Phá hàng trăm quả bom
Tiếp chúng tôi trong căn nhà cấp 4 nhỏ, ông Cao Xuân Thọ năm nay đã 97 tuổi, nhưng vẫn minh mẫn, tỏ ra hào hứng và tự hào khi nhắc tới những kỷ niệm tham gia Chiến dịch Điện Biên Phủ cách đây 70 năm về trước.
Ông Thọ cho hay, trước khi tham gia Chiến dịch Điện Biên Phủ, ở tuổi 18, đôi mươi ông đã tham gia các chiến dịch như: Chiến dịch Thu - Đông; chiến dịch Cao - Bắc - Lạng; chiến dịch Hòa Bình - Thượng Lào. Đến khi tham gia, phục vụ Chiến dịch Điện Biên Phủ, ông được giao giữ chức Đội trưởng đội phá bom, Đại đội 404, Đội thanh niên xung phong 40. Nhiệm vụ của đơn vị ông là phá bom ở Cò Nòi, nơi giao nhau giữa những con đường huyết mạch lên Điện Biên Phủ.
“Nơi đây còn gọi là (ngã ba lửa), do có vị trí trọng yếu, mọi tiếp tế lên chiến trường đều phải qua đây. Cũng vì điều đó mà quân địch tìm mọi cách để đánh phá, hòng chặn mọi chi viện của quân ta” - ông Thọ nhớ lại.
Kể về những kỷ niệm của mình, ông Thọ cho biết, trong hàng trăm lần tham gia phá bom, lần nào cũng đối mặt với nguy hiểm, thậm chí mất mạng như chơi.
Theo ông Thọ, nhờ những kinh nghiệm của người dân đi biển, nên trong trường hợp này chỉ có thể uống nước mắm để giữ ấm cơ thể dưới nước sâu. Nghĩ là làm, ngay sau đó ông đã xin chỉ huy cho mình 1 lít nước mắm, rồi ông uống cạn và nhảy xuống nước thực hiện nhiệm vụ. Chỉ một thời gian ngắn dưới nước, ông đã phát hiện và tìm ra vị trí quả bom.
Khi đã xác định được vị trí quả bom, ông trở lên bờ và thống nhất cùng đồng đội, buộc dây vào mình để tiếp tục lặn lần 2.
“Trước khi lặn, tôi và đồng đội trên bờ thống nhất, khi nào đặt được bộc phá, đấu xong dây cháy chậm, tôi sẽ giật dây 3 lần để đồng đội kéo tôi lên. Khi lên bờ được một lát, mọi người di tản thì quả bom kích nổ, tuyến đường qua cầu Tài Vài được khơi thông, lúc ấy ai nấy đều reo hò phấn khởi” - ông Thọ chia sẻ. Cũng theo ông Thọ, trong Chiến dịch Điện Biên Phủ, ông đã cùng đồng đội tham gia phá hơn 100 quả bom như vậy.
Với những chiến công xuất sắc, ông đã 3 lần được tặng Huy hiệu Bác Hồ, tặng Huân chương chiến công hạng Ba và là Chiến sĩ thi đua toàn quốc của lực lượng Công - Nông - Binh. Đến năm 2014, ông được Chủ tịch nước phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân.
Vinh dự được gặp Bác Hồ 4 lần
Theo ông Cao Xuân Thọ, trong đời lính, tham gia các chiến trường, ông may mắn được gặp Bác Hồ 4 lần. Lần đầu tiên là vào tháng 12.1953, khi ông cùng đồng đội về Chiến khu Việt Bắc để dự Đại hội Chiến sĩ thi đua yêu nước. Tại đây, Bác đã trò chuyện tâm tình cùng cán bộ chiến sĩ.
Trong lần gặp Bác đầu tiên, Bác cũng nhờ ông Vũ Kỳ gắn Huy hiệu Bác tặng cho ba người, gồm ông và hai đồng chí khác là Nguyễn Văn Kích và Nguyễn An Tiêm. Lần thứ 2 ông Thọ được gặp Bác là khi ông cùng 15 chiến sĩ về Hà Nội để dự Đại hội Chiến sĩ thi đua toàn đoàn thanh niên xung phong và được đến thăm Bác ở Phủ Chủ tịch.
Ông Thọ cho biết, lần thứ 3 ông được gặp Bác là vào năm 1955, khi đại đội của ông nhận nhiệm vụ làm đường từ Lai Châu đến khu vực biên giới Vân Nam, Trung Quốc.
Nhớ về lần thứ 4 được gặp Bác, ông Thọ nhớ lại: “Trong lần Đại hội Anh hùng chiến sĩ thi đua Công - Nông - Binh toàn quốc, diễn ra tại Hà Nội, tôi cùng 11 chiến sĩ được về tham dự. Tại đây, chúng tôi được bắt tay Bác, được Bác khen ngợi và được nghe Bác trò chuyện thân tình”.
