Đề xuất giao quốc lộ, cao tốc cho địa phương đầu tư
Tại buổi làm việc với lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh, Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể cho biết, từ thực tiễn Quảng Ninh, Bộ GTVT sẽ đề xuất Chính phủ có sự thay đổi, điều chỉnh. Đó là, quốc lộ, cao tốc của địa phương nào thì giao cho địa phương đó đầu tư.
Theo đó, muốn làm được cao tốc thì địa phương phải bỏ tiền giải phóng mặt bằng, Chính phủ sẽ hỗ trợ một phần xây lắp, tuỳ theo từng dự án thì có tỉ lệ phù hợp.
Ông Vũ Văn Khánh - Giám đốc Ban Quản lý các công trình giao thông tỉnh Quảng Ninh - cho biết, nguyên Giám đốc Sở GTVT Quảng Ninh - đây cũng là mô hình mà Quảng Ninh thực hiện các dự án xây dựng đường cao tốc.
Theo đó, ở mỗi dự án, Quảng Ninh đều trình Trung ương cho phép được đứng ra thực hiện bằng nguồn ngân sách của tỉnh và hình thức đối tác công tư (PPP).
“Nếu cứ trông chờ vào nguồn vốn Trung ương thì rất lâu bởi nguồn vốn đó phải phân bổ cho cả nước” - ông Khánh chia sẻ - “Hơn nữa, việc phân cấp ủy quyền vừa tăng trách nhiệm, vừa tạo sự năng động cho địa phương. Địa phương nào có đủ nguồn lực thì chủ động đầu tư, ngân sách Trung ương cân đối được bao nhiêu thì cân đối”.
Với cách thức đầu tư đó, Quảng Ninh đã nhanh chóng có cao tốc Hạ Long - Hải Phòng, Hạ Long - Vân Đồn và đang đầu tư xây dựng cao tốc Vân Đồn - Móng Cái.
Điều đáng nói, để có được những tuyến cao tốc huyết mạch này, Quảng Ninh chỉ phải bỏ ra một phần vốn từ ngân sách; phần lớn còn lại là của các nhà đầu tư tư nhân.
Được biết, từ năm 2014 - 2019, tổng nguồn vốn đầu tư của các dự án theo hình thức PPP trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh là trên 46.000 tỉ đồng. Trong đó, lĩnh vực giao thông có 7 dự án với tổng vốn 43.099 tỉ đồng, được huy động theo hình thức “mỗi đồng vốn ngân sách thu hút 7-8 đồng vốn tư nhân”. Với lượng vốn lớn như vậy, nếu trông đợi vào ngân sách Trung ương thì rất khó.
Sát cánh cùng doanh nghiệp
Quảng Ninh xác định việc huy động nguồn lực hợp tác công - tư trên nguyên tắc hài hòa lợi ích của Nhà nước, nhân dân và doanh nghiệp, chia sẻ rủi ro. Vì thế, ở mỗi dự án, cả hệ thống chính trị của Quảng Ninh đều tích cực vào cuộc hỗ trợ các nhà đầu tư.
Tuyến cao tốc Hạ Long - Hải Phòng ban đầu được giao cho một liên danh các nhà đầu tư, nhưng sau được tách làm 2 hợp phần: Dự án đường nối Hạ Long với Cầu Bạch Đằng, được thực hiện bằng vốn ngân sách địa phương với tổng vốn đầu tư hơn 6.400 tỉ đồng và Dự án Cầu Bạch Đằng, đường dẫn và nút giao cuối tuyến, được đầu tư theo hình thức BOT, tổng vốn 7.277 tỉ đồng.
Việc tách ra vừa nhằm giảm gánh nặng vốn vay cho nhà đầu tư, vừa đảm bảo phương án trả gốc và lãi để các ngân hàng xem xét cho vay.
Các dự án đường cao tốc sau đó, gồm Hạ Long - Vân Đồn; Vân Đồn - Móng Cái, cũng đều được tách ra làm 2 hợp phần, trong đó Quảng Ninh huy động vốn ngân sách để thực hiện một hợp phần.
Theo một giám đốc công ty xây dựng tại Quảng Ninh, giải phóng mặt bằng luôn là việc khó khăn, mất thời gian nhất đối với bất cứ dự án nào.
“Vốn đã vay rồi, mặt bằng chưa có để thi công thì dự án vừa chậm, mà doanh nghiệp cũng phải gánh nặng lãi suất ngân hàng” - vị này chia sẻ.
Với các dự án đường cao tốc ở Quảng Ninh, từ lãnh đạo cao nhất của tỉnh tới các công chức, viên chức liên quan đều vào cuộc hỗ trợ doanh nghiệp, nhất là trong khâu giải phóng mặt bằng.
Ở Dự án đường cao tốc Hạ Long - Hải Phòng có một đoạn liên quan đến TP.Hải Phòng, để giúp nhà đầu tư đẩy nhanh tiến độ, tỉnh Quảng Ninh đã ứng trước hàng trăm tỉ đồng cho Hải Phòng để giải phóng mặt bằng.
Trong khi đó, với Dự án đường cao tốc Vân Đồn - Móng Cái, Quảng Ninh phát động Chiến dịch “30 ngày đêm” hoàn thành bàn giao mặt bằng “sạch” cho nhà đầu tư. Kết quả, chưa đầy 30 ngày, với sự tham gia của toàn bộ hệ thống chính trị, Quảng Ninh đã cơ bản bàn giao mặt bằng “sạch” cho nhà đầu tư. Sự thành công đó không thể không kể đến sự ủng hộ của người dân, trong đó có nhiều hộ hiến đất để làm đường.
