Sau nhiều tháng căng thẳng (từ tháng 16.12.2019 đến nay) không thể thu phí liên tục do tài xế tập trung phản đối, việc tổ chức buổi đối thoại hôm nay (28.5) nhằm giải quyết hài hòa lợi ích giữa 3 bên gồm Nhà nước, chủ đầu tư và người dân.
Theo báo cáo của Chi cục Quản lý đường bộ 3.III và Công ty TNHH MTV CICO 501 BOT QL26, tình hình tại BOT Ninh Xuân diễn biến phức tạp. Họ cho rằng, các phương tiện ôtô vẫn tập trung dừng đỗ ở 2 đầu trạm, lưu hành qua lại trên các làn thu phí nhiều lần, đồng thời bấm còi, dùng loa tuyên truyền, kích động người dân tham gia ngăn cản việc thu phí.
Theo các tài xế tham phản đối, vị trí đặt trạm không hợp lý. Việc một thị xã nhỏ như thị xã Ninh Hòa bị đặt 2 trạm BOT, gồm BOT Ninh Lộc và BOT Ninh Xuân là không phù hợp...
Buổi đối thoại cũng nhằm đánh giá chung hiệu quả trước và sau khi có BOT Ninh Xuân trên Quốc lộ 26, qua xã Ninh Hòa. Ông Nguyễn Văn Dần - Giám đốc Sở GTVT tỉnh Khánh Hòa đang báo cáo vấn đề này trên tại buổi đối thoại.
"2 trạm BOT Ninh Xuân (Quốc lộ 26) và BOT Ninh Lộc (Quốc lộ 1A) hoàn toàn khác nhau, nhưng việc đầu tư, nâng cấp trước hết cũng phải đảm bảo quyền lợi của người dân như thế nào cho phù hợp. Vì vậy, chúng tôi tham mưu việc miễn, giảm cho các phương tiện. Ví dụ như xe tải dưới 2 tấn được miễn hoàn toàn, xe loại 3,4,5 được giảm 40%... Nếu như không có yếu tố 2 trạm gần nhau thì không có chính sách thu phí đặc thù này" - ông Dần nói.
Ông Nguyễn Thanh Sơn (người dân thị xã Ninh Hòa) bức xúc: "Tại sao một thị xã nhỏ lại có 2 trạm thu phí mà 2 trạm cách nhau chỉ 12km. Tại sao nói đặt đâu là làm đó. Người dân không bao giờ đồng tình".
Ngày 18.3, Công ty CP Đầu tư và Xây dựng 501 có văn bản cho biết, sau 93 ngày kể từ khi được Bộ GTVT đồng ý cho phép triển khai thu phí, tổng số lượt xe qua BOT Ninh Xuân là 252.496 lượt, nhưng chỉ thu về được hơn 15,6 triệu đồng. Công ty CP Đầu tư và Xây dựng 501 cho rằng, doanh thu nhà đầu tư và doanh nghiệp dự án đã bị tổn thất ước tính khoảng 7,9 tỉ đồng do phải xả trạm liên tục để đảm bảo tình hình an ninh trật tự và an toàn giao thông.
Việc sụt giảm doanh thu nói trên đã gây áp lực tài chính rất lớn cho nhà đầu tư. Hiện tại nhà đầu tư không còn đủ năng lực tài chính để trả lãi vay hằng tháng cho ngân hàng tài trợ vốn theo đúng cam kết trong hợp đồng tín dụng và rất có nguy cơ bị đưa vào nhóm nợ xấu.
Tại văn bản nói trên, ông Lê Tự Tâm - Tổng Giám đốc Công ty CP Đầu tư và Xây dựng 501 - đề nghị Bộ GTVT và các cơ quan ngang bộ thu xếp nguồn vốn ngân sách hoàn trả kinh phí đầu tư cho nhà đầu tư trong trường hợp không đảm bảo doanh thu và hoạt động thu phí như trong hợp đồng đã ký kết; chấp nhận lãi suất cho vay của dự án theo lãi suất thực tế của ngân hàng tài trợ vốn.
Ông Tâm cũng kiến nghị Chính phủ xem xét có chính sách và chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước cho phép khoanh lãi và nợ vay cho các trạm thu phí không đảm bảo doanh thu như phương án tài chính; cho phép tăng giá dịch vụ sử dụng tại các trạm thu phí theo lộ trình của hợp đồng BOT đã ký kết.
Theo Công ty CP Đầu tư và Xây dựng 501, tổng chiều dài đoạn đường chủ đầu tư cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 26 qua 2 tỉnh Khánh Hòa và Đắk Lắk là 46,6km, trong đó giai đoạn 1 là 18,4km (trong đó đầu tư tuyến mới 2,89km và cải tạo, nâng cấp tuyến Quốc lộ 26 là 15,51km) và giai đoạn đầu tư bổ sung khoảng 28,2km. Giai đoạn 1 triển khai thi công từ tháng 12.2015 và hoàn thành, được Bộ GTVT chấp nhận đưa vào khai thác sử dụng kể từ ngày 3.7.2017.
Giai đoạn đầu tư bổ sung triển khai thi công bắt đầu từ quý IV năm 2018 và hoàn thành vào ngày 25.7.2019, được Bộ GTVT chấp thuận đưa vào khai thác, sử dụng kể từ ngày 13.8.2019. Tuy nhiên, khi chủ đầu tư hoàn thành giai đoạn I, 2 tỉnh Khánh Hòa và Đắk Lắk đã đề nghị phải đầu tư bổ sung thêm hơn 28km. Chủ đầu tư BOT Ninh Xuân cho biết, trong thời gian dừng thu phí để đầu tư bổ sung theo đề nghị của 2 địa phương, nhà đầu tư phải tự trả lãi và gốc hơn 100 tỉ đồng.
