Sưu tầm từ lòng thành kính
Một ngày giữa tháng 5, qua giới thiệu của của một người bạn, tôi tìm về xã Quỳnh Thạch, huyện Quỳnh Lưu (Nghệ An) để tìm gặp "ông giáo làng".
Trong căn nhà nằm khuất cuối xóm 12, xã Quỳnh Thạch, tiếp chúng tôi là ông Đậu Xuân Tiêu năm nay đã 90 tuổi.
Ở vào cái tuổi xưa nay hiếm, nhưng qua quan sát ông vẫn còn minh mẫn. Khi thấy người lạ xuất hiện, ông ngưng tay viết, rót bát nước chè xanh mời khách.
Sau khi nghe đặt vấn đề về việc sưu tầm tranh, ảnh, bài viết về vị cha già dân tộc, ông Tiêu không một chút đắn đo, say sưa kể về gần nửa thế kỷ sưu tầm tư liệu, đặc biệt những bức ảnh về Bác.
Sau khi vị Cha già của dân tộc qua đời, với lòng biết ơn sâu sắc, ấn tượng về con người và nhân cách cao đẹp của vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc, thầy Tiêu đã quyết định dành thời gian rảnh rỗi sau mỗi giờ lên lớp để tìm tòi, sưu tầm những hình ảnh của Bác qua sách, báo. Thầy Tiêu chia sẻ, "từ năm 1970, qua sách báo, nghe đài, tôi càng khâm phục tài năng, đức độ, lòng yêu nước, thương dân của Bác và từ đó tôi quyết định giành thời gian để sưu tầm các bài viết, tranh ảnh về Bác từ sách, báo để cất giữ làm tài liệu nghiên cứu và giảng dạy".
Trong thư viện của thầy có đến hàng trăm cuốn sách đủ các loại kim cổ, Đông Tây, được bảo quản rất cẩn thận, phân loại theo chủ đề chính trị, văn học Việt Nam, văn học nước ngoài, lịch sử, giáo dục, nghệ thuật…
Trong số đó, đáng chú ý nhất là 35 đầu sách đặc biệt quý hiếm về Bác Hồ được xuất bản lần thứ nhất trước năm 1975 như "Hồ Chí Minh toàn tập"; "Hồi ký về Hồ Chủ tịch" của 13 người từng sống và làm việc bên Bác như Đại tướng Võ Nguyên Giáp…
Cho đến nay, "kho tư liệu" của gia đình thầy Tiêu có hàng ngàn tờ báo, hàng trăm quyển sách, tài liệu quý, đặc biệt là 450 bức ảnh về Bác được xuất bản trong và ngoài nước qua các thời kỳ.
Đặc biệt, những tấm ảnh này không có tấm nào trùng nhau và được thầy Tiêu nâng niu, lưu giữ bằng cách ép plastic lại hoặc cắt một tấm giấy cứng dán ở mặt sau, để tấm ảnh không bị rách. Mỗi tấm ảnh là mỗi giai đoạn lịch sử, mỗi bài báo viết về sự kiện trong tấm ảnh thầy Tiêu đều nhớ như in từng tấm một.
Mới đây nhất, để giữ gìn, bảo quản tốt hơn những bức ảnh vô giá về Bác Hồ, thầy Tiêu đã thuê thợ ảnh phục dựng lại và in thành 3 cuốn sách theo kích thước khổ giấy A4.
Mỗi bức ảnh in đều được thầy chú thích rõ thời gian, sự kiện mà Bác có mặt để giáo dục con cái về nhân cách cao đẹp của Bác. Mang những tập sách lưu giữ ảnh Bác dày cộm ra cho khách xem, thầy Tiêu khoe: "Sau bao năm sưu tầm, cắt dán, đến nay tôi đã có trong tay 450 bức ảnh lớn, nhỏ về Bác, còn tài liệu, văn thơ hay những câu chuyện về Người thì nhiều lắm".
Thầy Tiêu tâm sự: "Với tôi, việc sưu tầm ảnh, tư liệu về Bác Hồ đã trở thành công việc thường niên. Đó cũng là trách nhiệm đối với các thế hệ học trò và con cháu. Ngay cả khi đã nghỉ hưu, tôi hàng ngày vẫn tiếp cận các ấn phẩm báo chí để tìm kiếm những bức ảnh mới".
Ông Nguyễn Đình Hà, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Quỳnh Thạch nhận xét "nhưng tư liệu về Bác thầy Tiêu sưu tầm trong suốt 50 năm qua là một kho tư liệu quý đối với địa phương, không những xã mà huyện, tỉnh đều đánh giá rất cao về kho tư liệu đáng quý này".
Kho tư liệu quý cho địa phương
Tiếp câu chuyện về thầy Đậu Xuân Tiêu, ông Nguyễn Đình Hà, Bí thư Đảng ủy, CT HĐND xã Quỳnh Thạch cho hay, "Việc thầy Tiêu đã dày công sưu tầm nguồn tư tiệu này, chúng tôi đánh giá rất cao. Các trường học trên địa bàn đã xem đây là điểm đến rất quan trọng trong việc giảng dạy ngoại khóa. Thầy Tiêu là một trong những cá nhân điển hình trong việc thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW ngày 15 tháng 5 năm 2016 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh tại địa phương".
Dù tuổi đã cao nhưng hàng ngày thầy Tiêu vẫn dành nhiều thời gian, tâm huyết để theo dõi tình hình thời sự, chính trị của đất nước. Đến nay, thầy đã viết trên 60 bài và đóng thành một quyển sách dày trên 200 trang khổ A4, góp ý tâm huyết cho các cấp Đảng và chính quyền từ địa phương đến Trung ương về nhiều lĩnh vực như xây dựng Đảng, phát triển kinh tế, văn hóa, giáo dục...
Trong những bức ảnh, tư liệu về Bác mà thầy Tiêu sưu tầm được có những bức ảnh và tài liệu rất quý giá, khó tìm thấy ở nơi khác. Việc làm của thầy đã được các cấp chính quyền ở địa phương ghi nhận.
Về gia đình, thầy Tiêu có 4 người con, vợ chồng người con trai đầu đều tốt nghiệp thạc sỹ ở nước ngoài, hiện mang quân hàm Trung tá, công tác ở Bộ Quốc phòng; người con trai thứ hai là Hiệu trưởng Trường Tiểu học Quỳnh Lâm. Hai cô con gái, một người là Phó hiệu trưởng Trường Tiểu học, một người là giáo viên dạy văn trường trung học cơ sở. Các cháu nội ngoại mỗi lúc rảnh rỗi đều về để được nghe ông nội kể chuyện Bác Hồ.
Nhiều năm qua, ngôi nhà của thầy đã được nhiều cán bộ, người dân, học sinh địa phương tìm đến nghiên cứu, học tập để hiểu thêm về Bác.
"Gia đình thầy là một tấm gương mẫu mực về sự hiếu học và cách sống, học tập theo gương Bác Hồ vĩ đại để mọi người dân noi theo", ông Hà nhấn mạnh.
