Sớm mở lại lớp đào tạo kỹ thuật lái tàu Metro
Ngày 3.3, trao đổi với Báo Lao Động, ông Lê Minh Triết - Giám đốc Cty TNHH MTV Đường sắt đô thị số 1 (HURC 1) cho biết việc đào tạo 58 học viên lái tàu metro số 1 chưa thể tiếp tục trở lại do thành phố chưa ký phụ lục hợp đồng 19 - hợp đồng tư vấn chung với liên danh NJPT (Nhật Bản). Theo ông Triết, phụ lục hợp đồng số 19 của hợp đồng tư vấn chung rất quan trọng, bởi liên quan trực tiếp đến công tác đào tạo lái tàu. Hồi tháng 7.2020, Ban quản lý Đường sắt đô thị TPHCM (MAUR) khai giảng lớp đào tạo 58 kỹ thuật viên lái tàu cho tuyến metro số 1, do HURC1 tuyển dụng.
Kế hoạch đào tạo chia làm hai giai đoạn, thời gian kéo dài khoảng 15 tháng. Học viên sẽ học lý thuyết, thực hành tổng quát tại Trường Cao đẳng Đường sắt. Sau đó, trong 58 học viên sẽ chọn 10 người xuất sắc nhất đưa sang Nhật để đào tạo chuyên sâu về kỹ năng, thực hành lái metro. Tuy nhiên, do phụ lục số 19 chưa được ký kết, tư vấn chung NJPT đã thông báo tạm ngưng đào tạo lái tàu từ ngày cuối tháng 11.2020. Đến nay, 58 kỹ thuật viên lái tàu metro số 1 đã hoàn thành 8/19 môn học tại Trường Cao đẳng Đường sắt nhưng buộc phải tạm ngưng học do... chưa được đóng học phí. Ngoài ra, theo kế hoạch đào tạo do liên danh NJPT tổ chức, công tác đào tạo nhân viên điều độ sẽ bắt đầu từ tháng 9.2020 và trưởng ga từ tháng 8.2020. Tuy nhiên, cũng vì phụ lục hợp đồng 19 chưa ký dẫn đến việc đào tạo bị gián đoạn.
Tín hiệu đáng mừng là Ban quản lý Đường sắt đô thị TPHCM (MAUR) mới đây đã có tờ trình gửi UBND TPHCM về việc chấp thuận chủ trương ký phụ lục hợp đồng số 19. Theo kết quả đàm phán giữa Ban Quản lý đường sắt đô thị TPHCM với NJPT (liên danh nhà thầu tư vấn chung), lương áp dụng cho chuyên gia nước ngoài đào tạo nhân sự lái tàu metro được chủ đầu tư đề xuất 2 mức. Trong đó, chuyên gia trưởng mỗi tháng nhận 2,5 triệu Yên Nhật (khoảng 538 triệu đồng), chuyên gia dạy lái tàu 2,35 triệu Yên Nhật (khoảng 506 triệu đồng). Với chuyên gia trong nước tham gia dạy lái metro, chủ đầu tư đề xuất áp dụng hình thức trọn gói.
Ông Lê Minh Triết cho biết, ngay sau khi UBND TPHCM chấp thuận ký phục lục hợp đồng số 19 thì công tác đào tạo lái tàu cũng như trưởng ga, kỹ thuật viên điều độ sẽ được đẩy nhanh để kịp phục vụ cho kế hoạch chạy thử tàu metro trong quý IV/2021 và vận hành thử toàn tuyến, tiến đến khai thác thương mại trong năm 2022. Dự kiến, tổng số nhân viên vận hành của tuyến Metro số 1 cần đào tạo và tuyển dụng là 377 người, gồm kỹ thuật viên lái tàu, kỹ thuật viên điều độ, nhân viên nhà ga - trưởng ga.
sau 5 năm, Việt Nam sẽ tự quản lý, vận hành, bảo trì Metro
Theo bà Văn Thị Hữu Tâm - Phó Giám đốc HURC1 - kế hoạch nhân sự nói chung và các vị trí quản lý, vận hành, bảo trì tuyến Metro số 1 nói riêng đã được các chuyên gia Nhật Bản, Ban Quản lý Đường sắt đô thị, HURC1, nghiên cứu, xây dựng tại dự án TC2 - Hỗ trợ kỹ thuật “Tăng cường năng lực quản lý cho Công ty đường sắt đô thị nhằm triển khai vận hành tuyến đường sắt đô thị số 1” do JICA tài trợ không hoàn lại. Theo đó, Công ty HURC1 sẽ có 3 nhóm vị trí công việc chính: Nhóm vị trí nhân sự làm việc tại trụ sở chính công ty (Phòng Kế hoạch - Đầu tư, Vật tư - Thiết bị - Dịch vụ, Kỹ thuật, An toàn - Quản lý vận hành...); Nhóm vị trí nhân sự về vận hành (nhân sự điều độ, kỹ thuật viên lái tàu, nhân sự bán vé, kiểm soát vé...); Nhóm bảo dưỡng bảo trì (nhân sự kỹ thuật đầu máy toa xe, kỹ thuật đường ray, nhân sự giám sát hệ thống thông tin - tín hiệu…). Để chuẩn bị nguồn nhân lực cho việc quản lý, khai thác, vận hành tuyến Metro số 1, Công ty HURC1 đã và đang thực hiện công tác tuyển dụng, đào tạo ứng với 3 nhóm nhân sự chính trên.
Bà Tâm cũng cho biết, khi đưa vào vận hành khai thác thì công tác quản lý, vận hành, bảo trì, chuyển giao công nghệ/kỹ thuật của tuyến Metro số 1 thì sẽ được thực hiện theo từng bước. Cụ thể về công tác vận hành thì Tư vấn chung NJPT (Nhật Bản) sẽ cố vấn trong 5 năm đầu tiên; về công tác bảo trì, các nhà thầu sẽ đào tạo, chuyển giao kỹ thuật/công nghệ bảo trì đường sắt đô thị trong 5 năm đầu tiên. Với các nội dung trên, phấn đấu sau 5 năm đầu tiên, phía Việt Nam sẽ tự quản lý, vận hành, bảo trì toàn bộ tuyến Metro số 1.
Cần chế độ đãi ngộ để hút lao động chất lượng cao
Đề cập đến việc chế đội đãi ngộ như thế nào để thu hút nguồn nhân lực gắn bó lâu dài cho việc quản lý, khai thác các tuyến metro thời gian tới, bà Văn Thị Hữu Tâm - Phó Giám đốc HURC1- cho rằng, các ngành nghề đào tạo ngành đường sắt đô thị và các ngành liên quan tại Việt Nam chưa nhiều để có thể có được nguồn nhân lực chất lượng cao trong hội nhập quốc tế và phù hợp với xu hướng cuộc cách mạng công nghiệp 4.0. Mặt khác, công ty mới được thành lập và đi vào hoạt động, chưa có các hoạt động sản xuất, kinh doanh để có lợi nhuận từ đó trích phúc lợi chăm lo cho người lao động tốt hơn. Theo kinh nghiệm tại các đơn vị vận hành đường sắt lâu năm trên thế giới (nhân viên nhà ga thường mất vài năm đào tạo, làm việc thực tế tại hiện trường để có thể thành thạo các công việc cơ bản). Bên cạnh các chuyên ngành, nghiệp vụ được huấn luyện, đào tạo, đội ngũ nhân sự nhà ga của công ty cũng cần phải có khả năng phối hợp đa nhiệm các công việc phục vụ nhà ga, đồng thời dự kiến nhân sự không chỉ phục vụ tuyến Metro số 1 mà còn là nòng cốt cho các tuyến tiếp theo.
