PV: Thưa ông, với góc nhìn của ông, việc thiếu nguồn cung lao động gây ra những khó khăn gì?
Ông Ngô Xuân Liễu: Thiếu nguồn cung lao động thì sẽ gây khó khăn cho sản xuất kinh doanh và cho phát triển kinh tế nói chung. Nhưng vấn đề ở chỗ, đánh giá thiếu nguồn cung lao động thì chúng ta phải xem xét một cách tổng thể. Tổng cung lao động vẫn lớn hơn cầu lao động, sự thiếu hụt xuất hiện ở những giai đoạn, thời điểm, một số lĩnh vực. Vấn đề hạn chế ở đây phải nói đến vai trò của ngành Lao động Thương binh và Xã hội (LĐTBXH), vai trò của các trung tâm dịch vụ việc làm (TTDVVL) phải vào cuộc và hạn chế sự thiếu hụt này.
Cụ thể, đối với ngành LĐTBXH nói chung và TTDVL nói riêng, phải nắm bắt nhu cầu thị trường lao động, cụ thể hơn, chi tiết hơn theo từng lĩnh vực, từng ngành nghề. Chúng tôi đã và đang triển khai để có thông tin hết sức cụ thể về những ngành, lĩnh vực, địa bàn nào đang thiếu lao động. Từ đó, hệ thống kết nối, chia sẻ để thông tin đi rộng khắp, bù đắp nơi thiếu nơi thừa, hạn chế tối đa thiếu - thừa.
PV: Bà Nguyễn Thị Lan Hương - nguyên Viện trưởng Viện Khoa học Lao động và Xã hội - có ý “chê” và cho rằng, các thông tin cung - cầu lao động ở các trung tâm dịch vụ việc làm khá chậm, chưa thực sự hiệu quả và đa số người lao động đến trung tâm chỉ để giải quyết chế độ trợ cấp thất nghiệp. Ông có đề xuất gì để nâng cao chất lượng hoạt động các trung tâm?
- Không phải chỉ có riêng bà Hương mà các nhà quản lí cũng mong muốn các định chế trung gian hoạt động hiệu quả hơn, đặc biệt trong bối cảnh hiện nay.
Đánh giá hết sức khách quan thì các trung tâm dịch vụ việc làm còn đang có những hạn chế nhất định. Giữa các trung tâm dịch vụ việc làm đã có sự kết nối khá nhanh. Tuy nhiên, sự chia sẻ còn rất hạn chế. Cái này thể hiện vai trò quản lí nhà nước. Ngoài ra, nếu nâng cao chất lượng nhờ ứng dụng công nghệ thông tin thì hệ thống phải hết sức đồng bộ.
Ví dụ, nếu có hạ tầng công nghệ thông tin tốt nhưng nguồn cung về thông tin người lao động chúng ta có đáp ứng đầy đủ, không có thu thập, phân tích, tổng hợp thống kê theo chuẩn thì cũng không hiệu quả.
Tính đồng bộ trong ứng dụng công nghệ thông tin hết sức quan trọng. Cái này chúng ta đã làm nhưng chưa tới, chưa đầy đủ. Kể cả trong điều kiện bình thường, các hoạt động dựa vào nền tảng web và internet đã khá phổ biến rồi thì rõ ràng hệ thống TTDVVL cần đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin.
* Thưa ông, vậy vai trò của TTDVVL là gì, có còn cần phải tổ chức các phiên giao dịch việc làm nữa không khi doanh nghiệp và người lao động không cần đến cơ quan trung gian?
- Hiệu quả của các phiên giao dịch việc làm đã giảm dần và các TTDVVL đã hạn chế bớt các phiên, tổ chức kết nối đều bộc lộ hạn chế.
Tuy nhiên, cho dù DN thông báo tuyển dụng trực tiếp và chúng ta không hạn chế những quyền đó của họ nhưng vai trò của TTDVVL vẫn còn vì TTDVVL không chỉ thu thập, cập nhật các thông tin mà còn phải tư vấn thêm, định hướng thêm thậm chí tư vấn ngược lại cho doanh nghiệp và cho người lao động.
Các hình thức kết nối cũ chỉ hợp với các giai đoạn lịch sử cũ, còn giai đoạn mới hiện nay bắt buộc phải thay đổi. Trong quá trình thay đổi chúng tôi đang triển khai Quyết định 176 về phát triển thị trường lao động đến năm 2030 và Quyết định 2269 về đề án nâng cao năng lực của các đơn vị cơ quan tổ chức thực hiện chính sách bảo hiểm thất nghiệp. Hy vọng trong chỉ đạo quyết liệt của lãnh đạo bộ, của cục, nỗ lực của các TTDVVL thì việc kết nối cung - cầu trong giai đoạn hiện nay và thời gian tới sẽ được cải thiện.
Xin cảm ơn ông!
