Muốn nhanh là phải… có tiền
Anh T.Lam - một công chức nhà nước sống ở một huyện ngoại thành Hà Nội - có nhu cầu cấp lại thẻ căn cước công dân với lý do cách đây một tháng, trong lúc sơ ý, anh Lam bị kẻ gian lấy túi đeo trong đó có cả laptop, giấy tờ tùy thân, đặc biệt là thẻ căn cước công dân. Không có thẻ, anh Lam gặp nhiều phiền toái trong giao dịch kinh doanh nhất là có việc phải rút tiền từ ngân hàng không thể thực hiện được.
Sau khi làm thủ tục cấp xã, anh Lam lên huyện làm lại căn cước. Khi đến nơi anh ngỡ ngàng vì thông báo nếu làm theo quy định thông thường thì phải chờ đến năm… 2018! Ngỡ ngàng vì thời gian chờ quá dài, anh Lam đã được một “cò mồi” đưa ra giá muốn có thẻ căn cước trong vòng 1 tuần thì… 1 triệu. Dù bất ngờ với cái giá quá cao so với quy định (cấp lại chỉ 70.000 đồng) nhưng vì cần kíp, anh Lam phải “cắn răng” để chi khoản tiền gấp 12-13 lần cho được việc.
Bạn đọc Thành Luân cho biết: “Tôi chỉ mất 30.000 để làm thẻ căn cước và nhận giấy hẹn là 23.9.2017, tuy nhiên cho đến giờ này vẫn chưa được nhận thẻ”. Bạn đọc Phạm Tùng ở Ba Đình - Hà Nội thông tin: “Tôi đưa vợ làm căn cước chỉ mất 30.000 tiền phí nhưng phải đợi 2 tháng vì nguyên liệu phôi đang hết”.
Việc công dân bị chậm trễ trong việc làm thẻ căn cước không chỉ diễn ra ở Hà Nội mà còn xảy ra ở 16 tỉnh, thành đang triển khai làm thẻ căn cước công dân. Trao đổi với báo chí Cục Cảnh sát đăng ký, quản lý cư trú và dữ liệu quốc gia về dân cư (Trung tâm căn cước công dân quốc gia, Bộ Công an) cho biết: Tất cả vật liệu, vật tư làm căn cước công dân phải nhập từ nước ngoài, do nguồn vốn cấp chậm, hợp đồng với họ không như Việt Nam mình nếu không có tiền thì có thể vay mượn được, bên đó họ phải có tiền, có hóa đơn đỏ mới xuất hàng”.
Theo đại tá Phùng Đức Thắng - Cục phó Cục Cảnh sát đăng ký, quản lý cư trú và dữ liệu quốc gia về dân cư (C72, Bộ Công an) - nguyên nhân của việc chậm cấp thẻ CCCD là do mới triển khai trên diện rộng nên việc tính toán cung cấp vật tư chưa sát, kinh phí Nhà nước cấp chưa kịp thời. Chỉ cần thiếu một vật liệu thì cả dây chuyền không làm được, đơn cử như nhà máy sản xuất phôi nằm ở Florida (Mỹ), cơn bão vừa qua cũng gây ảnh hưởng khiến việc nhập khẩu phôi bị chậm…
Lợi dụng việc này nhiều cò mồi đã “làm dịch vụ” với mức giá từ 500.000 đồng -1 triệu đồng để “lấy ngay” trong vòng 3 ngày đến 1 tuần.
Theo một số “cò mòi” thì việc làm nhanh vẫn có thể tiến hành dù vật liệu làm phôi đang khan hiếm. Tại TPHCM, trong vai một người đang đi hỏi thủ tục làm thẻ Căn cước công dân cho người thân tại Phòng PC64 - Công an TPHCM trên đường Trần Hưng Đạo - TPHCM, phóng viên báo Lao Động đã tiếp cận với một người đàn ông trung niên ngồi trên xe máy trước cổng cơ quan này. Khi nghe phóng viên than thở là thời hạn cấp căn cước lâu quá thì người đàn ông này sau một hồi thăm dò, nói là sẽ “lo” cho trong vòng 5 ngày sẽ có thẻ căn cước mới với giá lên đến 1,5 triệu đồng. Bị chê giá cao, người này nói là chỉ lấy được 200 nghìn đồng trong số đó thôi, còn lại phải “lo” cho người khác hết. Khi phóng viên xin số điện thoại người đàn ông này để liên hệ khi có việc nhờ đến thì người này nói là ngồi đây hoài nên nếu cần thì cứ tìm đến đây sẽ gặp và từ chối cung cấp số điện thoại.
Lẽ ra là rất rẻ
Mặc dù có “cò” ở ngoài nhưng ghi nhận tại phòng PC64 - Công an TPHCM trên đường Trần Hưng Đạo, phóng viên Lao Động nhận thấy các thủ tục được tiến hành rất nhanh, người dân chỉ cần điền vào các biểu mẫu có sẵn là sẽ được chụp ảnh, lấy vân tay rồi nhận phiếu hẹn. Một số người không biết chữ cũng được hướng dẫn tận tình. Theo một nữ cán bộ tại đây thì thời gian hoàn tất các thủ tục đến khi có kết quả dao động từ 1,5 đến 2 tháng. Cũng theo nữ cán bộ này, các khoản thu vẫn theo quy định của nhà nước gồm cấp mới thì 30 nghìn đồng, cấp đổi khoảng 50 nghìn đồng, cấp mất nếu có căn cước rồi thì khoảng 70 nghìn đồng còn nếu cấp từ CMND 9 số sang Căn cước thì khoảng 30 nghìn đồng.
Theo Thông tư số 256 /2016/TT-BTC quy định mức thu, chế độ thu, nộp và quản lý lệ phí cấp Căn cước công dân có hiệu lực từ 1.1.2017 thì, công dân từ 16 tuổi trở lên làm thủ tục cấp mới thẻ Căn cước công dân; đổi thẻ Căn cước công dân khi đủ 25 tuổi, 40 tuổi, 60 tuổi; chuyển từ Chứng minh nhân dân 9 số, Chứng minh nhân dân 12 số sang cấp thẻ Căn cước công dân: 30.000 đồng/thẻ Căn cước công dân. Đổi thẻ Căn cước công dân 50.000 đồng/thẻ Căn cước công dân. Cấp lại thẻ Căn cước công dân khi bị mất thẻ Căn cước công dân, được trở lại quốc tịch Việt Nam theo quy định của Luật Quốc tịch Việt Nam: 70.000 đồng/thẻ Căn cước công dân.
Mới đây trên mạng xã hội, một tài khoản đã “tố” việc làm thẻ căn cước ở huyện Nam Sách - Hải Dương hôm 2.10.2017 nhưng cán bộ hẹn tới 2.1.2018 mới lấy, đồng thời người này cũng tố thêm cán bộ thu 100 nghìn đồng chẳng có sổ sách, phiếu thu gì cả.
Trao đổi với Lao Động, trưởng công an huyện Nam Sách cho biết, sẽ tiếp thu và kiểm tra thông tin trên, trả lời báo Lao Động trong thời gian sớm nhất.
