Những bất cập cần được sửa đổi
Trường hợp bà Nguyễn Thị Sô (sinh năm 1923, xã Hải Lệ, thị xã Quảng Trị) là mẹ có 1 con đẻ là liệt sĩ và có công nuôi dưỡng 1 con riêng của chồng từ nhỏ cũng là liệt sĩ nhưng chưa được xét tặng danh hiệu Bà mẹ Việt Nam Anh hùng mà Báo Lao Động đã đề cập ở bài trước khiến nhiều người xót xa.
Khi biết trường hợp bà Sô, ông Hoàng Anh Quyết – Nguyên Giám đốc Sở LĐTBXH tỉnh Quảng Trị đã đến tìm hiểu. Thông tư 03/2014/TTLT-BNV-BPQ-BLĐTBXH (xem thông tư tại ĐÂY) ở điều 3 quy định đối tượng được xét tặng hoặc truy tặng vinh dự Nhà nước Bà mẹ Việt Nam Anh hùng, thì trường hợp bà Sô không nằm trong quy định này. Tuy nhiên, ở điểm 4 của điều 3 quy định “mẹ kế có công nuôi dưỡng cả 2 liệt sĩ và đã được hưởng trợ cấp tiền tuất của 2 liệt sĩ thì mẹ kế được xét tặng hoặc truy tặng Danh hiệu vinh dự Nhà nước Bà mẹ Việt Nam Anh hùng”.
Như bà Sô có 1 con đẻ là liệt sĩ và có công nuôi dưỡng con chồng là liệt sĩ thì không đủ điều kiện xét duyệt. Đây là bất cập trong chính sách.
Ngoài ra, điểm trên còn quy định mẹ phải hưởng tuất trợ cấp tiền tuất của liệt sĩ, vậy những mẹ chết trước khi có chính sách trợ cấp tiền tuất của liệt sĩ thì vẫn không đủ điều kiện?
Nhìn thấy những bất cập trên, ông Quyết đã hướng dẫn gia đình bà Sô làm hồ sơ, gửi các cơ quan liên quan từ địa phương đến trung ương, nhưng vẫn không có kết quả.
Ông Hà Sỹ Đồng - Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Trị nói rằng, đã nhận kiến nghị về những bất cập, đề nghị sửa đổi đối tượng quy định tại điểm 4, điều 3 ở thông tư nói trên.
“Nhận thấy kiến nghị có cơ sở, tôi đã chuyển đơn đến các đơn vị liên quan, đề nghị sửa đổi các điểm bất cập, và đề nghị áp dụng để xem xét truy tặng danh hiệu vinh dự Nhà nước Bà mẹ Việt Nam Anh hùng đối với trường hợp bà Nguyễn Thị Sô” – ông Hà Sỹ Đồng nói.
Nghiên cứu sửa đổi, bổ sung cho phù hợp, nhưng bao giờ?
Tháng 1.2016, Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Quốc phòng chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung Nghị định số 56/2013 quy định và hướng dẫn thi hành pháp lệnh quy định danh hiệu vinh dự Nhà nước Bà mẹ Việt Nam Anh hùng.
Quá trình khảo sát, nghiên cứu, các đơn vị thống nhất đề nghị và Thủ tướng Chính phủ nhất trí về việc không sửa đổi, bổ sung nghị định nói trên. Tuy nhiên, những vướng mắc thuộc thẩm quyền của bộ, ngành nào thì bộ, ngành đó chủ trì, phối hợp hướng dẫn đơn vị, địa phương giải quyết phù hợp với các quy định của pháp luật hiện hành và thực tế thực hiện nghị định số 56/2013.
Thực hiện chủ trương của Chính phủ, tháng 8.2019, Ban Thi đua Khen thưởng Trung ương đã có công văn về việc đề nghị ban hành Nghị quyết của Chính phủ xét tặng danh hiệu vinh dự Nhà nước Bà mẹ Việt Nam Anh hùng.
Ngày 18.12.2019, Văn phòng Chính phủ có văn bản về việc xét tặng danh hiệu vinh dự nhà nước Bà mẹ Việt Nam Anh hùng; theo đó, Thủ tướng Chính phủ đồng ý về việc xây dựng dự thảo Nghị quyết của Chính phủ về việc xét tặng danh hiệu nói trên đối với bà mẹ có 1 con đẻ là liệt sĩ và có công nuôi 1 con riêng của chồng từ nhỏ cũng là liệt sĩ. Việc này giao cho Bộ Nội vụ thực hiện theo trình tự, thủ tục quy định.
Theo Bộ Nội vụ, Nghị định số 56/2013 chưa quy định đối tượng xét tặng hoặc truy tặng danh hiệu vinh dự Nhà nước Bà mẹ Việt Nam Anh hùng đối với trường hợp bà mẹ có 1 con đẻ là liệt sĩ và 1 con riêng của chồng cũng là liệt sĩ.
Bộ Nội vụ đã nhận được ý kiến của các địa phương về việc đề nghị xét tặng hoặc truy tặng danh hiệu vinh dự Nhà nước Bà mẹ Việt Nam Anh hùng cho đối tượng bà mẹ có 1 con đẻ là liệt sĩ và có công nuôi dưỡng 1 con riêng của chồng là liệt sĩ như trường hợp bà Nguyễn Thị Sô. Theo Bộ Nội vụ, cả nước còn khoảng 400 trường hợp như trên.
Trước kiến nghị xem xét truy tặng danh hiệu vinh dự Nhà nước Bà mẹ Việt Nam Anh hùng cho bà Sô, Bộ Nội vụ thông tin rằng đã tiếp thu, và sẽ phối hợp với các bộ, ngành nghiên cứu sửa đổi, bổ sung quy định cho phù hợp và báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.
