Ông có đánh giá như thế nào về hoạt động đấu giá tài sản công thời gian vừa qua tại các địa phương. Theo ông, chất lượng của đấu giá viên, Hội đồng thẩm định và thanh tra tư pháp có vai trò như thế nào trong các phiên đấu giá tài sản công?
- Hoạt động đấu giá tài sản công thời gian vừa qua tại các địa phương cơ bản được thực hiện đúng nguyên tắc, trình tự, thủ tục đấu giá tài sản công; quy định về đấu giá viên, tổ chức đấu giá tài sản công; thù lao dịch vụ đấu giá, chi phí đấu giá tài sản công; xử lý vi phạm, hủy kết quả đấu giá tài sản công, bồi thường thiệt hại; quản lý nhà nước về đấu giá tài sản công theo quy định của pháp luật về đấu giá tài sản công.
Chất lượng của đấu giá viên, Hội đồng thẩm định và thanh tra tư pháp có vai trò quyết định việc tuân thủ quy định của pháp luật; bảo đảm tính độc lập, trung thực, công khai, minh bạch; bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người có tài sản công đấu giá, người tham gia đấu giá, người trúng đấu giá, người mua được tài sản công đấu giá, tổ chức đấu giá tài sản công, đấu giá viên... trong các phiên đấu giá tài sản công.
Bộ Tư pháp nhận định, một số tổ chức đấu giá tài sản công vẫn còn tình trạng vi phạm trình tự, thủ tục dẫn đến bị hủy kết quả đấu giá; còn tình trạng “bao che”, “thông đồng, dìm giá”, “quân xanh, quân đỏ” giữa người tham gia đấu giá, người có tài sản công, tổ chức đấu giá tài sản công. Đâu là nguyên nhân dẫn tới tình trạng này?
- Bên cạnh kết quả đạt được, theo nhận định của Bộ Tư pháp, một số tổ chức đấu giá tài sản công vẫn còn tình trạng vi phạm trình tự, thủ tục dẫn đến bị hủy kết quả đấu giá; còn tình trạng “bao che”, “thông đồng, dìm giá”, “quân xanh, quân đỏ” giữa người tham gia đấu giá, người có tài sản công, tổ chức đấu giá tài sản công. Việc bao che hay bố trí “quân xanh, quân đỏ” như vậy có thể làm thất thoát nguồn thu cho nhà nước.
Công tác bán đấu giá tài sản công luôn là một trong những vấn đề “nóng” trong toàn hệ thống THADS, trong đó khó khăn lớn nhất đó là bán đấu giá thành nhưng chưa giao được tài sản công.
Ngoài ra, còn nhiều vướng mắc khác liên quan tới việc thẩm định giá như giá khởi điểm còn phụ thuộc nhiều quy định như Luật giá, các khung giá cụ thể, giá thị trường; việc lựa chọn tổ chức bán đấu giá còn một số bất cập, hạn chế phần nào quyền tiếp cận của người dân khi mua hồ sơ tham gia đấu giá; Chấp hành viên chưa giám sát chặt chẽ việc ký hợp đồng với tổ chức bán đấu giá...
Mặc dù có những vi phạm trong đấu giá, nhưng không phải vi phạm nào cũng do Đấu giá viên, mà do cả người tham gia đấu giá và người có tài sản công đấu giá.
Bên cạnh đó, theo quy định của pháp luật chỉ có doanh nghiệp và chi nhánh đăng ký hoạt động đấu giá mới được thực hiện việc đấu giá tài sản công, tuy nhiên, hiện tại vẫn có các doanh nghiệp khác không đăng ký tại tỉnh nhưng vẫn hoạt động tại tỉnh. Do đó, các Sở Tư pháp rất khó khăn trong việc quản lý, kiểm tra, thanh tra.
Từ thực trạng và nguyên nhân như vậy, ông có đề xuất ý kiến, giải pháp để chấn chỉnh tình trạng “thông đồng, dìm giá”, “quân xanh, quân đỏ” trong đấu giá tài sản công?
- Từ thực trạng và nguyên nhân trên, để chấn chỉnh, tôi cho rằng, trước hết, cần rà soát, lập danh sách các tổ chức bán đấu giá có uy tín để việc lựa chọn, ký hợp đồng được đảm bảo yêu cầu. Đồng thời kiến nghị tăng mức xử phạt khi xử lý các sai phạm, thiếu sót trong quá trình thẩm định giá, bán đấu giá tài sản công.
Cần tiếp tục hoàn thiện thể chế về đấu giá tài sản công; Quy định quy trình định giá khung giá đất sát hơn so với thực tế, tránh tình trạng lợi dụng khe hở để trục lợi.
Bên cạnh đó cần sự vào cuộc mạnh mẽ của cơ quan Công an; Ban hành tiêu chí lựa chọn tổ chức đấu giá phù hợp, khách quan; Tiếp tục vận hành Cơ sở dữ liệu quốc gia về đấu giá để hoạt động đấu giá minh bạch hơn.
Tăng cường công tác quản lý nhà nước, kiểm tra, giám sát đối với hoạt động tư pháp trên địa bàn, nhất là đối với lĩnh vực đấu giá tài sản công...
- Xin cảm ơn ông!
Bộ Tư pháp cũng đã nhận định và thẳng thắn chỉ ra một số tồn tại, hạn chế trong hoạt động đấu giá tài sản công như: Vẫn còn tình trạng quân xanh, quân đỏ trong đấu giá tài sản công. Một số tổ chức đấu giá tài sản công vẫn còn tình trạng vi phạm trình tự, thủ tục dẫn đến bị hủy kết quả đấu giá; còn tình trạng “bao che”, “thông đồng, dìm giá”, “quân xanh, quân đỏ” giữa người tham gia đấu giá, người có tài sản công, tổ chức đấu giá tài sản công.