Nắng nóng gay gắt, tiêu thụ điện cao nhất lịch sử
Ngày 21.6.2019, là ngày không thể quên của của ngành điện Việt Nam khi tiêu thụ điện toàn quốc tạo kỷ lục mới. Thời điểm đó, số liệu từ Trung tâm Điều độ Hệ thống điện Quốc gia, công suất tiêu thụ đầu nguồn toàn quốc đã đạt tới 38.147 MW vào khoảng 14h chiều 21.6.2019. Đây là mức công suất đỉnh cao kỷ lục. Không chỉ về công suất, sản lượng tiêu thụ điện toàn quốc của ngày 21.6.2019 cũng ghi nhận số liệu cao kỷ lục ở mức 782,9 triệu kWh.
Ngày 28.6.2019, một loạt sự cố điện xảy ra khiến phụ tải điện trên cả nước tăng cao đột biến. Theo đó, một số tổ máy nhiệt điện than khu vực miền Bắc với tổng công suất trên 2.000 MW không thể huy động được; một số tổ máy thuộc các nhà máy Sơn Động, Cẩm Phả, Hải Phòng, Quảng Ninh, Uông Bí bị sự cố. Nhiệt điện Mông Dương 1 và nhiệt điện Mông Dương 2 bị suy giảm công suất do nước làm mát bị tăng cao nhiệt độ do trời nóng, còn nhiệt điện Vũng Áng bị thiếu than.
Khoảng 13h chiều 28.6, đường dây 500kV đoạn Đà Nẵng - Hà Tĩnh lại bị sự cố do đám cháy rừng ở khu vực huyện Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế làm tình hình cấp điện càng khó khăn thêm. Cũng trong thời điểm này, các hồ thủy điện lớn trên dòng sông Đà (Sơn La, Hòa Bình) vẫn đang ở gần mức nước chết nên nguồn điện khu vực miền Bắc không thể đáp ứng đủ nhu cầu phụ tải mặc dù đã khai thác tối đa khả năng truyền tải của đường dây 500kV Bắc - Nam. Hàng loạt sự cố này buộc Trung tâm Điều độ Hệ thống điện Quốc gia phải tiết giảm phụ tải ở một số khu vực tại miền Bắc và miền Trung.
Như vậy, do tình hình nắng nóng gay gắt diện rộng kéo dài làm mức độ tiêu thụ điện gia tăng liên tục, chủ yếu do nhu cầu sử dụng thiết bị làm mát như điều hoà nhiệt độ tăng rất mạnh. Theo tính toán cụ thể của chuyên gia kỹ thuật điện, trong những lúc thời tiết nắng nóng kéo dài, điện năng tiêu thụ của riêng điều hoà nhiệt độ trong gia đình có thể chiếm tới 60-65% tổng số lượng điện năng tiêu thụ. Vậy, làm sao để không lặp lại kịch bản thiếu điện như ngày 21.6.2019 và ngày 28.6.2019?
Về vấn đề này, trao đổi với phóng viên Lao Động, ông Nguyễn Anh Dũng - Phó Tổng Giám đốc Tổng Công ty Điện lực Hà Nội (EVN Hà Nội) - cho biết, đã rà soát phương án cấp điện năm 2020, trong đó có xét đến tình huống tiến độ của các công trình mới đưa vào vận hành đúng tiến độ. Đồng thời, xử lý dứt điểm các hạng mục tồn tại trên lưới điện trung thế 110-220kV.
“Phụ tải điện năm 2020 được dự báo tăng cao, cùng với hiện tượng thời tiết diễn biến phức tạp, có thể xảy ra nắng nóng kéo dài, dẫn đến quá tải lưới điện cực đoan trong hè năm 2020. Chính vì vậy, để đảm bảo cho cấp điện hè, ngay từ đầu năm, chúng tôi đặt ra kịch bản tăng trưởng từ thấp, cơ sở và tăng trưởng cao. Với tăng trưởng thấp, chúng tôi dự kiến đạt 6,5% tăng trưởng điện thương phẩm, tăng trưởng cơ sở là 8%, tăng trưởng cao là 9,5% so với cùng kỳ" - ông Dũng nói và cho biết, EVN Hà Nội đã rà soát các công trình, đường điện mới đưa vào hoạt động, đảm bảo việc hoàn thành các công trình trọng điểm.
"Có những kịch bản như ngày 28.6.2019, ngày cao điểm nhất của Hà Nội, công suất tiêu thụ điện lên tới 4.287 MW, đạt trên 85 triệu kWh/ngày, cao nhất trong toàn năm 2019. Với tình hình này, chúng tôi xác lập danh sách các trạm biến áp dùng từ 60-80%, sau đó sẽ sang tải cho các trạm khác, đảm bảo việc cấp điện. Năm 2020, chúng tôi cũng sẽ thực hiện như vậy" - ông Dũng cho hay.
Phó Tổng Giám đốc EVN Hà Nội thông tin, trong những ngày nắng nóng vừa qua, sản lượng điện của toàn hệ thống (cả nước) có ngày đã đạt đến 798,6 triệu kWh/ngày. Trong đó, riêng Hà Nội, ngày đỉnh điểm (ngày 21.5) đã lên mức trên 85 triệu kWh/ngày, chiếm khoảng 12% toàn hệ thống. Tuy nhiên, với lưới điện Hà Nội lên đến 4.800MW, Tổng Công ty Điện lực Hà Nội đảm bảo đạt công suất 15% toàn hệ thống, lưới điện Hà Nội vận hành an toàn, ổn định.
"Với việc triển khai đồng bộ các giải pháp, Tổng Công ty Điện lực Hà Nội cam kết cung ứng đủ điện, cho các nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội của thủ đô, không cắt điện luôn phiên, không thiếu điện" - ông Dũng khẳng định.
Cam kết không thiếu điện
Ông Trần Tuệ Quang - Phó Cục trưởng Cục Điều tiết Điện lực, Bộ Công Thương - cho hay, trước tình hình thủy văn được dự báo tiếp tục khó khăn và nhu cầu phụ tải tăng cao trở lại sau thời gian giãn cách xã hội vì dịch COVID-19, EVN cũng đã xây dựng sẵn các kịch bản vận hành hệ thống điện.
Trong đó, nguồn thủy điện tiếp tục được huy động theo tình hình thủy văn thực tế, nhằm đảm bảo tuân thủ quy định của các quy trình vận hành liên hồ chứa, đơn hồ chứa và nhu cầu sử dụng nước vùng hạ du.
Các nguồn nhiệt điện than sẽ được huy động tối đa công suất, nguồn tuabin khí được huy động theo khả năng cấp khí của các hệ thống cung cấp khí cho phát điện. Riêng nguồn điện năng lượng tái tạo (chủ yếu là điện gió và mặt trời) sẽ được huy động theo khả năng giải tỏa công suất của lưới điện.
Theo Phó Cục trưởng Cục Điều tiết Điện lực, trong các tháng còn lại của năm 2020, để đáp ứng nhu cầu điện trong tình huống thiếu hụt một phần thủy điện, nguồn nhiệt điện chạy dầu có giá thành sản xuất cao cũng sẽ phải huy động. Bộ Công Thương đã chỉ đạo EVN và các đơn vị trong mọi tình huống đều phải huy động tối đa các nguồn điện, kể cả nguồn điện có giá thành cao như nhiệt điện chạy dầu để đảm bảo cung cấp đủ điện cho phát triển kinh tế - xã hội và đời sống nhân dân.
Trước những lo ngại về tình trạng mất cân đối cung cầu điện có thể xảy ra, ông Trần Tuệ Quang cho biết, Bộ Công Thương đã có nhiều chỉ đạo nhằm đảm bảo cung cấp điện an toàn, ổn định cho năm 2020 như: Yêu cầu các đơn vị cung cấp nhiên liệu than, khí có giải pháp ưu tiên đảm bảo cung cấp đủ nhiên liệu cho phát điện, chỉ đạo EVN và các nhà máy điện đảm bảo độ sẵn sàng của các tổ máy.
"Xây dựng cơ chế đặc thù cho các dự án trọng điểm"
Đó là khẳng định của ông Hoàng Tiến Dũng - Cục trưởng Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo (Bộ Công Thương). Ông nhấn mạnh, Bộ Công Thương đang có những hỗ trợ đẩy nhanh việc làm thủ tục chuẩn bị đầu tư, quy hoạch hợp lý cả phụ tải và nguồn điện; rút ngắn thời gian thẩm định thiết kế cơ sở, bản vẽ, thi công, phối hợp địa phương trong tháo gỡ khó khăn về giải phóng mặt bằng, đền bù giải phóng mặt bằng.
