Bờ biển đẹp nhưng hôi thối
Gia đình anh Trần Xuân Hải (Hà Nội) nghỉ trên tầng cao của một khách sạn nổi tiếng bên bờ vịnh Hạ Long, nằm trên địa bàn phường Bãi Cháy.
Buổi chiều nước rút cạn, cả nhà mở cửa ra hành lang ngồi ngắm biển, nhưng mùi hôi thối nồng nặc từ nước biển bốc lên khiến cả nhà lại phải vào trong phòng đóng cửa.
Khu vực này có nhiều họng cống thoát nước từ các khu dân cư, khách sạn, nhà hàng đổ ra biển, mà cho đến nay, nước thải sinh hoạt trên toàn thành phố Hạ Long được xử lý trước khi đổ ra vịnh Hạ Long chỉ chiếm tỉ lệ rất nhỏ.
Trước đó không lâu, một họng cống lớn tại vị trí du khách và người dân thường ngắm biển, tập thể dục suốt nhiều ngày liền xả nước đen và hôi thối ra vịnh Hạ Long. Phải đến khi dư luận, báo chí phản ánh thì tình trạng trên mới chấm dứt.
Những ngày gần đây lại xuất hiện thêm nguồn nước ô nhiễm đổ thẳng ra vịnh Hạ Long, ở khu hồ bên cạnh khu biệt thự Monbay, phường Hồng Hải. Vị trí này rất nhạy cảm bởi nằm ở gần những điểm du lịch đông khách như Bảo tàng Quảng Ninh - nơi du khách và người dân thường đi dạo, ngắm cảnh…
Khi thủy triều rút cạn, nước đen và hôi thối chảy thành dòng từ họng cống trong khu dân cư ra đến gần tận cửa cống thông với vịnh Hạ Long tại đường ven biển Trần Quốc Nghiễn.
Chỉ khi thủy triều lên cao thì mùi đen và hôi thối của nước hồ mới giảm đi chút do nước ô nhiễm đã bị nước biển hòa nhạt đi, nhưng khi nước cạn sẽ đổ thẳng ra vịnh Hạ Long.
Chờ vốn ODA
Hiện, chỉ riêng dọc tuyến đường ven biển Trần Quốc Nghiễn có hàng chục họng cống xả nước thải xuống vịnh Hạ Long. Thời điểm cảm nhận sự ô nhiễm nước rõ rệt nhất là khi nước biển rút cạn, để trơ lại những họng cống rỉ ra những dòng nước đen và hôi thối.
Nhưng, kể cả khi nước lớn, tại nhiều vị trí, vẫn nhìn thấy những khu vực có màu nước khác nhau và đó chính là nước ô nhiễm. Chỉ một chiếc tàu nhỏ chạy qua, những dòng nước đục và hôi thối lại hiện rõ.
Một trong những vị trí gây ô nhiễm nặng nhất cho vịnh Hạ Long là chợ Hạ Long 1, thuộc phường Bạch Đằng, TP Hạ Long. Nước thải từ các hộ kinh doanh, nhất là hải sản, được xả trực tiếp xuống vịnh Hạ Long. Toàn bộ khu mặt nước ngay cạnh chợ, giáp cầu Bài Thơ và Vincom Hạ Long - nơi luôn tấp nập du khách - một màu đen và hôi thối; chưa kể rác thải trôi nổi khắp nơi.
“Vào những hôm nước cạn, trời nắng nóng, du khách qua đây chụp ảnh, ngắm vịnh toàn phải bịt mũi” - anh Lê Văn Thiện - một người thường xuyên câu cá trên cầu Bài Thơ - cho biết.
Việc xử lý nước thải trước khi đổ ra vịnh Hạ Long đã được tỉnh Quảng Ninh và TP Hạ Long đặt ra cả chục năm nay nhưng đến nay vẫn chưa có kết quả.
Đại diện UBND TP Hạ Long cho biết, hiện vẫn chờ nguồn vay ODA của Chính phủ Nhật Bản để thực hiện dự án xử lý nước thải sinh hoạt TP Hạ Long.
Được biết, dự án này đã nhen nhóm từ gần 10 năm nay và đến năm 2020, HĐND tỉnh Quảng Ninh ban hành Nghị quyết số 247/NQ-HĐND "Về việc chấp thuận phương án huy động vốn vay của Chính phủ Nhật Bản và trả nợ vốn vay lại để đầu tư Dự án thoát nước và xử lý nước thải TP Hạ Long".
Tổng mức đầu tư của dự án được UBND tỉnh Quảng Ninh phê duyệt năm 2018 là gần 3.200 tỉ đồng, tương đương 143,13 triệu USD. Trong đó, nguồn vốn vay ODA của Cơ quan hợp tác Nhật Bản (JICA) là khoảng 115 triệu USD; số còn lại là vốn đối ứng trong nước.
Thời gian thực hiện dự án là 2015 - 2021. Sau đó, dự án được điều chỉnh thời gian thực hiện từ 2015 - 2024.
Đến nay, dự án mới hoàn thiện quá trình triển khai tư vấn các hạng mục: Báo cáo nghiên cứu khả thi và thiết kế cơ sở; lập báo cáo đánh giá tác động môi trường; lập bản đồ cơ sở dữ liệu hệ thống thoát nước và xử lý nước…
