Nguyên nhân cũng giống như hàng chục tàu tự đắm trước đó: Mũi tàu bị kẹt vào các bậc lên xuống của bến cảng, trong khi nước thủy triều rút nhanh và mức chênh lệch thủy triều quá lớn.
Trước đây, tại cảng tàu Bãi Cháy cũ, chưa từng xảy ra vụ đắm tàu nào như vậy. Đổ lỗi cho nhân viên nhà tàu là rất dễ, nhưng chẳng lẽ, cứ để tàu liên tục tự đắm, trong khi có quá nhiều cơ quan, đơn vị tham gia quản lý tại cảng tàu này, gây ảnh hưởng tiêu cực đến hình ảnh du lịch vịnh Hạ Long.
Đắm tàu như cơm bữa
Vụ tàu QN 6048 - BM đắm sáng 11.3 bổ sung thêm vào danh sách các tàu tự đắm tại cảng Tuần Châu kể từ khi toàn bộ tàu du lịch chuyển từ cảng Bãi Cháy về đây vào đầu năm 2016. Có những thời điểm, mỗi ngày 1 tàu tự đắm.
Tính đến nay, đã có hàng chục tàu du lịch tự đắm. UBND tỉnh Quảng Ninh đã từng chủ trì buổi làm việc để xử lý vấn đề này, nhưng chủ tàu thì đổ lỗi cho thiết kế cảng, còn đại diện cảng cho rằng, là do sự lơ là của các thuyền viên.
Theo đại diện một số hãng tàu, thiết kế bậc thang của bến cảng chính là cái bẫy khiến nhiều tàu tự đắm. Sở GTVT Quảng Ninh cho rằng, bến nghiêng và có bậc lên xuống không đảm bảo an toàn cho tàu du lịch neo buộc trực tiếp khi không hoạt động.
Cụ thể, khi bắt đầu neo đậu, thủy triều lớn, mũi tàu gác lên các bậc lên xuống, nhưng khi nước rút nhanh và thuyền viên không để ý nên mũi tàu vẫn mắc kẹt ở trên, phần đuôi tàu cắm xuống biển và gây đắm.
Được biết, độ chênh mực nước thủy triều trên vịnh Hạ Long là khá lớn, từ 3-4m. Với mức lên xuống cao như vậy, khi bị kẹt phần mũi trên các bậc thang, hầu hết các tàu du lịch đều bị đắm. Không chỉ bị đắm vào ban đêm, nhiều tàu còn tự đắm vào ban ngày do nước rút quá nhanh.
May mắn là, tàu đắm khi về nơi neo đậu và không có thiệt hại về người, nhưng thiệt hại kinh tế rất lớn cho chủ tàu: Thuê trục vớt 50-60 triệu đồng; sửa máy 50 triệu đồng và thay thế, sửa chữa các trang thiết bị khác trong tàu. Nhưng cái mất lớn hơn là hình ảnh du lịch vịnh Hạ Long bởi có quá nhiều vụ cháy, đắm, mà đắm khi đang neo đậu trong cảng ngàn tỉ là hoàn toàn không đáng có.
Sẽ còn đắm
Theo ông Bùi Hồng Minh - Phó Giám đốc Sở GTVT Quảng Ninh - theo quy định, tất cả các tàu du lịch, dù về bến neo đậu cũng luôn phải có nhân viên trực. Vì lẽ đó, tàu tự đắm ở cảng Tuần Châu, lỗi ban đầu là do các nhân viên nhà tàu đã không trực, điều chỉnh dây khi nước xuống.
Tuy nhiên, các chủ tàu cho rằng, lý thuyết là thế, nhưng rất khó trực suốt đêm để nước rút đến đâu, thả dây ra đến đó. “Trước đây ở cảng tàu Bãi Cháy, anh em chỉ trực để bảo vệ tài sản của tàu, hoặc trực suốt đêm khi có mưa bão lớn, chứ có phải chăm chăm nhìn nước lên xuống để nới thả dây như ở cảng Tuần Châu đâu” - một chủ tàu giấu tên chia sẻ.
Theo ông Minh, để hạn chế tàu tự đắm, nếu các các thuyền viên không “thức cùng con nước”, thì phải thả phao, bông-tông hoặc làm cầu cảng nhỏ cho thuyền neo đậu.
Tuy nhiên, giải pháp này không đơn giản do âu cảng không đủ rộng và vị trí thả phao có thể trùng với luồng tàu chạy; trong khi đó, nếu hãng nào cũng làm cầu cảng vươn ra xa thì âu tàu càng thêm hẹp. Điều quan trọng nữa là, nếu lắp thêm những bộ phận trên thì ai sẽ là người trả tiền, chủ tàu hay chủ cảng?.
Theo các chủ tàu, hiện mỗi năm, họ phải chi trả cho chủ cảng trên 20 triệu đồng, gồm phí neo đậu, an ninh, vệ sinh… Trong đó, riêng phí neo đậu khoảng 12,6 triệu đồng/năm và các chủ tàu phải tự lo neo đậu thế nào cho an toàn.
Với tình trạng các bên tiếp tục than phiền về nhau và dù đã có rất nhiều cuộc họp nhưng không đi đến hồi kết, thì khả năng tàu du lịch tự đắm trong cảng Tuần Châu sẽ còn tiếp tục.
