Ngày 19.7, tại kỳ họp thứ 6 HĐND TP Hải Phòng khóa XVI, trả lời chất vấn của cử tri về trách nhiệm của sở Tài nguyên môi trường trong việc quản lý đất đai, nhất là đất nông nghiệp khi mà hàng loạt các vụ việc vi phạm sử dụng đất sai mục đích với quy mô và diện tích rất lớn, như Nông trường Quý Cao (huyện Tiên Lãng), Khu trải nghiệm Big Sun, Tổ hợp Sông Trăng Quán (huyện Kiến Thụy),… xảy ra trên địa bàn thành phố, ông Trần Văn Phương, Giám đốc Sở TNMT Hải Phòng cho biết:
Theo quy định, Chủ tịch UBND các cấp có trách nhiệm phát hiện, ngăn chặn và xử lý kịp thời những vi phạm pháp luật về quản lý và sử dụng đất đai tại địa phương. “Cụ thể, trong trường hợp này, trách nhiệm trong việc để xảy ra việc sử dụng đất nông nghiệp không đúng mục đích, xây dựng công trình trái phép trên đất nông nghiệp thuộc về Chủ tịch UBND cấp xã” – Giám đốc Sở TNMT Hải Phòng nói.
Theo ông Trần Văn Phương, đối với các vụ việc như Nông trường Quý Cao (huyện Tiên Lãng), Khu trải nghiệm BigSun, Tổ hợp Sông Trăng Quán (huyện Kiến Thụy) xảy ra từ nhiều năm nay. Do các hộ dân tự ý chuyển mục đích sử dụng đất, xây dựng công trình không phép trên đất nông nghiệp vi phạm pháp luật về đất đai, xây dựng. Chính quyền địa phương đã kiểm tra, đã ban hành các quyết định xử lý vi phạm hành chính.
Tuy nhiên, theo Giám đốc Sở TNMT Hải Phòng, người vi phạm mới dừng ở chỗ nộp tiền phạt, nhưng không thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả như buộc khôi phục lại tình trạng đất trước khi vi phạm; trong khi đó chính quyền địa phương thiếu cương quyết, chưa áp dụng các biện pháp buộc người vi phạm phải thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả theo các quyết định xử lý vi phạm hành chính của cấp có thẩm quyền, dẫn đến công trình vi phạm chậm được xử lý.
Theo ông Trần Văn Phương, để chấn chỉnh việc quản lý, sử dụng đất nông nghiệp trên địa bàn TP, Sở TNMT đã tham mưu cho UBND TP ban hành Kế hoạch số 138/KH-UBND ngày 05/7/2017 về rà soát, chấn chỉnh, thu hồi đất nông nghiệp do vi phạm pháp luật đất đai; trong đó giao trách nhiệm cho UBND các quận, huyện thực hiện việc rà soát, xử lý.
Kết quả rà soát, toàn thành phố có 6.666 trường hợp vi phạm, diện tích 566,39ha là các vi phạm do tự ý chuyển mục đích sang đất phi nông nghiệp là 566,39ha, trong đó, UBND các quận, huyện đã xử lý được 3.017 trường hợp, với diện tích 38.36ha; đang tiếp tục xử lý các trường hợp còn lại.
Về Dự án đường ngã 5 sân bay Cát Bi đã hoàn thành và đưa vào sử dụng hơn 20 năm, nhiều hộ dân mua đất tại các khu đô thị 2 bên đường và nộp tiền đầy đủ, nhưng đến nay, các hộ vẫn chưa được giao đất, tập trung chủ yếu trên địa bàn phường Lạc Viên, Đông Khê quận Ngô Quyền.
Theo ông Trần Văn Phương, dự án Khu đô thị Ngã Năm sân bay Cát Bi được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt năm 2000 với diện tích 256,34 ha trên địa bàn quận Ngô Quyền và huyện An Hải (nay là quận Hải An).
Tính đến thời điểm hiện tại, diện tích đã giải phóng mặt bằng là 188,58 ha; Diện tích giữ nguyên hiện trạng là 11,02 ha; Diện tích chưa giải phóng mặt bằng 56,74 ha.
Chủ đầu tư được UBND TP giao 67,14 ha đất ở đô thị để thực hiện chuyển nhượng hạ tầng cơ sở gắn với quyền sử dụng đất cho các tổ chức, cá nhân có nhu cầu sử dụng đất tại dự án. Đến nay, chủ đầu tư đã thực hiện chuyển nhượng 57,5 ha, tương đương 1.456 thửa đất, tiền sử dụng đất đã nộp vào Ngân sách nhà nước năm 2006 và năm 2015. Hiện phần diện tích còn lại cần phải giải phóng mặt bằng khoảng 20ha, tương ứng 254 trường hợp đã nộp tiền nhưng chưa được giao đất.
“Do dự án đã kéo dài hơn 20 năm, các cơ chế, chính sách về đất đai có nhiều thay đổi. Để đảm bảo việc tiếp tục thu hồi đất của các hộ dân trong phạm vi dự án đúng quy định của pháp luật, Sở TNMT đã có công văn xin ý kiến Bộ TNMT hướng dẫn việc tiếp tục giải phóng mặt bằng đối với diện tích còn lại chưa giải phóng mặt bằng của dự án. Nên hiện tại, thành phố vẫn phải chờ các chỉ đạo từ Trung ương” – ông Phương nói.
