Phòng chống dịch COVID-19: Bịt ngay những kẽ hở “chết người”

Tình trạng không đeo khẩu trang phòng dịch diễn ra ở hầu khắp các địa điểm công cộng như bến xe, nhà ga, bệnh viện, chợ...

Nguy cơ phát tán dịch bệnh từ nguồn nhập cảnh rất lớn

Mới đây, 2 nhân viên của khách sạn Mường Thanh phải cách ly do tiếp xúc với ca bệnh COVID-19 từ nguồn nhập cảnh, sau đó là vụ việc cách ly người nhập cảnh tại Quảng Ninh khiến tỉnh này phải rà soát, điều tra và lập danh sách toàn bộ các trường hợp tiếp xúc gần với bệnh nhân dương tính với SARS-CoV-2.

Hai sự việc trên là những hồi chuông báo động việc kiểm soát khu vực cách ly người nhập cảnh, không đảm bảo khi quy trình kiểm tra không đồng bộ, lực lượng chức năng không sử dụng đồ bảo hộ để kiểm tra dẫn tới 1 trường hợp kết quả dương tính khiến cả chục người khác bị cách ly theo.

Trao đổi với PV Lao Động, PGS-TS Nguyễn Huy Nga - nguyên Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế - nhận định: “Đối với những người nhập cảnh chúng ta có thể chủ động theo dõi được vì có địa chỉ, có thông tin đã được khai báo từ trước. Tuy nhiên, tôi cho rằng hiện nay, nhập cảnh chủ yếu là nguy cơ chính có thể lây nhiễm ra cộng đồng. Việc thắt chặt kiểm soát phòng chống COVID-19 từ nguồn nhập cảnh cần được báo động hơn bao giờ hết”.

Theo PGS Nguyễn Huy Nga, trước hết, việc nhập cảnh, cách ly, theo dõi sức khỏe người nhập cảnh, các đơn vị cần phải tuân thủ hết sức nghiêm ngặt các quy định của Bộ Y tế, các văn bản hướng dẫn của Ban Chỉ đạo Quốc gia Phòng chống dịch COVID-19, trong khi, chờ một quy trình chính thức được ban hành.

Từ việc xét nghiệm, yêu cầu xét nghiệm bên nước họ ra sao, rồi đến khâu cách ly, vận chuyển từ địa điểm nhập cảnh đến khu cách ly... theo PGS Nguyễn Huy Nga, đều phải tuân thủ nghiêm ngặt, không thể có kẽ hở nào. Khi chuyến bay có bệnh nhân dương tính, mặc dù những người khác trước đó cũng đã được cách ly, nhưng cần phải theo dõi chặt chẽ cả chuyến bay đó. Khi cách ly tại khách sạn cũng phải tuân thủ các quy định về tiếp xúc, không để ra vào tự do, nhân viên khách sạn tiếp xúc sai quy định... là rất đáng lo ngại.

“Theo tôi phải nhắc nhở những cá nhân, đơn vị vi phạm quy định. Vì hiện nay, ngay việc không đeo khẩu trang khi đến nơi công cộng cũng đã bị phạt, nói gì những khu vực cách ly, nguy cơ cao lây nhiễm dịch bệnh cao như vậy? Bộ Y tế đã chỉ đạo nơi nào sai phạm thì xử phạt nơi đó, vì vậy, phải hết sức nghiêm khắc. Nếu như những người tiếp xúc mặc bảo hộ đầy đủ, tuân thủ quy định thì dịch bệnh sẽ không thể lây lan được”- nguyên Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng thẳng thắn nói.

Bên cạnh đó, theo chuyên gia này phân tích, nguy cơ dịch bệnh xâm nhập từ đường mòn lối mở cũng rất cao, mình không thể biết được nguồn lây sẽ xâm nhập vào lúc nào, họ đi đâu mình không biết. Vì thế, lúc này việc kiểm soát cần phải hết sức chặt chẽ, lường trước những hành vi nhập cảnh trái phép để có phương án đối phó cụ thể.

Theo Ban Chỉ đạo Quốc gia phòng chống dịch bệnh COVID-19, tính đến 6h ngày 8.11, Việt Nam có tổng cộng 1.213 ca mắc COVID-19, trong đó có 691 ca mắc COVID-19 do lây nhiễm trong nước và 522 ca mắc từ nguồn nhập cảnh, được cách ly ngay sau khi nhập cảnh.

Đã đến lúc báo động lại việc phòng dịch

Hiện tổng số người tiếp xúc gần và nhập cảnh từ vùng dịch đang được cách ly theo dõi sức khỏe lên tới 14.064 người, trong đó 209 người cách ly tập trung tại bệnh viện, 12.926 người cách ly tập trung tại cơ sở khác và 929 người đang cách ly tại nhà, nơi lưu trú.

Việt Nam đã ngưng cho bay thương mại quốc tế từ cuối tháng 3.2020. Tháng 9 vừa qua, trước thông tin sắp “mở cửa bầu trời” khiến cho nhiều người có nhu cầu về Việt Nam chờ đợi. Các chuyến bay từ Tokyo (Nhật), Seoul (Hàn Quốc), Quảng Châu (Trung Quốc) và Đài Loan sẽ mở lại từ ngày 15.9 đến ngày 22.9 thêm đường bay với Lào, Campuchia, sau đó sẽ thêm đường bay từ Thái Lan. Tuy nhiên, chỉ sau 2 chuyến bay đã phải ngưng lại để chờ một quy trình chuẩn, đầy đủ hướng dẫn nhập cảnh, giám sát và cách ly y tế. Nếu dự thảo hướng dẫn này được ban hành, các chuyến bay thương mại quốc tế thường lệ sẽ tiếp tục được triển khai từ tháng 11 này.

Hiện còn rất nhiều quy định cần được chi tiết hóa, hướng dẫn cụ thể để khi bay thương mại quốc tế trở lại tránh bị động, tránh xảy ra những tình huống xấu có nguy cơ phát tán mầm bệnh ra cộng đồng, đồng thời tạo thuận lợi cho người dân đi lại, giao thương. Về vấn đề này, Bộ Y tế cho hay, bộ đã đưa ra dự thảo hướng dẫn quy trình nhập cảnh và giám sát, cách ly y tế phòng chống COVID-19 để lấy ý kiến các địa phương, dự kiến văn bản ban hành chính thức vào tháng 11 này.

Khi mở cửa đường bay thương mại quốc tế, PGS Nguyễn Huy Nga cho rằng, nguy cơ dịch bệnh xâm nhập sẽ càng lớn, càng rõ rệt.

“Vì vậy, rất cần thiết phải giám sát chặt việc đeo khẩu trang, thực hiện khuyến cáo phòng dịch tại những nơi đông người như bệnh viện, sân bay, bến tàu xe, khu du lịch, nhà hàng, khách sạn... Bên cạnh đó, người dân phải chủ động giữ khoảng cách với người khác” - PGS Nga cho hay.

Đã đến lúc phải báo động lại, nhắc nhở lại người dân để không chủ quan phòng chống dịch bệnh COVID-19 như thời gian gần đây. Vì theo chuyên gia này phân tích, mùa đông này, tình hình dịch bệnh có thể sẽ rất phức tạp do thời tiết lạnh, SARS-CoV-2 có khả năng tồn tại lâu hơn, dễ lây lan hơn.

“Mùa đông sức đề kháng của chúng ta yếu đi, lại tập trung trong nhà nhiều hơn vì lạnh, điều kiện đóng kín không thoáng gió, khiến virus càng dễ phát tán và lây lan mạnh. Hơn nữa, mùa đông lại có nhiều dịch cúm, cảm lạnh, cảm cúm, rất dễ nhầm lẫn với COVID-19” - chuyên gia này cảnh báo.