung bình từ 9-11m. Bùn, cát theo dòng chảy đi qua tuabin đã phá hủy toàn bộ các thiết bị thủy lực của nhà máy như van cầu, vàng chặn, cánh hướng, bánh xe công tác. Nhà máy đã phải đóng cửa trong 4 tháng (đầu tháng 10 đến cuối tháng 10.2020) để sửa chữa nhanh và chạy tạm nhằm giảm tổn thất do ngừng sản xuất. Chi phí sửa chữa, thay thế thiết bị và tổ chức nạo vét bùn cát với chi phí tạm tính hơn 100 tỉ đồng và thiệt hại doanh nghiệp thu phát điện năm 2020 là 200 tỉ đồng.
Theo tìm hiểu của công ty, nguyên nhân dẫn đến việc bồi lắng là do phía thượng nguồn Đa Br'Len có nhiều tổ chức và doanh nghiệp có giấy phép và không có giấy phép đang ngày đêm khai thác tài nguyên và xả bùn cát xuống suối Đa Br'Len và hồ chứa thủy điện ĐaM'bri là nơi tập trung toàn bộ khối lượng này.
Hiện nay, tình hình khai thác tài nguyên đang ngày càng gia tăng và việc xả thải thêm nghiêm trọng. Theo khảo sát của công ty, khối lượng bùn, cát riêng năm 2020 lắng đọng trên hồ ĐaM'Bri là trên 230.000 m3. Như vậy, việc xả thải bừa bãi này nếu không được ngăn chặn thì rất có thể nhà máy ĐaM'Bri phải đóng cửa trong thời gian gần. Đây là thiệt hại nghiêm trọng của doanh nghiệp và của nhà nước.
Theo công ty thủy điện miền Nam, mỗi năm nhà máy đã đóng góp cho địa phương khoarg 90 tỷ đồng các loại thuế, phí. Tuy nhiên, năm 2020, nhà máy chỉ có thể đóng góp được cho địa phương khoảng 28,7 tỉ đồng (như vậy tỉnh Lâm Đồng đã thất thu khoảng 45 tỉ đồng).
Được biết, UBND huyện Bảo Lâm (Lâm Đồng) đã giao Phòng Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với Công an huyện, UBND xã Lộc Tân kiểm tra các trường hợp khai thác, xả bùn cát xuống suối Đa Br'Len theo phản ánh của Công ty CP Thủy điện miền Nam; tiến hành xử lý hoặc đề nghị cấp có thẩm quyền xử lý theo đúng quy định của pháp luật.