Năm 1998, sau khi nhường đất xây dựng Nhà máy lọc dầu Dung Quất, ông Nguyễn Đại (SN 1949) được bố trí 400m2 đất ở tại khu tái định cư thôn An Quang, xã Bình Thanh. Chuyển về nơi ở mới, đất sản xuất được cấp để tạo nguồn sinh kế chỉ vài trăm m2, trong khi ông bị cụt cả 2 chân nên cuộc sống gia đình gặp rất nhiều khó khăn.
Ông Đại than thở: “25 năm qua, cả gia đình tôi sống thân phận “tầm gửi” vì đã rất nhiều lần tôi nộp hồ sơ làm sổ nhưng chính quyền xã đều chưa giải quyết được. Không có sổ đỏ để thế chấp vay vốn làm ăn cũng như chia tài sản cho các con nên đời sống của gia đình không khấm khá hơn là mấy so hơn với nơi ở cũ”.
Cùng chung cảnh ngộ với ông Đại, ông Huỳnh Khanh (SN 1959) ở thôn An Quang cũng nhường nhà cửa, đất đai… để Nhà nước xây dựng Nhà máy lọc dầu Dung Quất, tuy nhiên suốt 25 năm qua, ông vẫn không được cấp sổ đỏ.
Ông Huỳnh Khanh buồn rầu tâm sự: “Nhường đất cho Nhà máy lọc dầu Dung Quất, người dân chịu rất nhiều thiệt thòi vì mất đất sản xuất, giá cả đền bù vào năm 1998 cũng rất thấp. Song, chuyển về nơi ở mới vẫn không được cấp sổ đỏ. Nhiều lần tôi lên xã nộp hồ sơ làm sổ đỏ thì họ bảo không tìm được quyết định cấp đất của chính quyền vào thời điểm di dời nên không cấp sổ đỏ được, khiến tôi cũng chỉ biết than trời”.
Mòn mỏi chờ được cấp sổ đỏ, năm 2021, mẹ ông Huỳnh Khanh là bà Huỳnh Thị Cốc (SN 1921) qua đời mà vẫn chưa một lần được chạm tay vào tờ sổ đỏ của gia đình kể từ khi chuyển về nơi ở mới. Ông Huỳnh Khanh tâm sự, không được cấp sổ đỏ đã gián tiếp “kéo” việc phát triển kinh tế của người dân tụt lại phía sau, đồng thời tạo ra nhiều hệ lụy đối với những dự án phải di dời dân, nhưng cuộc sống ở nơi mới không tốt như nơi ở cũ.
Theo UBND xã Bình Thanh thì có 12 hộ dân thuộc diện di dời nhường đất xây dựng Nhà máy lọc dầu Dung Quất hiện chưa thể cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Nguyên nhân là do hồ sơ tái định cư, hồ sơ đền bù hay quyết định giao đất không còn lưu trữ tại cơ quan các cấp.
Theo ông Bùi Văn Đông - Phó Chủ tịch UBND xã Bình Thanh, trong số hơn 300 hộ dân thuộc diện di dời nhường đất xây dựng Nhà máy lọc dầu Dung Quất, hiện có 12 hộ chưa thể cấp sổ đỏ. Không có sổ đỏ nên việc tách thửa, chuyển đổi hay thế chấp của các hộ dân trên gặp rất nhiều khó khăn.
Ông Ung Đình Hiền - Phó Chủ tịch UBND huyện Bình Sơn cho biết, huyện đã chỉ đạo xã Bình Thanh chủ trì, phối hợp phòng Tài nguyên và Môi trường liên hệ với Công ty lọc hóa dầu Bình Sơn sưu tra, kiểm tra hồ sơ bồi thường, hồ sơ giao đất làm cơ sở cấp sổ đỏ. Nếu không tìm thấy thì phải báo cáo rõ, căn cứ theo hồ sơ hiện có, thực tế hộ dân sử dụng đất và các quy định pháp luật hiện hành để lập thủ tục cấp sổ đỏ cho các hộ dân. Huyện đã tổ chức họp và có kết luận chỉ đạo phải giải quyết kiến nghị chính đáng của hộ dân từ tháng 4.2022. Tuy nhiên, vì nhiều nguyên nhân đến nay vẫn chưa làm xong. Tinh thần là sẽ giải quyết chậm nhất trong tháng 5.2023.
