Về mức đóng bảo hiểm xã hội (BHXH), ông Bùi Sỹ Lợi cho rằng cơ quan quản lý nhà nước phải làm sao để mức đóng đạt mức 70% tổng thu nhập tiền lương, theo quy định của pháp luật về lao động và nghị quyết của Trung ương.
"Tiền lương phải đúng ý nghĩa tiền lương, phần cứng phải cao hơn phần mềm, chứ không như hiện nay phần mềm đang lớn hơn phần cứng, không phản ánh đúng bản chất của tiền lương. Tiền lương là thước đo giá trị sức lao động phải bằng 70%, 30% là các khoản phụ cấp. Khi đóng BHXH phải đóng 70% mức thực chất tiền lương thực nhận để mức đóng vào quỹ BHXH cao lên, mức nhận cũng cao lên", ông Lợi nói.
Về ý nghĩa của việc nhận nhiều - đóng nhiều, ông Lợi cho rằng quan trọng nhất còn là để giảm mất cân đối quỹ hưu trí trong dài hạn. Việc này cũng bổ trợ để giảm dần thời gian đóng từ 20 năm xuống 15 năm và có thể xuống 10 năm.
Trả lời câu hỏi việc kiểm soát mức đóng 70% có khó không, trong khi NLĐ và doanh nghiệp có thể thực hiện nhiều "chiêu" để giảm mức đóng, ông Lợi cho rằng hoàn toàn có thể tính được việc này. Ví dụ biến phụ cấp thành lương chính, sau đó đóng tối thiểu 70% toàn bộ thu nhập, 30% là phần mềm.
Về việc giảm thời gian có thể hưởng BHXH trong Dự thảo, ông Lợi nêu quan điểm nếu giảm thời gian phải dựa trên mức đóng cao hơn để cân bằng quỹ. Gốc rễ quy định thời gian đóng là muốn nhiều người tham gia BHXH và không vội vã lấy BHXH 1 lần ra để ăn ngay.
"Chính sách cởi mở đến mức NLĐ đủ điều kiện nghỉ hưu, mới đóng BHXH được 10 năm, thì có thể đóng trước 5 năm và đóng sau 5 năm. Hoặc năm nay đủ 55 tuổi, mà 60 tuổi mới được nghỉ hưu, thì đóng BHXH ngay trước 5 năm. Đến 60 tuổi đóng tiếp 5 năm về sau. Như vậy lúc đủ 60 tuổi, đủ điều kiện nghỉ hưu thì đóng thêm 5 năm nữa", ông Lợi nói.
Cũng theo ông Lợi, người dân lo ngại việc Dự thảo "làm khó" việc nhận BHXH một lần là không đáng vì chính sách BHXH một lần không mất được. Ví như người ốm đau bệnh tật, di chuyển ra nước ngoài... không tham gia được nữa thì bắt buộc phải được giải quyết. Nhóm đối tượng nhận BHXH một lần là nhóm đặc thù, cần thiết.
