Không đeo khẩu trang nơi công cộng: Đề xuất phạt “nguội” để đảm bảo tính răn đe

Sẽ áp dụng phạt “nguội” thế nào?

Trước việc nhiều người dân chủ quan, không thực hiện đeo khẩu trang, tại phiên họp trực tuyến của Hà Nội với các quận, huyện về công tác phòng, chống dịch COVID-19 chiều 21.10 Giám đốc Sở Y tế Nguyễn Khắc Hiền đề xuất mời các cơ quan báo chí vào cuộc phản ánh để làm căn cứ phạt “nguội” để tăng tính răn đe.

Trao đổi với Lao Động sáng 22.10, Giám đốc Sở Y tế Nguyễn Khắc Hiền cho biết, việc phạt “nguội” hiện nay chưa được mọi người hiểu rõ theo ý kiến của ông. Việc ông đề xuất phạt “nguội” người không đeo khẩu trang là đối với các đơn vị tổ chức sự kiện và hoạt động tập trung đông người. Còn đối với dân không đeo khẩu trang thì cơ quan công an và chính quyền địa phương khi phát hiện trường hợp vi phạm sẽ xử phạt theo quy định của pháp luật.

“Tôi muốn đề cập việc xử phạt các đơn vị tổ chức sự kiện, các khu du lịch, khu chung cư, siêu thị... khi tổ chức tập trung đông người mà không đảm bảo các điều kiện về phòng chống dịch bệnh COVID-19. Hoặc hình thức xử phạt khác có thể là cho dừng, không cho tổ chức các hoạt động, sự kiện tiếp theo. Việc người dân và báo chí cung cấp hình ảnh về những trường hợp không đảm bảo các điều kiện về phòng chống dịch sẽ được gửi đến chính quyền địa phương trên địa bàn hoặc đơn vị cho phép tổ chức sự kiện để có những bước xử lý tiếp theo” - ông Hiền thông tin.

Cùng nói về vấn đề này, Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội Hoàng Đức Hạnh cho biết, đề xuất phạt “nguội” người không đeo khẩu trang là đề xuất của Giám đốc Sở. Hiện tại thành phố chưa có kết luận gì về việc phạt “nguội” mà chỉ yêu cầu những nơi nào thực hiện không nghiêm quy định phòng, chống dịch COVID-19 thì xử lý theo quy định của Nghị định 117/2020/NĐ-CP. Việc thực hiện xử phạt “nguội” hay không phải do kết luận của lãnh đạo thành phố và Ban chỉ đạo phòng chống dịch của thành phố.

Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội Hoàng Đức Hạnh cho biết, ưu tiên hàng đầu hiện nay là người dân phải đeo khẩu trang. Tại Hà Nội, số người đeo khẩu trang nơi công cộng rất ít. Nếu không kiểm tra, xử lý nghiêm vi phạm thì hiệu quả sẽ không cao. Các cán bộ phải gương mẫu thực hiện đeo khẩu trang. Các cuộc họp phải chủ động bố trí khoảng cách đảm bảo, tăng cường giao ban trực tuyến. Đồng thời, các quận, huyện cần tăng cường kiểm tra, xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế theo Nghị định số 117/2020 của Chính phủ. Đặc biệt các lực lượng chức năng cần tập trung xử phạt các trường hợp không đeo khẩu trang. Các quận huyện ngoài việc kiểm tra các cơ sở kinh doanh cần siết chặt việc đeo khẩu trang ở khu chung cư.

“Hiện nay các lực lượng chức năng, các tổ liên ngành vẫn áp dụng hình thức xử phạt trực tiếp. Phó Chủ tịch UBND TP Ngô Văn Quý đã đề nghị người dân và các tổ chức, doanh nghiệp không chủ quan trong việc phòng chống dịch. Ban chỉ đạo đã yêu cầu và đề nghị tăng cường xử phạt, nên trong thời gian tới các đơn vị sẽ tăng cường ra quân kiểm tra, xử lý vi phạm” - ông Hạnh nhấn mạnh.

Phạt thật nặng nếu tái phạm

Hoan nghênh việc xử phạt những cá nhân, tổ chức vi phạm quy định phòng chống dịch, luật sư Diệp Năng Bình (Đoàn luật sư TP.Hồ Chí Minh) cho rằng cần phạt thật nặng các trường hợp vi phạm, đặc biệt là tái phạm hành vi không đeo khẩu trang nơi công cộng. Việc này sẽ giúp hạn chế khả năng lây lan COVID-19 trong cộng đồng. Chúng ta phải nghiêm khắc để cùng nhau đẩy lùi dịch bệnh bởi trong tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp như hiện nay thì việc đeo khẩu trang chính là để bảo vệ bản thân, gia đình và cộng đồng.

Theo luật sư, đây chỉ là một việc làm nhỏ nhưng lợi ích rất lớn, vì vậy không có gì mà không thực hiện nghiêm túc, triệt để. Việc chung tay phòng chống COVID-19 là trách nhiệm, nghĩa vụ với cộng đồng. Vì vậy mỗi cá nhân phải tự ý thức tuân thủ triệt để theo những quy định của cơ quan y tế. Đeo khẩu trang khi ra ngoài, tại nơi công cộng... là một trong những quy định như thế.

Luật sư Bình cho biết, ở thời điểm hiện tại, luật pháp Việt Nam chưa đưa ra những quy định rõ ràng về vấn đề hành vi nào sẽ bị phạt nóng, hành vi nào sẽ bị phạt nguội. Tuy nhiên, nói một cách đơn giản, phạt “nguội” có nghĩa là việc xử phạt sau khi người vi phạm đã thực hiện hành vi vi phạm được một thời gian trước đó rồi cứ không phải là xử lý trực tiếp tại địa điểm vi phạm. Phạt nguội khác với phạt nóng, phạt nóng là hình thức xử phạt trực tiếp ngay khi đại diện lực lượng chức năng bắt gặp các trường hợp vi phạm. Lấy ví dụ trong lĩnh vực giao thông những trường hợp bị cảnh sát giao thông trực tiếp phát hiện và xử lý thì sẽ chịu phạt “nóng” còn những trường hợp được phát hiện camera giao thông thì sẽ nhận phạt “nguội”.

“Tại khoản điểm a khoản 1 Điều 12 Nghị định 117/2020/NĐ-CP, quy định phạt tiền từ 1 triệu đồng đến 3 triệu đồng đối với hành vi không thực hiện biện pháp bảo vệ cá nhân đối với người tham gia chống dịch và người có nguy cơ mắc bệnh dịch theo hướng dẫn của cơ quan y tế. Ngoài xử phạt bằng tiền, chúng ta có thể áp dụng hình thức lao động công ích liên quan đến hoạt động phòng ngừa dịch COVID-19 tại địa phương để nâng cao ý thức của họ” - luật sư Bình đề xuất.