Quy định rõ ràng để tránh lãng phí tiền của dân

Chọn sách căn cứ vào điều kiện của địa phương

Bộ GDĐT cho biết, trong Dự thảo Thông tư hướng dẫn thực hiện việc lựa chọn SGK phổ thông đang được xây dựng và lấy ý kiến không quy định các tỉnh, thành phố chỉ được chọn một bộ SGK, các địa phương hoàn toàn có thể chọn SGK theo từng môn học căn cứ vào điều kiện của địa phương và các tiêu chí do các tỉnh tự ban hành. Đồng thời, Thông tư hướng dẫn quy định cụ thể thành phần của Hội đồng lựa chọn SGK theo từng môn học, bao gồm các nhà quản lý giáo dục, nhà khoa học, tỉ lệ lớn là giáo viên trực tiếp giảng dạy.

Ông Nguyễn Xuân Thành, Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục Trung học (Bộ GDĐT) khẳng định, “SGK đều được thẩm định và phê duyệt nên đều là sách tốt. Vấn đề là sự phù hợp”. Như vậy, có nghĩa một lựa chọn chưa chính xác của Hội đồng thẩm định cấp tỉnh, một quyết định sai lầm của UBND các tỉnh có thể dẫn tới việc thay sách cho năm học sau.

Trao đổi với Lao Động, GS Đào Trọng Thi - nguyên Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội nhấn mạnh trách nhiệm của các tỉnh trong việc triển khai thực hiện chọn SGK phù hợp dựa trên hướng dẫn cụ thể của Bộ GDĐT. Trước lo ngại “bôi trơn” để được chọn sách, GS Thi nhấn mạnh Bộ GDĐT phải có trách nhiệm hướng dẫn để hạn chế tối đa hiện tượng trên. Hiện nay, các chuyên gia vẫn chờ quy định, hướng dẫn của Bộ GDĐT để có những góp ý cụ thể. Theo GS Thi, quy định về chọn SGK là vấn đề ảnh hưởng đến quyền lợi của đông đảo người dân thì cần thiết phải hỏi ý kiến rộng rãi trước khi ban hành.

Ở góc nhìn khác, TS Đào Tuấn Đạt - lãnh đạo Trường THPT Anhxtanh, Hà Nội bày tỏ: Một chương trình nhiều SGK để có sự cạnh tranh và tìm ra phương án tốt nhất cho việc giảng dạy của giáo viên và học sinh. Không có bộ SGK nào đủ tốt, đủ hay nhất và thích hợp với mọi đối tượng vì thế người giáo viên sẽ phải sử dụng nhiều SGK, mỗi quyển sẽ có những cái hay riêng và phù hợp với học sinh.

“Ngay trong 1 tỉnh thì trình độ học sinh tại các khu vực thành thị, nông thôn, hải đảo, dân tộc thiểu số… khác nhau. Thậm chí ngay trong 1 trường lớp theo xu hướng khoa học tự nhiên khác lớp theo xu hướng khoa học xã hội. Người giáo viên sẽ tự xác định được lớp nào, trình độ học sinh của mình như thế nào để lựa chọn SGK thích hợp nhất. Quyền quyết định cần để cho giáo viên và học sinh được lựa chọn”, TS Đạt nhấn mạnh.

Tránh lãng phí bằng cách nào?

TS Đào Tuấn Đạt đề xuất phương án tiết kiệm nhất là các nhà trường phải có nhiều bộ sách giáo khoa. Các trường cần phải xây dựng lại thư viện SGK để cho học sinh thuê với giá rẻ để học sinh, giáo viên thoải mái chọn SGK phục vụ cho giảng dạy, học tập và tham khảo. Việc này cũng hạn chế tình trạng lãng phí SGK.

Theo Giám đốc Sở GDĐT Hà Nội, ông Chử Xuân Dũng, lựa chọn các bộ SGK phải tuân thủ các quy định của Bộ GDĐT, phù hợp với từng địa phương. Khi thực hiện lựa chọn phải công khai minh bạch và tham khảo ý kiến của các bên liên quan, đảm bảo sử dụng ổn định, tránh lãng phí. Ngoài ra, việc lựa chọn phải đủ SGK cho từng môn học, đảm bảo nguồn cung theo nhu cầu của địa phương. Đặc biệt, ông Dũng nhấn mạnh phải đảm bảo cung cấp đúng thời điểm và có giá bán hợp lý. Sở GDĐT Hà Nội sẽ tham mưu cho UBND TP thành lập Hội đồng lựa chọn SGK, Ban môn học; tham mưu xây dựng tiêu chí lựa chọn SGK cho Hội đồng thẩm định lựa chọn SGK và Ban môn học. Sở GDĐT cũng chỉ đạo các Phòng GDĐT quận, huyện, thị xã trên địa bàn, các cơ sở giáo dục phổ thông tổ chức lấy ý kiến, đề xuất việc lựa chọn SGK môn học, hoạt động giáo dục.