Đối tượng bị tác động đã thay đổi
Theo ông Trần Quốc Phương - Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư (Bộ KHĐT), các báo cáo sơ bộ khẳng định các tác động của dịch bệnh COVID-19 đang khiến doanh nghiệp và người dân tiếp tục gặp phải một số khó khăn. Chính vì vậy, việc tiếp tục nghiên cứu các giải pháp hỗ trợ trong bối cảnh hiện nay là rất cần thiết.
Thực tế trong công tác phòng chống dịch, các giải pháp về giãn cách xã hội, phong tỏa được thực hiện thời gian qua cũng sẽ làm ảnh hưởng đến giao thương, giao dịch về mặt kinh tế. Ngay từ đầu năm 2021, các tác động này rất khác so với thời điểm năm 2020 do Việt Nam và các nước trên thế giới đồng loạt áp dụng các chính sách phong tỏa để hạn chế sự lây lan của dịch bệnh, từ đây làm ảnh hưởng đến nguồn cung trên thị trường toàn cầu.
Đáng chú ý trong năm 2021, các giải pháp về phòng chống COVID-19 cũng có những thay đổi, cập nhật và tiến bộ hơn. Trong thời gian gần đây, Việt Nam liên tiếp có những điều chỉnh rất phù hợp với tình hình, gắn với mục tiêu kép vừa chống dịch, vừa phát triển kinh tế - xã hội. Chính vì vậy, các đối tượng bị tác động trong xã hội cũng có sự thay đổi so với thời điểm trước đây, thị trường trong nước dần được khôi phục.
Chính vì vậy theo Thứ trưởng Trần Quốc Phương, các đối tượng bị ảnh hưởng nặng bởi dịch COVID-19 cũng thu hẹp lại so với trước đây, gồm ngành du lịch và các dịch vụ phục vụ du lịch như lữ hành, khách sạn, lưu trú, ăn uống. Bên cạnh đó, một số doanh nghiệp vận tải trong đó có vận tải hàng không cũng tiếp tục chịu nhiều tác động tiêu cực của dịch bệnh COVID-19.
Rà soát kỹ để tăng tính khả thi
Nhằm tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi đại dịch COVID-19, trong năm 2020, hàng loạt các chính sách về cải cách thủ tục hành chính, tín dụng, thuế, bảo hiểm, hải quan, tài chính đất đai liên tiếp được các bộ ngành phối hợp ban hành. Đặc biệt các chính sách hỗ trợ tín dụng được triển khai từ sớm với quy mô lớn phát huy tác dụng rất rõ trong việc hỗ trợ doanh nghiệp và người dân chống chọi với dịch bệnh.
Theo ông Nguyễn Tuấn Anh - Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế (Ngân hàng Nhà nước), với hàng loạt giải pháp hỗ trợ được triển khai trong năm 2020, các ngân hàng thực hiện cơ cấu lại thời hạn trả nợ cho khoảng 270 nghìn khách hàng bị ảnh hưởng bởi dịch với dư nợ gần 335.000 tỉ đồng; miễn, giảm, hạ lãi suất cho hơn 600 nghìn khách hàng với dư nợ trên 1 triệu tỉ đồng.
Cùng với việc điều chỉnh các khoản vay cũ, các ngân hàng vẫn tiếp tục thực hiện cho vay mới với lãi suất ưu đãi (thấp hơn phổ biến từ 0,5% - 2,5% so với trước dịch) với doanh số lũy kế đạt hơn 2,3 triệu tỉ đồng cho hơn 400 nghìn khách hàng. Ngoài ra, ước tính tổng số tiền phí dịch vụ thanh toán mà các ngân hàng miễn, giảm cho khách hàng đến hết năm 2020 sau 2 đợt giảm phí là khoảng 1.004 tỉ đồng.
Tuy nhiên theo đánh giá của Bộ KHĐT, dù vào cuộc rất tích cực và kịp thời nhưng do nguồn lực của đất nước còn hạn chế, dịch bệnh lại diễn biến nhanh và phức tạp nên một số chính sách được ban hành thời gian vừa qua chưa thực sự đi vào cuộc sống.
Đáng chú ý, tình hình đăng ký doanh nghiệp năm 2020 có sự giảm sút về số lượng doanh nghiệp thành lập mới với 134.941 doanh nghiệp, giảm 2,3% so với năm 2019; tổng số lao động đăng ký của các doanh nghiệp thành lập mới trong năm 2020 là 1.042.995 lao động, cũng giảm tới 16,9% so với năm 2019.
Theo Thứ trưởng Bộ KHĐT Trần Quốc Phương, để có cơ sở xây dựng, đề xuất các chính sách hỗ trợ tiếp theo trong thời gian tới, bộ này mới đây có gửi công văn tới các bộ, ngành liên quan để nghiên cứu, trong đó có lưu ý một số nội dung, nhất là đánh giá tác động của dịch bệnh đối với các hoạt động thuộc từng lĩnh vực. Từ đây đánh giá các giải pháp sao cho đúng, cho trúng; đồng thời rà soát các đối tượng để chính sách đi đúng chỗ, khả thi cũng như xác định rõ nguồn lực ở đâu và thực hiện như thế nào.
“Về mặt tiến độ, trên cơ sở ý kiến của các bộ, ngành liên quan, Bộ KHĐT sẽ tổng hợp, nghiên cứu, có tham khảo ý kiến các chuyên gia kinh tế trước khi báo cáo Chính phủ” - lãnh đạo Bộ KHĐT cho hay.
Bộ KHĐT trực tiếp làm việc với các doanh nghiệp
Trong các ngày 1-2.3.2021, Bộ KHĐT liên tiếp tổ chức 4 hội nghị nhằm tiếp nhận, tổng hợp ý kiến của cộng đồng doanh nghiệp. Theo Bộ KHĐT, các ý kiến này sẽ được nghiên cứu để tham mưu trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành, chỉ đạo ban hành các chính sách hiệu quả hỗ trợ doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi đại dịch COVID-19 trong thời gian tới.
Ngành ngân hàng sẽ tiếp tục thực hiện các giải pháp hỗ trợ
Phó Thống đốc thường trực Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Đào Minh Tú cho biết, việc hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi sau COVID-19 tiếp tục được xác định là một trong những nhiệm vụ quan trọng của ngành ngân hàng trong năm 2021. Hiện NHNN đang trình Thủ tướng Chính phủ nội dung sửa đổi Thông tư 01/TT-NHNN ngày 13.3.2020 quy định về tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi, phí, giữ nguyên nhóm nợ nhằm hỗ trợ khách hàng bị ảnh hưởng do dịch COVID-19 theo hướng hỗ trợ cho doanh nghiệp nhanh chóng phục hồi dựa vào nguồn lực của các tổ chức tín dụng.
