Chưa thống nhất việc sử dụng hạ tầng, thiết bị
Hàng loạt vướng mắc của dự án Metro số 1 vừa được Ban Quản lý dự án đường sắt đô thị TPHCM (MAUR – chủ đầu tư) gửi Sở Kế hoạch – Đầu tư TPHCM.
Metro số 1 hiện hoàn thành khoảng 98% tổng khối lượng. Theo kế hoạch thực hiện dự án trong năm 2024, trong tháng 4 sẽ bàn giao trước 2 đoàn tàu và thiết bị cho tư vấn chung NJPT tiến hành công tác đào tạo sớm nhân sự vận hành cho Công ty Đường sắt đô thị số 1 (HURC1) - đơn vị vận hành Metro số 1. Tiếp tục tiến hành công tác nghiệm thu phòng cháy chữa cháy (PCCC), đánh giá an toàn hệ thống, chuẩn bị nghiệm thu hoàn thành dự án.
Lần lượt trong các tháng 7, 8, 9, 10, sẽ triển khai nhiều phần việc, gồm: hoàn tất đào tạo nhân sự lái tàu, vận hành, quản lý nhà ga, điều độ, bảo dưỡng, rà soát đánh giá an toàn hệ thống; thực hiện nghiệm thu phòng cháy chữa cháy; vận hành thử nghiệm toàn hệ thống; hoàn thành cấp chứng chỉ và thẩm định an toàn hệ thống; Hội đồng kiểm tra nhà nước sẽ tiến hành nghiệm thu các hạng mục còn lại.
MAUR đặt mục tiêu vận hành thương mại Metro số 1 trong quý 4/2024. Tuy nhiên, kế hoạch này nguy cơ "phá sản" do các nhà thầu và tư vấn bất đồng quan điểm.
Nhà thầu SCC (gói thầu CP2 - đoạn trên cao và Depot) và nhà thầu Hitachi (gói thầu CP3 - mua sắm thiết bị cơ điện, đầu máy toa xe, đường ray và bảo dưỡng) vẫn chưa thống nhất việc sử dụng các thiết bị, điện, hạ tầng trong khu vực Depot làm chậm trễ công tác đào tạo.
Mặc dù, MAUR chấp nhận bàn giao sớm 2 đoàn tàu để giao cho tư vấn NJPT thực hiện công tác đào tạo nhân sự nhưng nhà thầu Hitachi nêu các lý do về mặt kỹ thuật để lùi thời điểm bàn giao.
Các vướng mắc này tưởng như được tháo gỡ khi trong cuộc họp ngày 10.4 vừa qua, trên nguyên tắc đơn vị nào sử dụng sớm hạ tầng và thiết bị sẽ chịu chi phí bảo dưỡng và đền bù thiệt hại, hư hỏng do mình gây ra, hai nhà thầu SCC và Hitachi đã thảo luận để đạt được các thỏa thuận về sử dụng hạ tầng và thiết bị.
Tuy nhiên, tư vấn NJPT cho biết, sẽ không tham gia các thỏa thuận liên quan đến việc sử dụng chung và sớm hạ tầng, thiết bị của dự án. NJPT cho rằng, mình chỉ có vai trò cung cấp nhân sự đào tạo và sẽ không chịu bất cứ chi phí nào liên quan đến việc sử dụng hạ tầng, thiết bị. NJPT còn nói, việc đào tạo thực hành ban đầu có thể không cần thiết.
“MAUR nhận thấy, NJPT đang gây ra ảnh hưởng cho tiến độ của dự án vì ý kiến tiến hành công tác đào tạo thực hành ban đầu là đề xuất của NJPT. Để đẩy nhanh tiến độ và hiện các bên đang nỗ lực phối hợp để thực hiện nội dung này thì NJPT lại cho rằng, không cần thiết khi có các khó khăn xuất hiện cho phía NJPT” - MAUR nêu trong báo cáo.
Nguy cơ vỡ tiến độ
Hiện các gói thầu xây dựng Metro số 1 đang đẩy nhanh công tác kiểm tra và nghiệm thu PCCC từ Cục Cảnh sát PCCC của Bộ Công An. Có một số hạng mục của gói thầu CP3 (nhà thầu Hitachi) nằm trong các khu vực nhà ga của các nhà thầu xây lắp như chiếu sáng, biển hiệu... cần được hoàn thành triệt để để đáp ứng yêu cầu nghiệm thu PCCC.
Theo MAUR, tuy các nhà thầu xây lắp đã có công văn đề nghị nhà thầu Hitachi phối hợp hoàn thiện các hạng mục nhỏ nêu trên nhưng nhà thầu Hitachi vẫn chưa có sự phối hợp chặt chẽ và làm ảnh hưởng tiến độ chung.
Các công tác thực hiện vận hành thử cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà thầu Hitachi và các nhà thầu thi công xây dựng. Chẳng hạn trong công tác thử nghiệm tích hợp toàn tuyến và tiến hành chạy thử, bên cạnh việc Hitachi tiến hành chạy toàn tuyến cùng với toàn bộ các hệ thống của mình thì cũng cần thiết việc các nhà thầu xây dựng bật toàn bộ các hệ thống thiết bị của mình tại khu vực các nhà ga để tích hợp với các hệ thống của Hitachi.
Tuy nhiên, hiện nay, sự phối hợp của các nhà thầu với nhau và với tư vấn NJPT vẫn chưa được như mong đợi với các vướng mắc xoay quanh giao diện và chi phí, làm ảnh hưởng đến tiến độ dự án.
Cũng theo MAUR, nhà thầu Hitachi đã phản hồi với tư vấn NJPT rằng, sẽ không thực hiện bất kỳ công việc nào để hỗ trợ công tác đào tạo vận hành của NJPT trước khi nhà thầu này hoàn thành công việc vào tháng 7.
Ngoài ra, theo tiến độ trong tất cả các cuộc họp từ cuối năm ngoái đến nay, Hitachi luôn khẳng định sẽ hoàn thành công tác ITC (một công tác chuyên môn trong Metro 1) vào cuối tháng 5.2024. Trên cơ sở đó, MAUR cùng tư vấn, các nhà thầu còn lại cố gắng thúc đẩy tiến độ công việc để đáp ứng các mốc hoàn thành đào tạo, hoàn thành công việc đưa vào vận hành vào quý 4/2024.
“Tuy nhiên gần đây, Hitachi cho biết, trong tiến độ ITC có thể bị đẩy lùi đến cuối tháng 7.2024. Điều này ảnh hưởng nghiêm trọng đến mọi công tác hoàn thành dự án” – MAUR nêu trong báo cáo.
