Khó khăn chồng chất
Ông Phạm Văn Hạ - Giám đốc BQL dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông và NNPTNT Đắk Lắk (Ban A) - chia sẻ, dự án hồ Krông Pắc thượng là công trình trọng điểm của Bộ NNPTNT và tỉnh Đắk Lắk. Sau khi tiếp nhận làm chủ đầu tư hợp phần GPMB, đền bù và di dân tái định cư, đơn vị triển khai tìm cách tháo gỡ các khó khăn. Tuy vậy, lực lượng nhân sự hỗ trợ việc GPMB vẫn đang mỏng, yếu và thiếu. Trung tâm quỹ đất các huyện đang thiếu người trong khi khối lượng công việc quá lớn. Công tác phối hợp của chủ đầu tư với các đơn vị liên quan chưa được chặt chẽ.
Hiện, huyện M’Đrắk là đơn vị có tiến độ GPMB, chi tiền hỗ trợ, bố trí tái định cư cho bà con vùng giải tỏa rất chậm. Theo đại diện UBND huyện M’Đrắk, đây là dự án lớn, diện tích đất thu hồi, số dân di dời, tái định cư lên đến hơn 700 hộ do đó khối lượng công việc phải thực hiện rất nhiều. Tuy vậy, UBND tỉnh giao cho cấp huyện thẩm định, phê duyệt giá đất cụ thể; thu hồi đất là vượt quá khả năng do nguồn nhân lực tại các phòng, ban chuyên môn ở địa phương ít, chưa đáp ứng được yêu cầu chuyên môn nghiệp vụ.
Được biết, tại các khu vực GPMB, đơn giá bồi thường, hỗ trợ cây trồng cho bà con còn ban hành chậm. Bản đồ địa chính thực hiện đo đạc từ năm 2014 đến 2015 nhưng đến mốc thời gian năm 2019, 2020 mới kiểm kê, kiểm đếm nên có biến động nhiều, mất thời gian rà soát lại hiện trạng, chỉnh lý bản đồ.
Một lãnh đạo huyện Ea Kar thẳng thắn nhìn nhận, chính quyền địa phương chưa kịp thời giải quyết nguyện vọng của nhân dân. Ngoài ra, công tác bồi thường, hỗ trợ, thu hồi đất gặp nhiều khó khăn do nhiều diện tích đất có nguồn gốc của công ty lâm nghiệp bị lấn chiếm, đất bị dân di cư tự do xâm canh.
Theo Bộ NNPTNT, 6 tháng đầu năm 2020, tiến độ giải ngân vốn đầu tư dự án hợp phần GPMB, đền bù, di dân tái định cư thuộc dự án hồ chứa nước Krông Pách Thượng chỉ đạt dưới 15%, quá chậm so với kế hoạch đã cam kết trước đó.
Phải sớm giải phóng mặt bằng, chi tiền hỗ trợ cho dân
Thực trạng lòng hồ khu vực công trình hồ chứa nước Krông Pách thượng hiện gây ngập úng nặng nề trong mùa mưa, đường sá bị chia cắt, hoa màu vụ hè thu của hàng trăm hộ dân tại xã Cư San, huyện M’Đrắk bị thiệt hại nặng nề.
Dự án đã kéo dài dai dẳng suốt nhiều năm nay, hàng trăm hộ dân trong vùng GPMB đều mong muốn được bố trí nơi ở mới để ổn định sản xuất. Tuy vậy, bà con đồng ý chấp nhận bàn giao mặt bằng khi chính quyền đảm bảo chi tiền hỗ trợ thỏa đáng, đúng theo quy định. Bởi, họ đã phải sống quá lâu trong cảnh thấp thỏm, âu lo trong suốt hơn 10 năm nay kể từ thời điểm bắt đầu triển khai dự án.
Đơn vị đã được UBND tỉnh Đắk Lắk cho phép thành lập Phòng GPMB và đã tuyển được 19 cán bộ có năng lực, kinh nghiệm để triển khai công việc; hướng dẫn, phối hợp chặt chẽ với các trung tâm phát triển quỹ đất phía huyện. Chủ đầu tư sẽ tiếp tục đôn đốc các sở, ngành, phòng, ban để giải quyết sớm khối lượng công việc còn tồn đọng. Ban A mong muốn, quá trình công khai phương án GPMB, hỗ trợ, tái định của huyện với người dân thì lãnh đạo địa phương phải đối thoại, lắng nghe ý kiến của bà con. Đơn vị đảm bảo khu tái định cư mới cho người dân phải tốt hơn nơi ở cũ - ông Hạ cho hay.
Trước tình hình trên, lãnh đạo tỉnh Đắk Lắk cũng đã yêu cầu Sở Tài Nguyên - Môi trường chỉ đạo văn phòng đăng ký đất đai tỉnh phối hợp với Ban A thực hiện chỉnh lý bản đồ địa chính; chỉnh lý trích đo địa chính phục vụ công tác bồi thường, hỗ trợ cho người dân khi thu hồi đất và kịp thời trích lục bản đồ địa chính thửa đất ngay sau khi được phê duyệt.
UBND tỉnh Đắk Lắk trước đó đã yêu cầu UBND các huyện Ea Kar, M’Đrắk và Krông Bông chỉ đạo các phòng chuyên môn, đơn vị liên quan xây dựng kế hoạch tổ chức thực hiện chi tiết của từng địa phương theo tiến độ quy định; phối hợp với Ban A và trung tâm phát triển quỹ đất huyện đẩy nhanh tiến độ thực hiện nhiệm vụ để đảm bảo tiến độ phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư cho bà con. Quá trình thực hiện nếu gặp khó khăn, vướng mắc, báo cáo UBND tỉnh xem xét, giải quyết.
Ông Mai Quang Vượng - Giám đốc BQL đầu tư và xây dựng Thủy lợi 8 - chia sẻ, nếu các địa phương không sớm tiến hành GPMB để chủ đầu tiếp tục thi công theo tiến độ đã đề ra thì rất có thể dự án sẽ tiếp tục đội vốn. Bởi, giá vật liệu xây dựng sẽ tăng thêm theo thời gian và một số chi phí phát sinh trong quá trình thi công sẽ khó lường trước được.
Theo văn bản số 5195/NN-XD của Bộ NNPTNT về việc đánh giá kết quả giải ngân 6 tháng đầu năm 2020. Bộ đánh giá Ban A là chủ đầu tư yếu kếm và đề nghị Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk rà soát năng lực và việc thực thi nhiệm vụ của ban này; xử lý nghiêm thủ trưởng và tập thể lãnh đạo đơn vị nếu tiếp tục chậm trong triển khai thực hiện và giải ngân vốn đầu tư công hợp phần dự án được giao.