Liên tiếp xảy ra tai nạn xe khách liên tỉnh: Ác mộng xe giường nằm

Hàng loạt tại nạn nghiệm trọng

Theo Ban ATGT tỉnh Quảng Bình, vào sáng 26.7.2020, xe khách mang BKS 73B - 009.25 do lái xe Hoàng Trung Toán điều khiển chở 40 người đi họp lớp đang lưu thông theo hướng Bắc - Nam, đến Km 21+735, đường Hồ Chí Minh nhánh Tây, thuộc địa phận xã Tân Trạch, huyện Bố Trạch đã mất lái, tự lật về bên trái đường. Vụ việc gây ra hậu quả nghiêm trọng, khiến 15 người chết và 21 người bị thương.

Vào khoảng 14 giờ 40 phút ngày 20.10.2020, tại địa bàn xã Tân Khánh Trung, huyện Lấp Vò, tỉnh Đồng Tháp, đã xảy ra một vụ TNGT nghiêm trọng khiến 1 cháu bé tử vong và nhiều người bị thương. Theo đó, chiếc ôtô khách mang biển kiểm soát 67B-009.24 của nhà xe Huệ Nghĩa đang lưu thông với tốc độ khá cao trên đường ĐT 848 theo hướng từ thành phố Sa Đéc đi cầu Cao Lãnh đã va chạm với xe máy do một người phụ nữ điều khiển, chở theo con gái, đang sang đường.

Tiếp đến vào khoảng 19h30 tối 25.10.2020, tại Km1596+150 trên quốc lộ 1 đoạn qua cổng Cảng Tổng hợp Vĩnh Tân (xã Vĩnh Tân, huyện Tuy Phong, Bình Thuận), xe khách 72B - 030.74 do tài xế Lê Thanh Hiền (43 tuổi) điều khiển theo hướng từ Phan Thiết đi Phan Rang đã bất ngờ đâm vào dải phân cách rồi lao sang bên trái đường, bị lật ngược khiến 17 người bị thương.

Mới đây nhất vào 1h20 ngày 22.11.2020 tại km 118+500 khu vực Cua Đá Trắng, đoạn qua xã Phú Cường, huyện Tân Lạc, tỉnh Hòa Bình, xe khách giường nằm mang BKS 20B-009.11 chở 35 hành khách, do anh Nguyễn Đức Phụng (sinh năm 1974, trú xã Phúc Khánh, huyện Hưng Hà, tỉnh Thái Bình) điều khiển lưu thông theo hướng Sơn La đi Hà Nội. Khi đến địa điểm trên đã đâm vào dải tôn chắn sóng phòng vệ mềm bên trái đường, và lật đổ nghiêng bên trái. Vụ TNGT này đã khiến 12 người thương vong.

Từ những vụ TNGT nghiêm trọng liên quan đến xe khách và xe giường nằm xảy ra gần đây, các chuyên gia giao thông cho rằng, 90% nguyên nhân xuất phát từ người điều khiển phương tiện và ý thức chấp hành Luật Giao thông đường bộ của người dân khi tham gia giao thông.

Theo Phòng CSGT tỉnh Kon Tum, rạng sáng 20.11, trên đường Hồ Chí Minh, đoạn qua thuộc xã Đăk Man, huyện Đăk Glei, Tổ công tác thuộc Phòng Cảnh sát Giao thông tỉnh Kon Tum đã phát hiện xe ôtô khách mang biển số 47B-022.13 xe chỉ có 44 giường nằm nhưng đã nhồi nhét tới 92 hành khách tổ công tác đã xử phạt kịch khung 80 triệu đồng.

Theo Nguyên Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ôtô Việt Nam - ông Nguyễn Văn Thanh, ngoài lý do lái xe cố tình chở nhiều, không hiểu vì sao người dân cũng không tự ý thức được nên vẫn cố tình ngồi nhồi nhét để giảm một vài chục nghìn tiền vé, dù hiện nay việc lại rất thuận tiện. Do đó, người tham gia giao thông cũng phải có ý thức, khi gặp xe nhồi nhét phải báo ngay vào đường dây nóng của lực lượng chức năng. Cùng với đó phải gắn trách nhiệm của các doanh nghiệp (chủ phương tiện), không thể khoán trắng cho lái xe.

Dấu hiệu buông lỏng quản lý

Theo Uỷ ban ATGT Quốc gia, trong tháng 9 và tháng 10.2020 đã xảy ra một số vụ TNGT liên quan đến xe kinh doanh vận tải gây thiệt hại lớn về người, gây bức xúc trong dư luận như tại Đắk Nông, Kon Tum, Quảng Bình, Hoà Bình và Hà Nội... Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tình hình phức tạp nêu trên là do ý thức của một bộ phận người tham gia giao thông, nhất là lái xe kinh doanh vận tải; sự buông lỏng quản lý, khoán trắng cho lái xe của chủ phương tiện.

Bên cạnh đó, hạn chế về hiệu lực, hiệu quả của công tác quản lý nhà nước về kinh doanh vận tải ô tô; quản lý trật tự lòng lề đường, hành lang an toàn giao thông; tuần tra, kiểm soát xử lý vi phạm cũng là nguyên nhân gián tiếp dẫn đến tình hình nêu trên.

Theo Thông tư 63/2014 của Bộ GTVT quy định về tổ chức, quản lý hoạt động vận tải bằng ôtô và dịch vụ hỗ trợ vận tải đường bộ thì bến xe có nhiệm vụ kiểm tra toàn bộ phương tiện hoạt động tại bến để đảm bảo an toàn cho hành khách, cũng như phương tiện trước khi xuất bến. Tuy nhiên, có nhiều vấn đề về chuyên môn sâu, cần phải có lực lượng chuyên nghiệp như nhân viên đăng kiểm, cảnh sát giao thông, thanh tra giao thông mới phát hiện được. Và đây là nguyên nhân chính, dẫn đến tình trạng nhiều xe giường nằm xuất bến nhưng không đảm bảo an toàn kỹ thuật.

Trao đổi với PV Báo Lao Động, Phó Tổng Giám đốc Bến xe Miền Tây (quận Bình Tân, TPHCM) - ông Trần Văn Phương cho biết, hiện bến xe có khoảng 2.000 xe đăng ký hoạt động, trong đó chiếm 50% là xe giường nằm. Ông Phương cho hay, theo quy định, bến xe Miền Tây chỉ kiểm các loại giấy tờ gồm: Giấy phép lái xe, lệnh vận chuyển, giấy đăng kiểm, bảo hiểm. Các loại giấy tờ trên phải đầy đủ và còn hiệu lực thì mới cho xe vào vị trí đón khách. Điều bất ngờ là theo ông Phương, bến xe không có phương tiện để kiểm tra phương tiện đó có an toàn hay không, việc này là của bên đăng kiểm.

Trong khi đó, đại diện bến xe Miền Đông (quận Bình Thạnh) cho biết, ở bến xe này có khoảng 1.200 xe giường nằm với khoảng 50.000 giường. Số lượng xe giường nằm tuy ít hơn xe ghế ngồi nhưng có số lượng giường nằm nhiều hơn so với số lượng ghế ngồi. Đa số xe giường nằm có kích thước lớn, trong khi đa số xe ghế ngồi là xe loại nhỏ 16-45 chỗ ngồi rất chật hẹp. Số liệu thống kê xe giường nằm tại bến xe Miền Đông thay đổi từng ngày vì nhiều doanh nghiệp có xe ghế ngồi đang chuyển sang mua sắm xe giường nằm.

“Không những trong ngày thường đa số hành khách chọn mua vé xe giường nằm, đến ngày lễ Tết xe giường nằm đắt khách kinh khủng”, đại diện bến xe Miền Đông cho hay.

Doanh nghiệp chạy theo lợi nhuận

Theo Phó Chánh Thanh tra Sở GTVT TPHCM - ông Lê Hồng Việt, nhu cầu vận chuyển hành khách từ TPHCM đi các tỉnh, thành khắp cả nước rất lớn. Do đó, các đơn vị kinh doanh vận tải không ngừng nâng cao số lượng xe khách có giường nằm để cạnh tranh. Bên cạnh việc chạy theo lợi nhuận, một số doanh nghiệp chưa quan tâm đúng mức đến công tác đảm bảo an toàn giao thông.

Tại TPHCM, hằng năm Thanh tra Sở GTVT đều mở các cuộc tổng kiểm tra xe giường nằm tại các doanh nghiệp và tại bốn bến xe lớn của TPHCM là An Sương, Ngã Tư Ga, miền Đông và miền Tây. Phần lớn các xe kiểm tra đều trang bị đủ điều kiện đảm bảo an toàn kỹ thuật nhưng lại để ở vị trí… khó thấy. Đơn cử như búa thoát hiểm, thay vì gắn ở vị trí dễ thấy gần chỗ hành khách thì lại để ở chỗ ngồi của tài xế, bình chữa cháy “giấu” dưới khoang hành lý; chưa kể, nhiều xe có bình chữa cháy đã hết hạn sử dụng.

Cũng theo Thanh tra Sở GTVT TPHCM, nhiều xe giường nằm không đảm bảo về dây đai an toàn như dây đai hư hỏng. Thậm chí một số xe giường nằm gắn thêm giường, cá biệt có xe gắn thêm 10 giường so với giấy phép kiểm định, có xe đặt thêm các tấm đệm giữa dãy giường nằm nhằm chở thêm khách, có xe chở thêm hàng hóa dưới gầm xe vượt quá tải trọng thiết kế của nhà sản xuất.