Cục Cạnh tranh - Bảo vệ người tiêu dùng: Công ty NCT3 có dấu hiệu kinh doanh đa cấp trái phép
Ngày 30.9.2020, Báo Lao Động đăng tải bài viết: Chi tiền hoa hồng, chiết khấu tới 65% giá trị sản phẩm sữa: Dấu hiệu của kinh doanh đa cấp biến tướng, phân tích việc các sản phẩm sữa của Công ty cổ phần đầu tư quốc tế NCT3 (gọi tắt là công ty NCT3, địa chỉ số 18, ngõ 11 Việt Hưng, Long Biên, Hà Nội) đội giá cao khi đến tay người tiêu dùng là do công ty này phát triển theo kiểu mô hình với nhiều cấp, nhiều nhánh, có dấu hiệu trả thưởng kiểu đa cấp.
Liên quan đến vấn đề này, phóng viên báo Lao Động đã có cuộc làm việc với đại diện Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng (Bộ Công Thương).
Sau khi tiếp nhận hồ sơ, tài liệu mà phóng viên Báo Lao Động cung cấp, đại diện Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng cho biết, mô hình hoạt động và trả thưởng của công ty NCT3 có 2 dấu hiệu của đa cấp, đối chiếu theo định nghĩa về kinh doanh đa cấp trong Nghị định 40/2018. Đó là: phân tầng, phân nhánh và những người tuyến trên được hưởng thành quả kinh doanh của những người tuyến dưới.
"Mô hình kinh doanh truyền thống cũng có thể có tầng, có nhánh phân theo các cấp như đại lý, tổng đại lý, nhà phân phối. Từ đó cũng có các mức chiết khấu phần trăm hoa hồng ưu đãi giống như tại công ty NCT3. Tuy vậy, dữ liệu mà phóng viên Báo Lao Động thu thập thể hiện việc những người tham gia vào hệ thống của công ty này được hưởng thành quả của những người tuyến dưới của mình. Đó là dấu hiệu nhận biết của mô hình kinh doanh đa cấp", đại diện Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng phân tích.
Theo đại diện Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng, hiện tại ở Việt Nam chỉ có 21 công ty được cấp phép kinh doanh theo hình thức đa cấp, trong đó không có công ty nào có tên là cổ phần đầu tư quốc tế NCT3. Theo vị đại diện, những công ty nào không thuộc danh sách này mà vẫn kinh doanh theo phương thức đa cấp là hoạt động trái phép. Đây là hành vi vi phạm pháp luật Hình sự và thuộc thẩm quyền xử lý của cơ quan Công an.
"Khi quản lý siết chặt bán hàng đa cấp, Bộ công Thương cũng đã xây dựng đề án mỗi tỉnh thành, địa phương đều có chương trình phối hợp hành động giữa lực lượng như: Quản lý thị trường, Công an, Sở Công thương... Khi thấy dấu hiệu đa cấp trái phép thì tùy mức độ, quy mô, số lượng người tham gia mà giao cho các đơn vị khác nhau để xử lý", đại diện Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng cho cho biết thêm.
Luật sư La Văn Thái (Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội) cho biết, các tổ chức, cá nhân kinh doanh theo phương thức đa cấp khi chưa được cấp giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp có thể bị xử lý hình sự với mức phạt tới 5 tỉ đồng hoặc 5 năm tù giam, theo Điều 217a Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi năm 2017.
Công ty NCT3 xóa dấu vết đa cấp?
Ngay sau khi Báo Lao Động đăng tải bài viết "Chi tiền hoa hồng, chiết khấu tới 65% giá trị sản phẩm sữa: Dấu hiệu của kinh doanh đa cấp biến tướng", bỗng dưng website dành cho các thành viên trong hệ thống bán hàng của Công ty NCT3 là nct3.com đã không thể truy cập được. Đáng chú ý, những dữ liệu trong website này trước đó đã thể hiện dấu hiệu đa cấp biến tướng của Công ty NCT3.
Liên hệ với đại diện công ty NCT3 không nhận được phản hồi, chúng tôi hỏi một tổng đại lý của công ty này tại TPHCM thì nhận được câu trả lời: Website đang được công ty bảo trì, vài hôm nữa sẽ truy cập được bình thường. Tuy vậy, hơn một tuần trôi qua, website này vẫn đang trong tình trạng "treo".
Như đã phân tích trong bài viết trước, dữ liệu trên website nct3.com thể hiện hệ thống bán hàng của của công ty này được phân theo nhiều tầng, nhiều nhánh. Các thành viên được hưởng lợi ích, hoa hồng từ thành quả của các tuyến dưới.
Cụ thể, khi phóng viên truy cập vào tài khoản của một tổng đại lý của công ty NCT3. Dữ liệu trên hệ thống thể hiện, người này có 10 người tuyến dưới. Rà soát tài khoản của 10 tuyến dưới này, dữ liệu trên hệ thống cũng thể hiện, họ cũng có nhiều tuyến dưới khác. Như vậy, riêng tổng đại lý này đã phát triển được hệ thống cả trăm người ở tuyến dưới, tổng số tiền đầu tư lên tới 3,3 tỉ đồng.
Chỉ trong khoảng 2 năm phát triển hệ thống, tổng đại lý trên nhận được gần 420 triệu đồng tiền hoa hồng. Trong đó bao gồm: Hoa hồng trực tiếp, hoa hồng chênh lệch cấp đại lý, hoa hồng cộng đồng, hoa hồng đại lý toàn quốc.
Trong khi đó, tuyến dưới của tổng đại lý này có trường hợp đầu tư gần 200 triệu đồng nhưng một năm qua mới thu về chưa được 20 triệu đồng.
Về việc một số sản phẩm dinh dưỡng thông thường nhưng được các đại lý của Công ty NCT3 quảng cáo là sữa y tế bác sĩ khuyên dùng, sữa bán chạy nhất trang web của Bộ Y tế, phóng viên Báo Lao Động đã chuyển thông tin đến Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) và đang đợi phản hồi từ đơn vị này.
