Phạt nặng doanh nghiệp đăng ký vốn khống

Sự thực của những “siêu đại gia”

Vào cuối tháng 5.2021, dư luận xôn xao khi ông Nguyễn Vũ Quốc Anh (35 tuổi) sáng lập một loạt công ty, trong đó Công ty CP Tập đoàn Đầu tư Công nghệ Tự động Toàn cầu (Auto Investment Group) với vốn điều lệ đăng ký ban đầu 500.000 tỉ đồng (tương đương khoảng 21,7 tỉ USD), tại Sở Kế hoạch và Đầu tư TPHCM.

Với số tiền vốn đăng ký như vậy, ở Việt Nam được ví là con số “khổng lồ” khi mà những tập đoàn nhà nước hay tập đoàn tư nhân của Việt Nam chưa đơn vị nào vượt tới. Ngay cả vốn điều lệ của DN niêm yết lớn nhất trên sàn chứng khoán Việt Nam là Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam (VietinBank) cũng chỉ trên 48.000 tỉ đồng.

Theo quy định của Luật DN, trong vòng 90 ngày kể từ thời điểm đăng ký thành lập, chủ DN phải hoàn tất việc góp vốn, nếu không sẽ phải đăng ký lại vốn điều lệ đúng với số vốn thực góp; trường hợp không khai báo giảm số vốn điều lệ sẽ bị phạt tiền từ 10-20 triệu đồng. Ngày 18.8 là hạn cuối để "siêu DN" 500.000 tỉ đồng góp vốn nhưng đến nay DN này chưa có động thái gì về việc góp vốn như hồ sơ đăng ký ban đầu.

Với số tiền đăng ký không thua kém, trên cổng thông tin quốc gia về đăng ký DN vừa ghi nhận một trường hợp DN là Công ty CP Tập đoàn Đầu tư và Thương mại Toàn Cầu. Giấy đăng ký kinh doanh cho thấy, DN này thành lập ngày 9.11.2018, có trụ sở tại phố Trích Sài, Hà Nội; Tổng Giám đốc là ông Bùi Văn Việt (SN 1953, trú tại xã Trường Yên, huyện Chương Mỹ, Hà Nội). Năm 2018, DN đăng ký thành lập với số vốn điều lệ 132 tỉ đồng, trong đó có cổ đông là nhà đầu tư nước ngoài góp vốn 52,8 tỉ đồng. Từ tháng 6.2019, DN này công bố tăng vốn điều lệ lên 127.902 tỉ đồng (tương đương 5,5 tỉ USD), cổ đông nước ngoài góp 51.161 tỉ đồng.

Tuy nhiên, thời điểm hiện tại, địa chỉ trụ sở của công ty này chỉ có biển dịch vụ "rửa ôtô, xe máy ngày đêm" ở cổng, không có biển hiệu gì về Công ty CP Tập đoàn Đầu tư và Thương mại Toàn Cầu. Bên trong là một căn nhà cấp 4 khóa cửa, không có người ở.

Với vai trò là Tổng Giám đốc, người đại diện pháp luật của DN này là ông Bùi Văn Việt và hiện nay ông Việt cùng gia đình đang sinh sống ở xã Trường Yên, huyện Chương Mỹ. Theo thông tin từ công an địa phương, hiện ông Việt có buôn bán tạp hóa nhỏ lẻ và là người bình thường, không tiếng tăm gì là "đại gia" hay doanh nhân lớn.

Cùng với đó, một cổ đông khác của Công ty là ông Trần Đức Thuỷ (nguyên quán huyện Ý Yên, Nam Định), ông Thủy cho biết đã góp hơn 13 tỉ đồng. Tuy nhiên, vị này cho biết không tham gia sâu vào quá trình hoạt động kinh doanh của công ty. Trước đó, một công ty mới thành lập ở Hà Nội cũng đăng ký vốn lên tới 144.000 tỉ đồng, tuy nhiên sau đó thừa nhận do "ghi nhầm".

Bất thường nhưng liệu có bất hợp pháp?

Trao đổi với Lao Động, luật sư Nguyễn Văn Tuấn - Giám đốc Công ty Luật TGS cho biết, xét trong bối cảnh thực tế nước ta hiện nay thì nếu DN này đăng ký với số vốn lớn như vậy quả là một điều bất thường nhưng không bất hợp pháp. Bất thường ở chỗ số vốn của công ty này cao gấp nhiều lần so với một số tập đoàn lớn ở Việt Nam.

Tuy nhiên, theo luật sư Tuấn, việc này không hề bất hợp pháp bởi theo quy định pháp luật hiện hành, luật không quy định DN phải đăng ký bao nhiêu vốn tối thiểu và tối đa trừ DN kinh doanh những ngành nghề bắt buộc phải có vốn pháp định tối thiểu. Vậy tức là họ không vi phạm quy định của Luật DN và văn bản hướng dẫn thi hành khi thành lập DN.

Trong khi đó, theo luật sư Bùi Đình Ứng (đoàn luật sư Hà Nội), việc tạo môi trường thông thoáng, đơn giản thủ tục, hồ sơ cấp phép kinh doanh cho DN là cần thiết. Tuy nhiên, với những trường hợp như DN đăng ký vốn "khủng" gần như bất khả thi thì cơ quan quản lý cần giám sát và có biện pháp chế tài phù hợp.

Vị luật sư này kiến nghị các cơ quan chức năng tăng cường thanh tra, kiểm tra, rà soát các DN có hành vi nêu trên để xử lý, tránh để gây ra hậu quả khó lường. Ngoài ra, các nhà làm luật cần xem xét tăng mức khung hình phạt đối với hành vi trên để có đủ sức răn đe DN khác phải biết tuân thủ pháp luật hơn.

Trong khi đó, đại diện Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, sau thời gian quy định mà DN, cá nhân không thực hiện các biện pháp theo đúng trình tự pháp luật, sẽ có chế tài xử phạt.

Đại diện Bộ Kế hoạch và Đầu tư khẳng định, đăng ký kinh doanh không phải là chuyện đem ra để đùa, quản lý nhà nước có chế tài, có quy định và không ai được lợi dụng để đùa cợt hoặc trục lợi.