Thuyền viên dương tính SARS-CoV-2 khi chuẩn bị vào bờ
Ngày 24.2, theo báo cáo của Ban chỉ đạo phòng chống dịch COVID-19 tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh đã có kết quả xét nghiệm lần 2 cho thấy có 2 thuyền viên trên tàu hàng nước ngoài (tàu OCEAN AMAZING) dương tính SARS-CoV-2 và 2 trường hợp không khẳng định (nghi ngờ).
Trước đó ngày 20.2, tàu OCEAN AMAZING trên đường đến Việt Nam giao hàng (dự kiến cập một cảng tại Bà Rịa - Vũng Tàu để bốc hàng) khi chuẩn bị vào đến vùng biển Việt Nam thì trên tàu có 1 trường hợp tử vong (nguyên nhân theo báo cáo của tàu là do tự tử). Trung tâm kiểm soát bệnh tật tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu phối hợp với các đơn vị liên quan đã thực hiện công tác cưu hộ, cứu nạn bờ biển, đã lấy mẫu xét nghiệm SARS-CoV-2 cho 20 thuyền viên (không lấy mẫu xét nghiệm đối với người đã tử vong). Kết quả cho thấy có 5 người dương tính (lần 1) với SARS-CoV-2. Ngày 22.2.2021, các mẫu này đã được chuyển Viện Pasteur TPHCM để xét nghiệm, giải trình tự gene.
Ngày 23.2, Trung tâm kiểm soát dịch bệnh tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã tiếp tục thực hiện xét nghiệm lần 2 cho các thuyền viên tàu OCEAN AMAZING. Kết quả xét nghiệm của lần 2 cho thấy có 2 người dương tính với SARS-CoV-2, 2 người nghi ngờ.
Theo ông Phạm Minh An - Giám đốc Sở Y tế, Phó Ban chỉ đạo phòng chống dịch COVID-19 tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, hiện các thuyền viên còn trên tàu OCEAN AMAZING, chưa làm thủ tục nhập cảnh vào Việt Nam. Sau khi họp với chủ hàng và các bên liên quan, chủ tàu OCEAN AMAZING đang làm thủ tục xin phép cho tàu quay về để thay đổi toàn bộ thuyền viên, khử trùng tàu, sau đó sẽ quay lại Việt Nam để xếp dỡ hàng.
Trao đổi với PV Báo Lao Động, ông Phạm Minh An cho biết, do các thuyền viên đang ở trên tàu neo ngoài biển, thi thể thuyền viên tử vong cũng chưa đưa vào bờ, do đó không có nguy cơ lây nhiễm ra cộng đồng.
Nguy cơ dịch bệnh xâm nhập từ các cảng biển
Qua các trường hợp thuyền viên tàu nước ngoài dương tính được phát hiện tại Bà Rịa-Vũng Tàu, cho thấy trước tình hình dịch bệnh COVID-19 trên thế giới vẫn còn diễn biến phức tạp, dẫn đến nguy cơ dịch bệnh COVID-19 xâm nhập vào Việt Nam thông qua đường thủy tại các cảng biển ở nước ta là rất lớn.
Tại TPHCM, Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật TPHCM (HCDC) cũng nhận định, cảng biển tại TPHCM là khu vực có lưu lượng tàu thuyền nước ngoài ra vào cao nhất cả nước, do vậy nguy cơ dịch bệnh COVID-19 xâm nhập lớn nhất là từ người nhập cảnh. Theo HCDC, đối với đường biển, theo quy định hiện nay, thuyền viên trên tàu từ nước ngoài nhập cảng không được lên bờ. Không cho phép người trên bờ tiếp xúc với thuyền viên trên tàu. Việc xếp dỡ hàng hóa chủ yếu thực hiện cơ giới hóa. Nếu công nhân ở bờ có lên tàu làm việc thì phải được cấp phép của Bộ đội biên phòng, phải mặc đồ bảo hộ phòng dịch và không được phép tiếp xúc với thuyền viên. Chẳng hạn tại cảng Sài Gòn, thuyền viên muốn lên bờ phải sử dụng cầu thang trên mạn tàu. Cầu thang này được kiểm soát chặt chẽ bởi Bộ đội biên phòng và chỉ được hạ xuống khi được phép. Tại cảng Cát Lái, Trung tâm An Ninh tại Cảng thực hiện việc giám sát bằng một hệ thống camera để đảm bảo không có thuyền viên lên bờ. Dữ liệu camera có thể lưu trữ được 45 ngày và truy xuất được mọi khung giờ khi cần thiết. Khi giải quyết thủ tục hành chính, cảng đã đẩy mạnh việc tiếp nhận, giải quyết thủ tục cho tàu biển vào, rời cảng và các thủ tục liên quan bằng phương thức điện tử.
Tuy vậy vừa qua vẫn có một số trường hợp vẫn chưa thực hiện nghiêm quy trình này. Cụ thể theo HCDC, qua quá trình giám sát, ngày 6.1.2021 vừa qua, có 1 trường hợp vi phạm quy định khi tàu neo đậu tại cảng biển khi để xảy ra tiếp xúc giữa thuyền viên và người trên bờ, đã bị phát hiện. Theo đó, Bộ đội biên phòng tại cảng Cát Lái TPHCM đã kiểm tra và phát hiện 1 trường hợp lén đến thăm người thân là thuyền viên đang ở trên tàu đang neo đậu ngoài phao tại cảng. Đây là tàu chở hàng đi từ Philippines đến cảng Cát Lái vào ngày 31.12.2020. Trường hợp bị phát hiện vi phạm quy trình phòng chống dịch tại cảng là một người cư ngụ tại quận 9 (nay là Thành phố Thủ Đức), đi xe máy đến phà Cát Lái và thuê ghe chở ra tàu đang neo đậu tại cảng để lén lên tàu. Sau khi phát hiện, trường hợp này đã được chuyển cách ly tập trung đủ 14 ngày và được lấy mẫu xét nghiệm. Thuyền viên trên tàu là người thân của trường hợp này cũng được lấy mẫu xét nghiệm. May mắn là kết quả xét nghiệm những người liên quan đều âm tính với SARS-CoV-2.
Siết chặt phòng dịch tại các cảng, tăng cường kiểm tra, giám sát
Để ngăn chặn dịch bệnh COVID-19 xâm nhập, vừa qua bác sĩ CKII Nguyễn Hữu Hưng - Phó Giám đốc Sở Y tế TPHCM đã làm việc với các đơn vị liên quan tăng cường sự phối hợp giữa các đơn vị nhằm siết chặt công tác phòng, chống dịch ở các cảng trên địa bàn. Bác sĩ Nguyễn Hữu Hưng - Phó Giám đốc Sở Y tế TPHCM đã yêu cầu Trung tâm Kiểm dịch Y tế quốc tế phối hợp Cảng vụ Hàng hải TPHCM thực hiện việc yêu cầu thuyền trưởng tất cả các tàu ký cam kết về tuân thủ các quy định về phòng, chống dịch bệnh; đảm bảo thuyền trưởng và toàn bộ thủy thủ của các tàu nước ngoài được thông tin đầy đủ về các quy định của pháp luật Việt Nam và các hướng dẫn, quy định của ngành Y tế Việt Nam về phòng chống dịch bệnh; thuyền trưởng chịu trách nhiệm nếu để thủy thủ đoàn của các tàu vi phạm các quy định, hướng dẫn về phòng chống dịch bệnh.
Ngoài ra, theo bác sĩ Nguyễn Hữu Hưng, Bộ Chỉ huy Biên phòng TPHCM cũng được đề nghị chủ trì phối hợp với các đơn vị liên quan tăng cường giám sát người ra vào các cảng, kiểm tra giám sát định kỳ, đột xuất các tàu thuyền tiếp cận giao dịch với các tàu nước ngoài đang neo đậu, đảm bảo tuân thủ đúng quy định và hướng dẫn phòng chống dịch của ngành y tế, phối hợp xử lý nếu có vi phạm. Đồng thời, tiếp tục kiểm tra, giám sát định kỳ, đột xuất các tàu về tuân thủ các quy định của ngành Y tế, có biện pháp xử lý nghiêm thuyền viên, thuyền trường và đại lý tàu nếu để thuyền viên trốn tàu lên bờ sai quy định.
