Hàng loạt sai phạm
Trong bài viết: Dự án thuỷ điện 500 tỉ bỏ hoang, hàng trăm hộ dân khổ sở bởi ngập úng, Báo Lao Động đã phản ánh dự án thủy điện Bắc Giang (huyện Bình Gia, tỉnh Lạng Sơn) do Công ty cổ phần năng lượng SOMECO 1 làm chủ đầu tư với tổng số tiền trên 500 tỉ đồng, nhưng thi công dở dang, “đắp chiếu” 3 năm qua, gây lãng phí nguồn lực.
Không chỉ vậy, theo thống kê sơ bộ của cơ quan chức năng, có khoảng 483 hộ dân bị ảnh hưởng do dự án chậm triển khai. Dự án xây dang dở đã ngăn một phần dòng chảy của sông Bắc Giang nên vào mùa mưa lũ, nhiều diện tích ruộng lúa, hoa màu của người dân địa phương bị ngập úng, thất thu.
Tiếp tục tìm hiểu, chúng tôi được biết dự án này đã được UBND tỉnh Lạng Sơn thanh tra toàn diện, và kết luận hàng loạt sai phạm.
Theo Kết luận thanh tra số 18/KL-UBND ngày 15.4.2022 của UBND tỉnh Lạng Sơn về việc chấp hành quy định của pháp luật trong thực hiện Dự án Thủy điện Bắc Giang, khu quản lý vận hành dự án được thi công đưa vào sử dụng tháng 4.2011. Tuy nhiên đến tháng 10.2013, dự án mới được Sở Xây dựng cấp Giấy phép xây dựng.
Trong quá trình thực hiện Dự án, năm 2014, chủ đầu tư đã có hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường, đã bị Tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường xử phạt với số tiền là 130.000.000 đồng. Nhưng đến nay Công ty chưa chấp hành Quyết định xử phạt.
Năm 2018, Dự án được triển khai thi công xây dựng trở lại nhưng Công ty không thực hiện lập, trình phê duyệt Phương án ứng phó thiên tai cho công trình, vùng hạ du đập trong quá trình thi công theo quy định.
Cũng theo Kết luận thanh tra, Công ty được UBND tỉnh Lạng Sơn quyết định cho thuê đất, được Sở TN&MT ký hợp đồng thuê đất với tổng diện tích đất cho thuê 156.334,6 m2 nhưng đến nay Công ty chưa thực hiện nộp tiền thuê đất vào ngân sách nhà nước.
Bên cạnh đó, quá trình thanh tra, Công ty không cung cấp đầy đủ hồ sơ, văn bản, tài liệu theo yêu cầu của Đoàn thanh tra. Việc này vi phạm Điều 10 Luật Thanh tra năm 2010.
Nhiều đơn vị, cá nhân có trách nhiệm liên quan
Theo kết luận thanh tra, để tình trạng dự án thuỷ điện Bắc Giang kéo dài và xảy ra các hành vi vi phạm, ngoài trách nhiệm của Công ty còn có trách nhiệm của UBND huyện Bình Gia và các Sở: Xây dựng, Công thương, Cục Thuế tỉnh trong việc kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn và xử lý vi phạm của công ty trong quá trình triển khai thực hiện dự án.
Từ kết quả thanh tra, Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn yêu cầu Giám đốc Công ty cổ phần năng lượng SOMECO 1 khẩn trương kiểm tra, thực hiện các biện pháp đảm bảo an toàn cho các hạng mục đã xây dựng, đang thi công dở dang và các công trình lân cận, không làm ảnh hưởng đến việc sử dụng đất của nhân dân khu vực tiếp giáp với dự án; Thực hiện nghĩa vụ nộp tiền thuê đất theo quy định.
Giao Giám đốc Sở KH&ĐT chỉ đạo Chánh Thanh tra Sở theo thẩm quyền thực hiện thủ tục xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực đầu tư đối với Công ty cổ phần năng lượng SOMECO 1; Thực hiện trình tự, thủ tục ngừng hoạt động của dự án đầu tư; chấm dứt hoạt động của dự án đầu tư theo quy định của Luật Đầu tư năm 2020 và các văn bản hướng dẫn thi hành.
Giao Giám đốc các Sở: Công Thương, TN&MT, Xây dựng theo chức năng, nhiệm vụ của Sở, tổ chức kiểm điểm trách nhiệm của tập thể, cá nhân có liên quan đến trách nhiệm kiểm tra, hướng dẫn, xử lý vi phạm của Công ty trong triển khai thực hiện dự án.
Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn cũng giao Cục trưởng Cục Thuế tỉnh phối hợp với Sở TN&MT xác định giá thuê đất sau thời kỳ ổn định 5 năm đối với diện tích đất đã cho Công ty thuê; thực hiện truy thu tiền thuê đất, xem xét xử lý việc chậm nộp tiền thuê đất của Công ty theo quy định; Tổ chức kiểm điểm trách nhiệm tập thể, cá nhân có liên quan đến việc chậm phát hành thông báo tiền thuê đất theo quy định.
