Theo lời ni sư trụ trì Thích Đàm Dung, chùa Khê Tang được xây dựng lại vào thời nhà Lê, năm 1750, đến nay đã 268 năm tuổi. Ngôi chùa cổ thanh tịnh không hề có bóng dáng của vàng mã, kể cả hương nén. Tất cả đều một tay trụ trì thắp và thay hương vòng. Ngày lễ thì có thêm nến, đèn, bánh kẹo, hoa, quả.
Vào tiếp quản chùa Khê Tang năm 1990, ni sư Thích Đàm Dung sớm nhận ra tác hại của việc đốt vàng mã. Hơn nữa, qua bao năm tu hành, nghiên cứu đạo phật, thầy khẳng định tục đốt vàng mã không có trong điều Phật dạy. Đó là lí do chùa Trì Bồng tự áp dụng quy định cấm mang vàng mã vào lễ chùa. Lễ vật đơn giản chỉ có hoa quả, bánh trái. Quan trọng nhất là cái tâm. Tâm có sáng thì Phật mới chứng chứ đồ giả chắc chắn là không.
Chia sẻ về những ngày tháng kiên trì giáo hóa phật tử không hóa vàng tại chùa, sư trụ trì tâm sự: “Lúc đầu, khi đưa ra quyết định này, người dân phản ứng rất gay gắt, nhưng tôi kiên trì giảng giải trong các khóa lễ, dần dần người dân nhận ra, rồi người nọ mách người kia. Những khách thập phương về lễ chùa chưa biết quy định này, tôi nhắc nhở rồi giáo hóa họ, khi đến các chùa khác hay ở nhà cũng vậy, không nên đốt vàng mã vì khói, bụi dẫn đến ô nhiễm môi trường. Hiện chùa Khê Tang không đốt vàng mã 100%”.
Cách chùa Khê Tang chừng 3km, ngôi chùa Cự Đà với tuổi đời hơn một nghìn năm (xây dựng từ thời Lý) cũng có gần 10 năm duy trì quy định không đốt vàng mã.
Nói về tác dụng của hành động này, chư tăng Thích Đạo Hạnh nhấn mạnh: “Kể từ ngày phật tử được giáo hóa, không chỉ hành vi đốt vàng mã giảm đi đáng kể mà hiện tượng đồng bóng cũng hiếm gặp. Thay vì các khóa lễ mua voi, mua nhà, tiêu tốn hàng triệu, thậm chí hàng trục triệu nay đã dành tiền để mua đồ phóng sinh, quyên góp công đức, làm từ thiện cho các vùng xa xôi còn nghèo khó”.
Khi được hỏi về vấn đề này, bà Vũ Thị Dung (thôn Cự Đà, Cự Khê, Thanh Oai, Hà Nội) hào hứng chia sẻ: “Gia đình tôi từ lâu rồi không đốt vàng mã, tiền vàng vào ngày rằm, mùng 1; chỉ thành tâm dâng hoa, quả, oản lên thắp hương. Tôi cảm thấy đốt vàng mã xong lại đổ ra sống ra ao, làm ô nhiễm môi trường. Mình không làm điều ác thì không có gì phải lo cả, cứ sống với tâm của mình là phật chứng cho”.
Việc chấm dứt tình trạng đốt vàng mã không phải ngày một ngày hai có thể thực hiện được ngay. Nhưng với sự kiên trì của các trụ trì, ý thức của người dân tốt dần lên, tình trạng đốt vàng mã ở những nơi thờ tự Phật không còn diễn ra.