Mất đất, mất ăn mất ngủ
Sau khi Báo Lao Động có bài “Cho rằng giá đền bù dự án cao tốc Bắc-Nam quá thấp, dân không giao đất” phản ánh về việc cùng một dự án nhưng giá đền bù, hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp ở Bình Định cao, trong khi Quảng Ngãi lại rất thấp, khiến nhiều hộ dân nằm trong diện bị thu hồi đất làm dự án cao tốc Bắc - Nam âu lo phập phồng, rất nhiều hộ dân ở phường Phổ Ninh đã trải lòng với phóng viên những trăn trở khi đứng trước nguy cơ mất đất.
Hàng chục hộ dân ở phường Phổ Ninh thuộc diện bị thu hồi đất phục vụ dự án cao tốc Bắc – Nam cho hay, sau khi xem mức giá đền bù, hỗ trợ là 16.800.000 đồng/100m2 đất nông nghiệp, họ thấy quá rẻ.
Không những thế, thời điểm ra quyết định thu hồi đất, UBND thị xã Đức Phổ không đảm bảo đúng trình tự, thủ tục thu hồi đất; áp giá đất bồi thường theo bảng giá quá thấp, không thoả đáng, không bồi thường tài sản gắn liền với đất và những hoa lợi, lợi ích vật chất khác trên các thửa đất bị thu hồi do người dân đầu tư sản xuất.
Đáng nói hơn, chưa tổ chức lấy ý kiến về phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo hình thức tổ chức họp trực tiếp với người dân trong khu vực có đất thu hồi, chưa tổ chức đối thoại đối với trường hợp không đồng ý về phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.
Ông Nguyễn Triều ở phường Phổ Ninh bức xúc: “Gia đình tôi có 496m2 đất nông nghiệp bị thu hồi. Đất trồng cây hằng năm nằm ngay mặt đường, vị trí đắc địa, nhưng giá đền bù, hỗ trợ quá thấp, đã thế còn không được đền bù vật chất, kiến trúc như chuồng trại, cây ăn trái trong vườn”.
Không đăng ký biến động vẫn phải được bồi thường?
Người dân cũng phản ánh, họ vẫn chưa nhận được quyết định thu hồi đất cũng như quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ về tài sản gắn liền với đất khi bị thu hồi đất của UBND thị xã Đức Phổ, thế nhưng cứ cách vài ngày, sau 17h, đại diện Trung tâm Phát triển Quỹ đất tỉnh Quảng Ngãi, đại diện Ban quản lý Dự án Đầu tư Xây dựng các công trình Giao thông tỉnh Quảng Ngãi cùng các cán bộ ban ngành của UBND phường Phổ Ninh, thị xã Đức Phổ lại đến tận nhà từng hộ dân để ép buộc những hộ dân phải ký giấy nhận tiền bồi thường đất.
Cũng liên quan đến dự án trên, nhiều hộ dân ở phường Phổ Ninh cho biết, nhiều chủ đất không có sổ đỏ không được đền bù, hỗ trợ.
Theo luật sư Hồ Sỹ Dũng - Phó Giám đốc Công ty Luật TNHH S & A, thuộc Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh, trường hợp người dân phường Phổ Ninh đã trồng cây lâu năm trên đất hàng năm nên không được bồi thường khi bị thu hồi đất phục vụ dự án cao tốc Bắc – Nam là quá thiệt thòi cho người dân.
Theo luật sư Hồ Sỹ Dũng, khi chuyển đất trồng cây hàng năm khác sang trồng cây lâu năm thì không phải xin phép cơ quan có thẩm quyền nhưng phải đăng ký biến động.
Tuy nhiên, căn cứ vào các quy định của pháp luật thì đăng ký biến động đất đai, tài sản gắn liền với đất chỉ là việc thực hiện thủ tục hành chính để ghi nhận sự thay đổi lại thông tin đã đăng ký vào hồ sơ địa chính trước đây theo quy định của pháp luật. Vì trường hợp chuyển đổi đất trồng cây hàng năm khác sang trồng cây lâu năm không phải xin phép cơ quan có thẩm quyền, nên khi người sử dụng đất có hành vi tự ý chuyển mục đích sử dụng đất từ đất trồng cây hàng năm khác sang trồng cây lâu năm cũng không bị xử phạt hành chính về hành vi này theo quy định của pháp luật.
Ngoài ra, việc không thực hiện thủ tục đăng ký biến động cũng không thuộc vào bất kỳ trường hợp nào theo quy định tại Khoản 1 Điều 92 Luật Đất đai 2013 đối với các trường hợp Nhà nước thu hồi đất không được bồi thường tài sản gắn liền với đất.
Do vậy, mặc dù chủ sở hữu cây trồng không thực hiện thủ tục đăng ký biến động nhưng khi Nhà nước thu hồi đất mà gây thiệt hại về cây trồng trên đất của họ thì vẫn phải bồi thường cây trồng theo đúng quy định của Luật Đất đai 2013.
